EKONOMİ SERVİSİ

Türkiye geçen yıl Çin, Rusya, ABD, Almanya ve İran ile dış ticaretinde 66.5 milyar dolar döviz kaybına uğradı. 2011'de Çin, Rusya, ABD, Almanya ve İran'a 8.9 milyar dolar ile 19.2 milyar dolar arasında değişen tutarlarda dış ticaret açığı veren Türkiye'nin bu ülkelere verdiği açık, 105.9 milyar dolara ulaşan toplam dış ticaret açığının yüzde 66.5'ine karşılık geldi.
Çin'e verilen açık, tek başına toplam dış ticaret açığının yaklaşık 5'te birini oluşturdu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye 2011 yılında toplam 134 milyar 954.4 milyon dolarlık ihracata karşılık, 240 milyar 833.2 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirerek 105 milyar 878.9 milyon dolarlık dış ticaret açığı verdi. Bu açığın 48 milyar 617.9 milyon dolarlık bölümünü Çin, Rusya ve ABD'ye verilen dış ticaret oluşturdu. Buna Almanya ve İran'ın eklenmesiyle dış ticaret açığı 66 milyar 513.3 milyon dolara, 5 ülkenin toplam dış ticaret açığı içindeki payı ise yüzde 66.5'e ulaştı. 2011 yılında Türkiye'nin 1 milyar dolar ve üzerinde dış ticaret açığı verdiği ülke sayısı 24'e ulaştı.
2011 yılında Türkiye'nin 105.9 milyar dolarlık dış ticaret açığının yüzde 18.2'ini Çin'e verilen açık oluşturdu. 2011 yılında Türkiye'nin Çin'den yaptığı ithalat, 2010 yılına göre yüzde 26.3 artarak 17 milyar 180.8 milyon dolardan 21 milyar 692.9 milyon dolara yükseldi. Çin'e yapılan ihracat ise bu dönemde yüzde 8.7 artışla 2 milyar 467.1 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Böylece 2011 yılında Çin'e verilen açık yüzde 28.9 artışla 19.2 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. 2011 yılında Rusya'ya verilen dış ticaret açığı bir önceki yıla göre yüzde 5.8 oranında arttı. Rusya, 17 milyar 955.1 milyon dolar dış ticaret açığı ve yüzde 17 payla Çin'den sonra Türkiye'nin en çok dış ticaret açığı verdiği ikinci ülke oldu. Türkiye'nin Rusya'ya ihracatı 2011 yılında bir önceki yıla göre yüzde 29.5 artarak 5 milyar 995.4 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu dönemde Rusya'ya yapılan ithalat yüzde 10.9 artışla 23 milyar 950.5 milyon dolara yükseldi.

ABD'ye de dev açık verdik
Türkiye'den 2001 yılından bu yana makarna bile almayan, Türk tekstil ile çelik sektörlerinin ihracatına zorluklar çıkaran ABD, dış ticaret açığı verilen ülkeler arasında Rusya ve Çin'den sonra üçüncü sırada yer aldı. 2011 yılında ABD'ye yapılan ihracat yüzde 22.2 artışla 4 milyar 596.9 milyon dolara yükselirken, ithalat yüzde 30.2 artışla 16 milyar 34 milyon dolar oldu. Türkiye'nin ABD'ye verdiği dış ticaret açığı 2010 yılına göre yüzde 33.7 artarak 11 milyar 437.1 milyon dolara ulaştı. Türkiye'nin en çok dış ticaret açığı verdiği ülkeler sıralamasında Almanya 4'üncü oldu. Türkiye'nin Almanya'ya yaptığı ihracat 2011 yılında bir önceki yıla göre yüzde 21.6 artışla 13 milyar 960.9 milyon dolar iken, ithalat yüzde 31 artışla 22 milyar 985.3 milyon dolara ulaştı. Türkiye'nin Almanya'ya verdiği dış ticaret açığı 2010 yılına göre yüzde 48.7 artarak 9 milyar 24.4 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. İran'a yapılan ihracatın bir önceki yıla oranla yüzde 17.9 artışla 3 milyar 590.4 milyon dolara ulaştığı 2011 yılında, ithalat yüzde 63 artışla 12 milyar 461.4 milyon dolara, dış ticaret açığı yüzde 92.8 artışla 8 milyar 870.9 milyon dolar oldu. 2011 yılında Irak, Türkiye'nin en çok dış ticaret fazlası verdiği ülke oldu. Bir önceki yıla göre Türkiye'nin Irak'a verdiği dış ticaret fazlası yüzde 39.9 artışla 8 milyar 228.6 milyon dolara ulaştı. Dış ticaret fazlası verilen ülkeler arasında 2 milyar 318.3 milyon dolarla İngiltere ikinci, 2 milyar 63.9 milyon dolarla Birleşik Arap Emirlikleri üçüncü sırada yer aldı.

Suriye'ye ihracat zayıflıyor
Türkiye'nin yakın coğrafyasında yaşanılan gelişmeler dış ticareti etkiledi. Son dönemde gerginliklerin yaşandığı Suriye ve bu ülke üzerinden ihracat yapılan ülkelere olan ihracatta gerileme dikkat çekti. 2011 yılında Türkiye'nin Suriye'ye ihracatı 2010 yılına göre yüzde 12.6 oranında gerilemeyle 1.6 milyar dolar, ithalatı yüzde 25.6 gerilemeyle 336.6 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Türkiye Suriye'ye 2011 yılında bir önceki yıla oranla yüzde 8.4 gerilemeyle 1.3 milyar dolar fazla verdi. Geçen yıl Türkiye'nin Libya'ya dış ticareti bir önceki yıla göre yüzde 59.6 azalışla 608 milyon dolar, Mısır'a dış ticareti yüzde 3.9 artışla 1.4 milyar dolar, Tunus'a dış ticareti 27.7 artışla 553 milyar dolar fazla verdi.
Türkiye'nin dış ticaret dengesinin fazla verdiği diğer ülkeler şöyle oldu: “Azerbaycan, Cezayir, Danimarka, Fas, Gürcistan, İsrail, KKTC, Liberya, Lübnan, Marshall Adaları, Sırbistan, Slovenya, Suudi Arabistan ve Türkmenistan.”