Atatürk’ün vasiyeti -1-

Prof. Dr. Haydar Baş hocamızın 'Hoş Geldin Atatürk' eserinde 'Atatürk'ün vasiyeti' hakkında şu bilgilere yer verilmektedir:   

Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın çiftlikleri, daireleri, arazileri hatta fabrikaları vardı. Bu yüklü miktardaki taşınmaz mal, yurt gezilerinde kendisine hediye edilmiştir. Kendisi vefatından kısa bir süre önce sonsuz güvendiği Türk milleti için "Beni milletim bakar" diyerek tüm mal varlığını milletine armağan etmiştir. 

"10 Haziran 1937 günü Trabzon'a gelen Atatürk, burada akşam yemeği sırasında, 'bana bir bordro imzalatırlar ama ne para veren olur ne de paranın hesabını… -o anda ellerini cebine sokarak- cebimde para yok… Benim zaten paraya da ihtiyacım yok. Masrafım da yok. Bir tek insana bu millet bakar… Bu milletin yüce sevgisini görmek bana yeter. Bana bu millet bakar, bana milletim bakar' der. 

Biz bu cümlelerde, hiç örneğini görmediğimiz bir lider kimliği ile karşılaşıyoruz.      

Ertesi gün, 1 Haziran 1937'de Trabzon'dan başbakanlığa gönderdiği bir yazı ile bütün çiftlikleri ve üzerindeki taşınmazları hazineye bağışladığını bildirdi. Bu bağış ile ilgili işlemler 11 Mayıs 1938 günü tamamlandı. Aynı gün yanında Salih Bozok ve yaveri Celal Üner bulunan Atatürk, Ankara Orman Çiftliği'ndeki Marmara Köşkü'ne geldi. Burada Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Hasan Rıza Soyak, İçişleri Bakanı ve Cumhuriyet Halk Partisi Sekreteri Şükrü Kaya, Tarım Bakanı Faik Kurdoğlu, Ankara Valisi Nevzat Tandoğan'ı kabul etti. Bir süre sonra Ankara Defterdarı ile Tapu Müdürü de geldiler. Atatürk, Hazineye çiftliklerin bağışlanması hakkındaki kanunun gereklerini yerine getirerek tamamlanan işlemleri imzaladı." (Güler, 2013, s.165.) 

Atatürk döneminde alınan arazilerin en büyüğü Ankara'daki Atatürk Orman Çiftliği (Ankara'da Orman, Yağmurbaba, Balgat, Macun, Güvercinlik, Tahar, Etimesgut ve Çakırlar çiftliklerinde  kurulu) olmak üzere; Yalova (Millet ve Baltacı Çiftlikleri), Silifke (Tekir ve Şovalye Çiftlikleri), Tarsus (Piloğlu) ve Dörtyol'daki (Portakal Bahçesi ve Karabasamak Çiftliği) çiftliklerdi. 

Bu çiftliklerde 582 dönüm meyve bahçesi, 700 dönümü çeşitli ağaç fidanlığı, 400 dönümü Amerikan asma çubuğu fidanlığı, 220 dönümü bağ, 220 dönümü zeytinlik, 375 dönümü portakallık, 15 dönümü kuşkonmazlık, 100 dönümü park ve bahçe, 2650 dönümü çayır ve yoncalık, 1450 dönümü yeni yetiştirilmiş orman ve 148 bin dönümü ziraate elverişli tarla ve mera olmak üzere toplam 154.729 dönüm arazi bulunuyordu.  Yine bu çiftliklerde, mefruşat ve demirbaşları ile beraber 45 ikametgâh ve daire binası, 7 ağıl, 6 mandıra, 8 ahır, 7 ambar, 4 samanlık ve otluk, 6 hangar, 4 lokanta ve gazino, 2 fırın, 2 ser olmak üzere toplam 91 bina bulunmaktaydı. 

(Devam edecek...)