RECEP BAHAR - İSTANBUL
ABD'li iktisatçı ve tarım uzmanı Daniel Basse, 2011'de dünya genelinde iklim şartlarının iyi gitmesi gerektiğini aksi takdirde "tahıl ve yağlı bitkilerde (mısır, ayçiçeği, kanola, soya vesaire)" ciddi fiyat artışlarının görülebileceğini belirtti. İstanbul'da önceki gün başlayan ve dün sona eren Uluslararası Bitkisel Yağlar Konferansı'nda (Fats and Oils 2010) konuşan Daniel Basse, sağlığa zararlı olduğu için Avrupa Birliği ülkelerinde yasaklanmış olan Genetiği Değiştirilmiş Organizmalı (GDO) ürünler hakkında da çarpıcı bilgiler verdi. GDO'lu ürünlerin üretim artışı sağlamadığına işaret eden Daniel Basse, çarenin tarım alanlarının arttırılmasında olduğunu belirtti. ABD'de üretilen, Türkiye'ye de ithal edilen mısırın yüzde 86'sının GDO'lu olduğunu belirten Basse, "Tarımsal fiyatları kontrol altında tutmak için daha fazla ekim alanı olmalı" dedi.
Brezilya'dan tarım arazilerinin satışına kısıtlama
Dünya tahıl ve yağlı tohumlar alanında ABD, Çin, Brezilya, Avrupa Birliği, Rusya ve Ukrayna'nın sözsahibi olduğuna işaret eden Daniel Basse, Brezilya hükümetinin 5 bin hektar üzerindeki arazilerin yabancılara satışını yasakladığını bildirdi. Basse, "Rusya ile Ukrayna da ticari kaygılarla hareket etmiyor, başka düşünceleri var. Onlar da tarım alanlarını yabancılara açmıyorlar. Bütün bunlar tarım arazilerine yatırım fırsatlarını azaltacak!" şeklinde konuştu.
Çin'de tarım enflasyonu fırladı
Çin'de yaşam tarzının değiştiğini belirten Daniel Basse, "Çin'de son 20 yılda tahıl ve pirinç tüketimi sadece yüzde 2 artmış. Oysa süt, süt ürünleri, yemeklik yağ ve et tüketiminde çok yüksek artışlar var" dedi. Çin'de ekim ayında tarımsal ürünlerde yüzde 10 enflasyon olduğuna dikkatleri çeken Basse, "Buna nasıl bir çözüm bulacaklarını da bilmiyorlar" şeklinde konuştu. Basse, Çin ve Hindistan'ın artık tarım ürünleri ihraç etmeyeceğini belirtti. Rusya'da yaşanan kuraklık neticesinde 2012 yılına kadar bu ülkenin tahıl ve yağlı bitkilerde 'ihracatçı' olmasının güç olduğunu belirten Daniel Basse, ABD'de son 25 yıl içindeki en sıcak yazın yaşandığını, bunun da mısır üretimini etkilediğini belirtti. Basse, önemli bir üretici olan Arjantin'in de eylül ve ekim aylarında ciddi kuraklık yaşadığı bilgisini verdi.
ABD hesaba katılmıyor
Dünya genelinde yatırımcıları artık Şangay Borsası'na baktıklarını belirten Basse, "ABD'nin o kadar borcu var ki, Olimpiyatlar Çin'e (2008) ve Brezilya'ya (2016) gidiyor. ABD artık hesaba katılmıyor. ABD'nin 13 trilyon dolar borcu var. Sosyal güvenlik borçlarıyla bu 60 trilyona ulaşıyor. Tek çaresi var: Enflasyonu göğüsleyerek piyasaya daha fazla para pompalamak."
Tarım ürünlerinde sıkıntılı yıllar
ABD'li uzmanın verdiği bilgilere göre dünyada tahıl (buğday vesaire) ve yağlı bitkilerde son vaziyet şöyle: * Önümüzdeki 1.5 yıl içinde üretimde yaşanacak sıkıntılar nedeniyle küresel fiyatlar patlayabilir. * Temmuzdan itibaren fiyatlar yükseliyor. Tarım ürünlerine özellikle Uzakdoğu merkezli talep artıyor. * Çin bu yıl 30 milyon ton 'yemeklik yağ' tüketecek. * Önümüzdeki yıllarda iklime bir şey olursa, fiyatlar fırlayacak. * Çin, önümüzdeki yıl 6 - 8 milyon mısır ithal edecek. Bu çok zor. Çünkü ABD'nin elinde satacak mısır kalmadı.