YENİ MESAJ - İSTANBUL
Deniz Ticaret Odası (DTO) Yönetim Kurulu Başkanı Metin Kalkavan, devletin gerekli önlemleri almaması halinde Türkiye'de gemi inşa sanayinin beş yıla kalmadan tamamen yok olma riskiyle karşı karşıya bulunduğu uyarısını yaptı. Kalkavan, Türkiye'de mevcut tersane kapasitesine göre yılda 300 gemi inşa edilebileceğini ancak şu anda ellerinde yaklaşık 20 gemi yapım projesi bulunduğunu belirterek, “Türkiye'de mevcut durumda 72 tersane bulunuyor. Biraz küçük çaplıları da sayarsak bu sayı 96'ya kadar çıkıyor. Elimizdeki 20 siparişle koskocaman bir sanayi kolunun ayakta kalması mümkün değil. Bizim devletten istediğimiz denizciliği bir devlet politikası haline dönüştürmesi ve sektörü dünyadaki rakip ülkelerle eşit koşullara getirecek şekilde teşvik etmesidir. Devlet topa artık girmek zorundadır. Bizim özel sektör olarak rakiplerimizin olduğu devletlerle tek başımıza rekabet etmemiz söz konusu olamaz” dedi.
Kalkavan, “Türkiye'de gemi inşa, tamir ve bakım sanayine önemli boyutta yatırım yapıldı. Özel sektör bu konuda çok güçlü bir altyapıya ve know-how'a sahip. Nerden baksanız yatırım rakamı 5 milyar dolara yakın. Şu anda dünya piyasaları için projesi olan her türlü gemiyi inşa edebilecek bir altyapıya ve insan gücü kaynağına sahibiz. Yat üretiminde de çok iyi bir noktadayız. Türkiye'de gemicilik sanayi vazgeçilmez bir iş koludur” diye konuştu.
Sektörle ilgili değerlendirmelerde bulunan DTO Başkanı Kalkavan, gemi inşa sanayinin tamamen durma noktasına geldiğini, römorkör gemiler hariç tutulursa 2013 için ellerinde bulunan siparişin sadece 5 adet olduğunu vurgulayarak, “Ana iş kolumuz olan ticari gemilerde bu yıl teslim etmek üzere özel sektör tersanelerinde 51 proje bulunuyor. Ancak bu sayının önemli bir kısmı 2010 ve 2011 yıllarında alınan siparişlerden geliyor. Dolayısıyla bu sayı gerçekçi değil. Halihazırda 2014 ve 2015 teslimi bir sipariş de yok elimizde. Üzülerek söylemeliyim ki tablo çok açık şekilde böyle. Bir dönem en iddialı olduğumuz ticari gemi inşasında işin tamamen dışında kaldık. Aslında büyük projeleri de üreten zaten 3-5 büyük tersane var. Bu tersaneler işin yüzde 75'ini üretiyor. Geriye kalan birçok tersanede üretim fiilen durmuş durumda.Bakım ve onarım projeleriyle kapasitelerini kullanmaya çalışıyorlar” dedi.
Geçen hafta sonunda DTO olarak sektör temsilcilerinin katılımıyla Antalya'da bir arama konferansı düzenlediklerini ve burada gemi inşa sanayinin karşı karşıya bulunduğu tehdit ve fırsatları değerlendirdiklerini belirten Kalkavan, şunları söyledi: “Fırsatlar bize göre tehditlerden, güçlü yanlarımız da zayıf yanlardan daha fazla. Ancak bu şekilde giderse gemi inşa sanayinin yok oluşu beş yıla kalmaz. Yılda 10-20 gemi üreterek sektörün ayakta kalması mümkün değil. Dünyada rakiplerimizle aramızda büyük bir haksız rekabet var. Dünyada da kriz nedeniyle neredeyse kapasitelerin ancak yüzde 40'ı kullanılıyor. Bu nedenle rakipler de fiyatları çok aşağı çekmiş durumdalar. Biz mevcut durumda bu fiyatlarla rekabet edemiyoruz. Devlet mutlaka bu işe müdahale etmeli ve bu ülkelerle aramızda eşit rekabet koşulları yaratılmalı. Şu anda işin yüzde 85-90 nerdeyse üç ülkede, Güney Kore, Çin ve Japonya'da yapılıyor. Biz 2008 krizi öncesinde tonaj ve üretim adedinde beşinci sıraya kadar yükselmiştik. Şimdi ilk 15 içinde bile zor yer alıyoruz. Çok mevzi kaybettik.”
Rakip ülkelerde gemi inşa sanayinin ve tersaneciliğin çok önemli sanayi kolları olarak görüldüğüne ve çok ağır teşvikler verildiğine işaret eden Kalkavan, “Örneğin Güney Kore'de gemi sanayi en büyük ihracat sektörü. Yılda 50 milyar dolara yakın ihracat gerçekleştiriliyor. İhracatın neredeyse yüzde 10'u buradan geliyor. Çin ve Japonya ise yine bir devlet politikası olarak gemi sanayini öncelikli sektörler olarak teşvik veriyor. İngiltere ise yine bir devlet politikası olarak gemi inşa sanayinden çıktı. Biz de diyoruz ki denizcilik Türkiye'nin olmazsa olmaz sektörü. Cari açık yönünden de büyük bir katma değer yaratabilir.Gemi sanayi önemli ve stratejik olduğu için devletlerce destekleniyor. Dünyada bu teşviklerin sayısı 80 başlığın üzerinde. Biz de devletimizden bu teşvikler karşısında eşit şartların yaratılmasını ve gemi sanayinin bir devlet politikası olarak benimsenmesini istiyoruz. Mevcut Hükümetimiz döneminde bu konuda çok önemli adımlar atıldı, ama sektör çok dinamik.Çok hızlı kararlar alınmayı gerektiriyor. Biz kriz sonrasında yaklaşık 5 milyar dolarlık iş kaybına uğradık. Elimizdeki projelerin önemli kısmı ya donduruldu ya da iptal edildi. Cari açık yönünden bakıldığında 5 milyar dolarlık kaybın ne kadar büyük olduğu görülecektir” dedi.