Balıkçılık tıkandı
Havalar soğudu, ocak ayının ortasında balık fiyatları fırladı! İstanbul'da sıradan semtlerdeki balıkçılarda bile Cumartesi günü hamsi 15, istavrit 25, çinekop 50 TL'ye satıldı. Balıkçılar, "Ürün olmayınca fiyatlar tavan yaptı. Geçen sezonla kıyaslarsak, ortalama yüzde 150 civarında fiyatlarda artış yaşandı" görüşünü seslendirdi. Yetkililere göre bunun nedenini Türkiye'de avcılık yoluyla elde edilen üretim miktarının avlanabilir stok büyüklüğünün sınırına erişmesi teşkil ediyor. Zira 2007 yılında 632 bin ton olan su ürünleri avcılığı, kıyı avcılığına saplanıp kaldığı için 2014'de 302 bin tona geriledi. Kıyılarımızda yoğun av baskısı balıkçılığımızı olumsuz etkiliyor. Ülkemiz koşullarında artık sadece kıyı balıkçılığı yetmiyor. Yeterli altyapıyı oluşturarak, açık denizlere yönelmek zorunlu...
Neredeyse yarısı yetiştiricilikten
Türkiye'de su ürünleri üretiminin yüzde 43.8'i yetiştiricilikten sağlanıyor. Bunun yüzde 23.61'i deniz, yüzde 20.14'ü içsu yetiştiriciliğinden kaynaklandı. Avcılığın payı, deniz balıklarında yüzde 43, deniz ürünlerinde yüzde 6.5 olmak üzere yüzde 49.5'e düşmüş durumda. İçsu avcılığının payı olan yüzde 6.7 de eklendiğinde avcılığın toplam payı yüzde 56.2'de kalıyor. Oysa, 2007 yılında yetiştiriciliğin payı yüzde 18.1 iken, avcılığın payı yüzde 81.9'u buluyordu. Su ürünleri üretimi 2007-2014 döneminde 772 bin 323 tondan 537 bin 345 tona indi. Yetiştiriciliğindeki gelişmeye rağmen, toplam su ürünleri üretimimizin düşmesi, avcılığın azalmasından kaynaklandı. 2007 yılında 139 bin 873 ton olan su ürünleri yetiştiricili, 2014 yılında 126 bin 894 tonu deniz, 108 bin 239 tonu içsu olmak üzere 235 bin 133 tona çıktı.
Tüketim de azaldı
Su ürünleri üretimindeki gerilemeye karşın, ihracatta artış görüldü. 2007-2014 döneminde üretimin 772 bin tondan 537 bin tona inmesine rağmen, ihracat 47 bin 214 tondan 115 bin 682 tona, ithalat ise 58 bin 22 tondan 77 bin 545 tona yükseldi. Buna karşın iç tüketim ise artan fiyatların etkisiyle 604 bin 695 tondan 420 bin 361 tona geriledi.
2007-2014 döneminde Türkiye'nin su ürünleri ihracatı değer olarak 273.1 milyon dolardan 676.1 milyon dolara, ithalatı ise 96.6 milyon dolardan 198.3 milyon dolara çıktı. İthalatın önemli bir bölümü Norveç'ten yapılıyor. Türkiye'de kişi başına su ürünleri tüketimi 2007-2014 döneminde 8.6 kilogramdan 5.4 kilograma geriledi.
Açık denizlere açılmak şart
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Türkiye'de denizlerde yapılan avcılığın kıyı balıkçılığına dayandığını belirterek, şunları söyledi: "Balıkçılıkta ilerlemek için açık deniz balıkçılığına yönelmek şart. Japonya, İspanya, Güney Kore, Çin, Tayvan, ABD, İtalya, Fransa ve Rusya gibi ülkeler, açık denizlerde avcılık yapılmasını teşvik için gemi inşasına, ucuz yakıt teminine ve tayfa ücretlerinin iyileştirilmesine yönelik destekler veriyorlar. Bunun sonucu olarak bu ülkelerin açık deniz balıkçılığı yapan filo kapasitelerine sahipler. Bu ülkelerin balıkçı gemileri, aylarca denizde avcılık yapıp, avladıkları ürünleri işleyip, dondurabiliyorlar. Diğer ülkelerdekine benzer enstrümanlarla, balıkçılarımızın açık denizlerde avcılık yapması teşvik edilmeli, desteklemelidir. Sektörün gelişmesi için destek ve teşviklere ihtiyaç var."