ABD'nin eski Türkiye Büyükelçisi James Jeffrey, Biden'ın ziyareti öncesi DW Türkçe'ye bir röportaj verdi.
Görüşmede ilk konunun Fethullah Gülen ve iade sürecinin durumu olacaktır diyen Jeffrey, "ikinci olarak da iki tarafta da gördüğümüz oldukça sert söylem ve yanlış anlamalar konusunda görüşülecektir. Ve bu eminim ana tartışma konusu olacaktır." ifadesini kullandı.
Jeffrey şöyle konuştu: "Türk tarafı, 'ABD ya Fethullah Gülen'i ya da Türkiye ile ilişkileri seçer' diyorlar. ABD Türkiye'nin çıkarlarını gözetmeye çalışmalı. Siyasi ve idari anlamda bunu hepimiz anlıyoruz. Ancak yasal açıdan, Fethullah Gülen hukuki bir konu ve hakkında ABD'deki hukuk sisteminin karar vermesi gerek. Yönetim, bürokrasi yani Obama hükümetinin bunda belirli bir rolü olabilir ancak sonuçta karar yargıya ait. Amerikan yönetimi konuyu yargıya götürür ve yargı karar verir. Bu işler böyle yürüyor. Ve Türklerin bunu anlaması gerek. Bizim ya da Obama hükümetinin Fetullah Gülen'i göndermek isteyip istememesi ya da Türkiye ile iyi ilişkiler isteyip istemememiz, bunlar Amerikan yönetimine bağlı değil. Bu iş böyle yürüyor. Türkiye bunu anlamadığı sürece korkarım ilişkilerde büyük gerginlik olacaktır."
'ABD'nin Erdoğan hakkında şüpheleri var'
ABD yönetiminin Gülen ya da suçluluğu konusunda kuşkulu olduğunu ya da onun suçlu olduğuna inanıp inanmadığını söyleyemeyiz.
ABD hükümeti, yasal iade talebiyle ilgili tüm belgeleri incelemeden böyle bir pozisyon alamaz. Şu anda yaptığımız şey bu. Şu anda ABD hükümetinin herhangi bir fikri yok. Ancak pek çok Amerikalı gözlemcinin şüpheleri var.
Fethullah Gülen ile ilgili sorunlar hakkında yeterince bilgi olmadığından değil, Erdoğan hakkında şüpheleri olduğundan. Otoriter bir kişi olarak gücünü artırmak için Gülen ve darbeyi suistimal ediyor olabilir. Aslında bu darbeden gerçekten de Gülen'in sorumlu olması pek olası. Diğer bağlamda yaptıklarına bakınca bu muhtemel.
Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bir demokratik sistemin nasıl işlediği konusunda ABD ya da AB'dekinden daha farklı bir görüşe sahip olma olasılığı da var. İkisi de mümkün. Ancak Amerika'da insanlar Gülen'in tüm bunların arkasında olduğu yönündeki ayrıntılı kanıtları göz ardı ediyor.
'Olay Gülenciler'i işaret ediyor'
Benim şahsi görüşüm 15 Temmuz'un çok açıkça gizli bir tertip olduğu yönünde. Ordu tarafından yapılmadı. En azından ordunun büyük bir kısmı tarafından yapılmadı. Bunu dışarıda bırakabiliriz. Bu önceki darbelerden çok farklı.
Çok sayıda subayın dâhil olduğunu göz önüne alınca, bu, bu tertibin çok önceden hazırlanıp hükümetten gizlendiğini ortaya koyuyor. Bu ordu içinde çok organize, disiplinli ve ideolojik bir grubun varlığını gerektiriyor.
Bu kriteri karşılayan düşünebildiğim tek grup Gülenciler. İtiraflar, muhtemel gizli dinlemeler ve diğer kanıtlara bakmadan önce bile, bu Gülenciler'i işaret eden bir olay.