RECEP BAHAR / HABER-ANALİZHukuki işlemlerdeki harç ücretleri düşürülmesi gerekirken daha da zamlanıyor, vatandaşların haklarını hukuk yoluyla aramaları güçleşiyor. Örnek vermek gerekirse, alacaklının haciz davası sonrası haczedilen taşıtın bulunması adına çıkardığı yakalama şerhi kararı için ödeyeceği harç bedeli yüzde 100 zamlanarak 500 TL'den 1.000 TL'ye yükseldi. Avukatlar alınan zam kararının alacaklı olan ve dava açmaya hazırlanan vatandaşları caydırabileceğinin altını çiziyor. Dava masrafları el yakıyorDava açmak, yasal haklarını kullanmak isteyen kişilerin en büyük çekincelerinin başında dava masrafları geliyor. Yeni gelen bir zam kararı ise bu çekinceleri daha da arttırıyor. Alacağını tahsil edemeyip borçlu kişiye icra takibi yapan bir davacı, borçlunun üzerine kayıtlı taşıtlarını haczedebiliyor. Ancak haciz kararı koyulan taşıtın bulunduğu yer belli değilse, yakalama şerhi kararı çıkarılması gerekiyor. Davacı bu kararı çıkarmak için 500 TL'lik bir ödeme yapıyordu ancak gelen yüzde 100'lük zam ile ödenecek yakalama harç bedeli 1.000 TL'ye çıktı. Durumu Yeni Mesaj'a değerlendiren avukatlar, alacak davalarında çok büyük tutarlar söz konusu değilse, vatandaşların karar aşamasının uzun süreceği düşüncesiyle zaten haklarını aramak için hukuki işlemleri tercih etmediğini belirterek, şu görüşü seslendiriyor: "Vatandaşların çekincelerini ortadan kaldırmak ve haklarını aramalarını sağlamak için mahkemelere yönlendirmek, belki de harç ücretlerini düşürmek gerekirken zam yapmak, yasal haklarını kullanmak isteyen vatandaşın çekincelerini daha çok artıracaktır. Bu durum toplumsal barışı, insanların hak ve adalete olan inançlarını ciddi anlamda zedelenmektedir." Avukatlar, bu kadar yüksek harç bedelleri ödeyen vatandaşlara hızlı ve etkili bir yargı hizmet sunulması gerekirken, sunulan adli hizmetlerde de ciddi sorunlar bulunduğunu ifade etti. Hak aramak ne mümkün!Türkiye'de özel avukat ücreti hariç tüm masrafları devlet tarafından karşılanan ceza yargılaması dışında mahkeme masrafları gerçekten el yakıyor. Elinde parası olmayan bir kişinin hakkını, hukukunu araması ciddi maddi güç gerektiriyor. Bu bağlamda bilirkişi ücretleri de zamlandıkça zamlanıyor. Mesela 3 bilirkişili bir davada bazı durumlarda bilirkişi başına 1000 TL ödeme yapmak gerekiyor. Yine 1000 TL'lik bir dava için 500 TL masraf yatırmak gerekebiliyor. Dahası tanık başına 50 TL tebligat ücreti yatırmak gerekiyor.2014 yılı yargı harçlarından bir demet...* Başvurma harcı: Dilekçe veya tutanakla dava açma veya davaya müdahale veya tevdi mahallinin tayini, ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz, tesbiti delail ile ilgili taleplerde,1. Asliye mahkemelerinde, idare mahkemelerinde 25.20 TL* Celse Harcı: 2. Asliye mahkemelerinde idari yargı mercilerinde (25.20 TL'den az olmamak üzere) (Binde 2.27) * Karar ve ilam harcı: Bir gayrimenkulün hissedarlar arasında satış suretiyle şuyuun izalesine dair olan hükümler (Gayrimenkulün satış bedeli üzerinden) (Binde 11.38) d) Nafaka verilmesine dair hükümler (Bir senelik nafaka bedeli üzerinden) (Binde 11.38) * Temyiz, istinaf ve itiraz harçlarıYargıtay hukuk dairelerine yapılacak temyiz başvurularında 123.60 TL* İcra harçları: Ödeme veya icra emrinin tebliği üzerine hacizden evvel ödenen paralardan (Yüzde 4.55) Hacizden sonra ve satıştan önce ödenen paralardan (Yüzde 9.10)Haczedilen veya rehinli malların satılıp paraya çevrilmesi suretiyle tahsil olunan paralardan (Yüzde 11.38) İflasta paylaşılan para üzerinden (Yüzde 4.55)