Geçen hafta cuma günü dolar kurundaki yüzde 2.6'lık artış, İMKB'deki yüzde 4'lük düşüş ve iç borçlanma kağıtlarının ikinci eldeki ortalama faizinin yüzde 14.5'e kadar yükselmesine yol açan fırtına öncesi yabancı yatırımcıların Türkiye'deki menkul değerler portföyünün toplam değerinin 60 milyar dolar civarında olduğu hesaplandı.

Piyasalarda yaptıkları satışlarla bu fırtınanın yaşanmasına yol açan yabancıların sadece kurda yaşanan yükseliş ve hisse senedi fiyatlarındaki düşüşten kaynaklanan zararlarının ise 3.8 milyar dolar olduğu hesaplanıyor.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun, Günlük Bankacılık Sektörü Raporu'nda yer alan verilere göre yabancıların Türkiye'deki bankaların emanetinde bulunan hisse senetleriyle repo konusu menkul kıymetler dışındaki Hazine kağıtları portföylerinin toplam değeri 22.3 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu. Merkezi Kayıt Kuruluşu'nun yerli/yabancı saklama bakiyeleri raporunda yer alan verilerden ise 11 Mayıs itibariyle yabancıların İMKB'deki hisse senetlerinin toplam değerinin 37.7 milyar dolar olduğu hesaplandı.

Buna göre cuma günü yaşanan yoğun yabancı yatırımcı satışları öncesinde yabancıların Türkiye'deki menkul kıymet portföylerinin toplam değeri yaklaşık 60 milyar dolarlık bir düzeyde bulunuyordu. Merkez Bankası'nın gösterge niteliğinde açıkladığı kurlara göre geçen hafta cuma günü dolar kuru bir önceki güne göre yüzde 2.6 oranında artarken, hisse senetleri ise yüzde 4 oranında değer kaybetti. Tek başına bu iki gelişmenin yabancıların 11 Mayıs'ta 37.7 milyar dolar olan İMKB'deki hisse senetlerinin değerinin 12 Mayıs akşamı 35.2 milyar dolara kadar gerilemesine yol açtığı hesaplanıyor.

Yabancıların, Maliye Bakanlığı'nın stopaj uygulaması nedeniyle yabancı bankalara karşı takındığı tutumun da etkisiyle 11 Mayıs'ta başlayan ve 12 Mayıs'ta artarak devam eden bir şekilde Hazine iç borçlanma kağıdı sattıkları da gözlenmişti. Yabancıların 9 Mayıs'ta 29.2 milyar YTL olan ve o günkü kurla 22.3 milyar dolar olarak hesaplanan iç borçlanma kağıtlarında sadece kurdaki artış nedeniyle 1.3 milyar dolar değer kaybettiği hesaplanıyor.Bu arada söz konusu iç borçlanma kağıtları faiz oranlarındaki yükseliş nedeniyle fiyatlarında yaşanan düşüş yüzünden de değer kaybetti.Türkiye'deki piyasalardan çıkma eğilimindeki yabancıların geçen hafta yaklaşık 3-3.5 milyar dolarlık döviz alımı yaptıkları tahmin ediliyor.

Piyasalarda bu hafta nasıl bir gelişme yaşanacağını ise yine yabancı yatırımcıların tutumlarının belirleyeceği ifade ediliyor. Bankaların emanetinde bulunan bankacılık sektörü dışındaki kesimlere ait Hazine iç borçlanma kağıtlarının yüzde 32.4'ü, İMKB'deki hisse senetlerinin ise yüzde 66'sına yakını yabancı yatırımcıların kontrolünde bulunuyor.

2005 SONUNDA MİLYAR DOLARDIYabancı yatırımcıların Türkiye'deki menkul kıymet portföylerinin toplam değeri geçen yıl sonunda 19.4 milyar doları Hazine iç borçlanma kağıdı, 33.8 milyar doları da hisse senedi olmak üzere toplam .2 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu. Bu tutar ocak sonunda 59.2 milyar dolara, şubat sonunda 63.6 milyar dolara kadar yükselmiş, martta ise 57 milyar 914 milyon dolara kadar inmişti.

Merkez Bankası verilerine göre yabancılar bu yıl ocakta net 720 milyon, şubatta ise net 1 milyar 12 milyon dolarlık hisse senedi ve DİBS alımı yaparlarken, martta ise net 1 milyon dolar çıkarmışlardı. Nisanda ise sadece hisse senetlerinde net 208 milyon dolarlık alım yapmışlardı.