Verginin ağır yükü vatandaşın sırtında
Türkiye, geçen yıl toplam 458 milyar TL vergi gelirinin yaklaşık yüzde 70'ini dolaylı vergilerden elde etti. Oysa Almanya'da toplam vergiler içindeki dolaylı vergilerin payı yüzde 28, Bulgaristan'da yüzde 20 ve Hollanda'da ise yüzde 32
01.08.2017 00:00:00
Kazanandan değil, daha çok 'çalışan' ve 'harcayandan' vergi toplanabilen Türkiye'de dolaylı vergilerin oranı yüzde 70'leri ulaşabiliyor. En adaletsiz vergi çeşidi olan dolaylı vergiler, bir mal veya hizmet üzerinden dolaylı olarak tahsil edildikleri için bu isimle anılıyor. Mal ve hizmet satın alırken ödendiğinden, tahsili kolay ve ucuz olan dolaylı vergiler, hükümetlerin vazgeçmek istemedikleri bir vergi çeşidi.
En fazla vergi kazanandan değil, gelir seviyesine bakılmaksızın vatandaşlardan toplandığı için Türkiye'deki vergi sistemi dünyanın en adaletsiz vergi sistemlerinden biri durumunda. Oysa adaletli bir sistem için her vatandaş geliri oranında vergi ödemesi gerekiyor. Bu bağlamda dolaylı vergi gelirleri toplam vergi gelirleri içerisinde ne kadar az yer kaplıyorsa o kadar adaletli bir sistem var demektir. Yani çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi almak gerekmektedir.
Verginin de vergisi ödeniyor
Türkiye'de dolaylı vergilerin oranı çok yüksek. Yıllara göre bazen değişiklik gösterse de dolaylı vergilerin toplam vergi geliri içindeki payı genellikle yüzde 70'ler seviyesinde gerçekleşiyor. 2016 yılında Türkiye'de toplamda 458.7 milyar TL vergi toplandı. Bunun 130.6 milyar TL KDV, 120.4 milyar TL ÖTV'den sağlandı. Yani 458 milyar TL verginin, 251 milyar TL'si dolaylı vergilerden olan KDV, ÖTV. Yani geçen yıl toplam vergi gelirinin yüzde 55'i ÖTV ve KDV'den elde edildi.
Diğer dolaylı vergilerden elde edilen vergi gelirleri de eklendiğinde dolaylı vergi oranı yüzde 70'leri buluyor. Yani nihai tüketici bugün bir otomobil satın aldığında, yüzde 45 ÖTV, yüzde 18 KDV, ÖTV'nin de KDV'si olmak üzere, toplamda 8 ayrı dolaylı vergi ödemek zorunda kalıyor. Bugün milyon dolarlık bir tekne, yat alsanız yüzde 1 KDV ödenirken, 1.5 TL'ye simit alındığında yüzde 8 KDV ödeniyor.
Türkiye'de dolaylı vergiler AB'nin iki katı
Türkiye'de dolaylı vergilerin toplam vergiler içindeki payının yüzde 70'leri aşarken Avrupa Birliği ülkesinde dolaylı vergilerin ortalaması yüzde 30'un altında kalıyor. İngiltere'de toplam vergiler içindeki dolaylı vergilerin payı yüzde 46 seviyesindeyken, Almanya'da bu oran yüzde 28, Bulgaristan'da yüzde 20, Hollanda'da yüzde 32, İspanya'da yüzde 38, Çek Cumhuriyeti'nde ise yüzde 21 seviyesinde gerçekleşti.
Dolaylı vergiler nelerdir?
Katma Değer vergisi (KDV), Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), Damga Vergisi, Harçlar, Gümrük Vergisi, Akaryakıttan alınan vergiler, Özel iletişim vergisi (ÖİV), gibi vergiler dolaylı vergilere örnek olabilir. ABD gibi bazı ülkelerde ise sadece son tüketiciden alınan Satış Vergisi adı altında bir vergi uygulanmaktadır. Satış vergisi sadece son tüketiciye yapılan satış bedeli üzerinden hesaplanarak uygulanan bir vergidir.
YENİ MESAJ/İSTANBUL
En fazla vergi kazanandan değil, gelir seviyesine bakılmaksızın vatandaşlardan toplandığı için Türkiye'deki vergi sistemi dünyanın en adaletsiz vergi sistemlerinden biri durumunda. Oysa adaletli bir sistem için her vatandaş geliri oranında vergi ödemesi gerekiyor. Bu bağlamda dolaylı vergi gelirleri toplam vergi gelirleri içerisinde ne kadar az yer kaplıyorsa o kadar adaletli bir sistem var demektir. Yani çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi almak gerekmektedir.
Verginin de vergisi ödeniyor
Türkiye'de dolaylı vergilerin oranı çok yüksek. Yıllara göre bazen değişiklik gösterse de dolaylı vergilerin toplam vergi geliri içindeki payı genellikle yüzde 70'ler seviyesinde gerçekleşiyor. 2016 yılında Türkiye'de toplamda 458.7 milyar TL vergi toplandı. Bunun 130.6 milyar TL KDV, 120.4 milyar TL ÖTV'den sağlandı. Yani 458 milyar TL verginin, 251 milyar TL'si dolaylı vergilerden olan KDV, ÖTV. Yani geçen yıl toplam vergi gelirinin yüzde 55'i ÖTV ve KDV'den elde edildi.
Diğer dolaylı vergilerden elde edilen vergi gelirleri de eklendiğinde dolaylı vergi oranı yüzde 70'leri buluyor. Yani nihai tüketici bugün bir otomobil satın aldığında, yüzde 45 ÖTV, yüzde 18 KDV, ÖTV'nin de KDV'si olmak üzere, toplamda 8 ayrı dolaylı vergi ödemek zorunda kalıyor. Bugün milyon dolarlık bir tekne, yat alsanız yüzde 1 KDV ödenirken, 1.5 TL'ye simit alındığında yüzde 8 KDV ödeniyor.
Türkiye'de dolaylı vergiler AB'nin iki katı
Türkiye'de dolaylı vergilerin toplam vergiler içindeki payının yüzde 70'leri aşarken Avrupa Birliği ülkesinde dolaylı vergilerin ortalaması yüzde 30'un altında kalıyor. İngiltere'de toplam vergiler içindeki dolaylı vergilerin payı yüzde 46 seviyesindeyken, Almanya'da bu oran yüzde 28, Bulgaristan'da yüzde 20, Hollanda'da yüzde 32, İspanya'da yüzde 38, Çek Cumhuriyeti'nde ise yüzde 21 seviyesinde gerçekleşti.
Dolaylı vergiler nelerdir?
Katma Değer vergisi (KDV), Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), Damga Vergisi, Harçlar, Gümrük Vergisi, Akaryakıttan alınan vergiler, Özel iletişim vergisi (ÖİV), gibi vergiler dolaylı vergilere örnek olabilir. ABD gibi bazı ülkelerde ise sadece son tüketiciden alınan Satış Vergisi adı altında bir vergi uygulanmaktadır. Satış vergisi sadece son tüketiciye yapılan satış bedeli üzerinden hesaplanarak uygulanan bir vergidir.
YENİ MESAJ/İSTANBUL