YENİ MESAJ / İSTANBUL
Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) üretimden istihdama, kârlılıktan yeni pazarlara yönelik ayrıntıların yer aldığı eğilim anketinin 2012 yılının 3'üncü çeyrek gerçekleşmeleri ile 4'üncü çeyrek beklentileri açıklandı. Anket sonuçlarını bir basın toplantısı ile açıklayan TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, ihracatçıların sorunları arasında başta yüzde 64.4 ile enerji maliyetleri, yüzde 54.3 ile döviz kurları, yüzde 48.9 ile hammadde ve ‘ara malları' fiyatlarının geldiğini bildirdi.

AR-GE ve yenilik dönemi
İhracatçıların yüzde 45'inin sanayi mallarında, yüzde 56.4'ünün ise tarımsal mallarda artış öngördüklerini açıklayan Büyükekşi, firma yöneticilerinin; yatırımlarının yüzde 48.1'inin AR-GE yatırımları olduğunu belirttiklerini ve AR-GE yatırımı bulunma oranının ilk 500 ihracatçı firmalar dikkate alındığında yüzde 51.4'e yükseldiğini kaydettiklerini söyledi. Anket çalışması kapsamında 505 firmaya ulaşıldığını anlatan Büyükekşi, sözkonusu 505 firmanın 183'ünün ilk 500, 129'unün ise ikinci 500'de yer alan şirketler olduğunu belirtti.

Girdi maliyetleri artıyor
Anket sonuçlarına göre, 2012 yılının üçüncü çeyreğindeki en önemli artışların girdi maliyetleri ve hammadde birim ithalat fiyatlarında olduğunu kaydeden Büyükekşi, bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında girdi maliyetlerinin arttığını söyleyen firmaların oranının yüzde 60.7'ye ulaştığını ifade etti. AR-GE desteklerinden yararlanma oranının yüzde 15'ten yüzde 19‘a yükseldiğini, ancak bunu da yeterli görmediklerini kaydeden Büyükekşi, şöyle devam etti: “İhracatçı firmalarımızın yüzde 27.5'inin bünyesinde tasarım ofisi, yüzde 28.3'ünde AR-GE merkezi olduğunu görüyoruz. Firmalarımızın, İhracatçı birliklerimizce düzenlenen tasarım yarışmalarından ödül alan tasarımcıları istihdam ettiklerini görüyor ve bundan büyük bir mutluluk duyuyoruz. 2023 için devasa hedefler belirledik. Bu hedeflere ulaşabilmemiz için, uzun ince bir yolu kat etmemiz gerekiyor. Bu da, inovasyondan (yenilik), tasarımdan, markalaşmadan, katma değer üretmekten ve ileri teknoloji ürünleri ihraç etmekten geçiyor.”

Anketten çarpıcı sonuçlar
* Geçen 3 aylık dönemde ihracatta yeni pazarlara girebildiniz mi sorusuna ihracatçıların yüzde 32.5'i olumlu cevap verdi.
* İhracatçı firmaların yılın 4. çeyreğinde girmeyi planladıkları ilk 5 ülkeyi; Rusya, ABD, Çin, Irak ve Afrika ülkeleri olarak oluşturuyor. Afrika ülkeleri, Birleşik Arap Emirlikleri'nin yerini alarak ilk 5'e girdi.
* İhracat pazarlamasında karşılaşılan sorunların başında yüzde 58.6 ile rekabetçi fiyat sunamama geliyor. Yüzde 53.3 ile yurt dışı pazarlardaki talep yetersizliği, üçüncü olarak da yüzde 35 ile finansman sorunu öne çıkıyor.
* 2012 yılının üçüncü çeyreğinde firmaların yüzde 53,3'ü döviz riskinden korunmak için herhangi bir araç kullanmadığını belirtiyor. 
* Firmalar yılsonu kurunu ise 1.82 olarak öngörüyor.

Düşük kâra uzun süre dayanmak imkânsız
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, genel anlamda ihracatçı firmaların yaklaşık yüzde 50'sinin hem genel kârlılık, hem de ihracatta karlılık oranlarının düştüğünü belirttiklerini kaydederek, “Bu oran, bugüne kadar gerçekleştirdiğimiz anketlere göre en yüksek oran. Bu noktanın önemine dikkat çekmek istiyorum. Bir şirket var olabilmek, büyüyebilmek için kâr etmek zorunda. Yoksa varlığını bile sürdürmesi mümkün olmaz” dedi. Ekonomik krizin dünyayı sarsmaya devam ettiğini, dış pazarlarda kıyasıya bir rekabet yaşandığını belirten Büyükekşi, “Doğal olarak ihracatçı firmaların kârlılığı azalıyor ancak bu duruma uzun süre dayanmak mümkün değil” diye konuştu.