RECEP BAHAR - İSTANBUL

Birleşmiş Markalar Derneği'nin (BMD), 21 ülke arasında yaptırdığı araştırmada 5 üzerinden 3.8 not alan Rusya, hedef pazarlar endeksinde ilk sırada yer alırken, iki yıl önce markaların yönünü çevirdiği ve büyük fırsatlar gördüğü Suriye ise yaşadığı çalkantıların ardından 1.7 not ortalaması ile sonuncu oldu. 

Mikado Eğitim ve Danışmanlık tarafından iki yıllık bir çalışmayla hazırlanan 'Hedef Ülkeler Raporu', söz konusu ülkelerin ekonomik ve siyasal pozisyonları değerlendirip Türkiye'nin Markaları'na yeni bir rota çiziyor. BMD Hedef Ülkeler Raporu tanıtım toplantısına TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, TGSD Başkanı Cem Negrin ile markaların tepe ve üst düzey yöneticileri katıldı.

Açılış konuşmalarının ardından düzenlenen panelde Rönesans Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Erman Ilıcak, Bilgi Üniversitesi Mütevelli Heyeti Üyesi Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan ve Koç Üniversitesi İşletme Enstitüsü Yönetici Direktörü Esel Çekin, Rusya başta olmak üzere 21 ülkenin taşıdığı riskleri ve güçlü yanları masaya yatırdı.

BMD Başkanı Yılmaz Yılmaz, harcama alışkanlığı, pazar doygunluğu, nüfus yapısı, ekonomik büyüklük, organize perakendecilik, siyasal risk ve ithalat süreci üzerinden ülkelerin karnelerini çıkardıklarını belirterek, bu kriterlere göre Rusya'nın 3.8 ile birinci, Birleşik Arap Emirlikleri'nin 3.3 ile ikinci, Kazakistan'ın ise 3.1 ile üçüncü sırada yer aldığını söyledi.

Siyasal dengeler markaları da etkiliyor

Toplam 21 ülkenin incelendiği raporda 1.7 not ortalaması ile Suriye'nin son sırada yer aldığını bildiren Yılmaz Yılmaz, iki yıl önce hedef ülke olarak değerlendirilen Suriye'nin bugün en sonda yer aldığına dikkat çekerek, ekonomik, politik ve askeri dengelerin bu kadar hızlı değiştiği bir dünyada Türk marklarının her zamankinden çok daha dikkatli olması gerektiğini vurguladı. Yılmaz Yılmaz sözlerini şöyle sürdürdü: "BMD yönetimine geldiğimizde 1370 olan yurtdışındaki mağaza sayımız bugün 2603'e çıktı yani iki katına yakın arttı. İki yıl önce bölgedeki yatırım önceliklerini konuşurken siyasi risk çok önemli bir kriter değil iken, bugün belki de en önemli risk unsuru haline geldi. Batımızda yaşlı ve yorgun Avrupa; kuzey ve doğumuzda büyüme potansiyeli olan ancak dünya konjoktüründeki muhtemel değişmeler nedeniyle eskisi kadar güvenli bakamadığımız BDT ülkeleri; güneyimizde ise Arap Baharı ve İran'ın  istikrarı sorgulanan Ortadoğu pazarı. Bu denklemi nasıl çözeceğiz?"

Rusya'ya odaklandık

TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi ise Avrupa'da işlerin hala iyi gitmediğini belirtti. Büyükekşi, “2023 yılı hedeflerine giderken Irak önemli bir rol oynayacak. Tüm bunlarla birlikte ileri teknoloji ve markalaşma ihracatta büyük önem taşıyor. Sektörlerimizin tamamı Rusya'ya hedeflenmiş durumda. Biz ihracata pozitif ayrımcılık istiyoruz. Buna katkı sağlayacağı için de yurtdışı mağazacılığı destekliyoruz” dedi.

Satın alınan statü

Panelde konuşan Bilgi Üniversitesi Mütevelli Heyeti Üyesi Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan “Bir tişört üzerine marka konulduğunda sosyal statü oluyor. Artık tişört satın almıyorsunuz, sosyal  statü satın alıyorsunuz. İşte Türkiye üretim yaparken tüm bunları dikkate almalı” dedi. Prof. Arıboğan, artık dünyanın merkezinin Avrupa ve Batı olmadığını merkezin Hindistan ve Çin'e kaydığını anlattı.

Herkesin iş planında mutlaka yolun başındaki Rusya'nın olması gerektiğini  söyleyen Rönesans Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Erman Ilıcak ise Rusya'da Türkler'e ayrıca pozitif ayrımcılık yapıldığını belirtti. Ilıcak, “Rusya'da bugün 6 tane Türk bankası var. Türkiye ile Rusya arasındaki ikili ilişkilerde çok iyi noktada. Türk girişimcilerde bunları iyi değerlendirdi” dedi.

Rusya'da büyük potansiyel var

Rusya: 2008 - 2009'daki krizin etkisi geçiyor. Geçen hafta JCC'nin yayınladığı 150 lider uluslararası perakende şirketinin anketinde Moskova; Londra ve Paris'ten sonra en cazip şehir seçildi. Pazar büyümeye devam ediyor. Organize perakende için halen çok büyük potansiyel var.

Kazakistan: 20 yıl sonra Asya'nın en önemli teknolojisi ve yatırım merkezlerinden biri olmaya aday. AVM'ler yeni yeni ortaya çıkıyor. Hedef pazarlar içinde 2011'de en fazla yabancı yatırımcıyı çeken ülke oldu. 2030 yılına kadar milli gelirinin 150 milyar dolardan 350 milyar dolara çıkacağı tahmin ediliyor. 2014'e kadar hazır giyim sektörünün ortalama yüzde 19 büyümesi bekleniyor.

Azerbaycan: Petrol gelirlerinin verdiği güçle, gittikçe daha fazla tüketen bir ülke haline geliyor. Bakü ve Hazar denizine kıyısı olan turizm potansiyeli yüksek bölgelerde tüketim potansiyeli var. Gümrükler çok sorunlu. AVM'ler henüz çok az ama önümüzdeki dönemde yatırımlar artacak ve büyüme potansiyeli sağlayacak.

Romanya: 22 milyon nüfusu ile Avrupa topluluğunda 7. sırada. 2009 – 2010' da ki krizin etkileri geçmek üzere; birçok yeni AVM yolda. Önümüzdeki 3 yıl içinde perakende pazarındaki marka sayısının üç kat artacağı tahmin edilmekte.

Birleşik Arap Emirlikleri: Kişi başına milli gelir 50 bin dolar. Dünyanın bütün markalarını barındırıyor. Ortadoğu ve İran'ın nefes alma, Uzakdoğu ve Avrupa'nın ise cazip turizm merkezi. Dünya'nın en büyük AVM'lerine sahip. Ülke nüfusunun yüzde 30'u haftada en az bir kere alışverişe gidiyor. Tüketici başına harcama günlük 27 dolar. Bu rakam diğer Arap ülkelerinde 3.5 dolar seviyesinde.