Kredi kartı faizleri ağlatıyor
08.04.2006 00:00:00
Merkez Bankası kredi kartlarına uygulanacak azami faiz oranları listesini açıkladı. Buna göre: Aylık borç faiz oranı, Türk lirasında % 5.75, ABD dolarında % 2.68 ve euroda % 2.53.Aylık gecikme faiz oranları, Türk lirasında % 6.88, ABD dolarında % 3.34 ve euroda % 3.05. Bu oranlar sadece haziran ayı için geçerli. 2 Temmuz 2006'da 3 ay için geçerli olacak yeni azami faiz oranları açıklanacak.Bankaların POS makineleri edinme maliyeti, öngörülemeyen nakit çekişleri, ödeme sistemlerine üyelik maliyetleri yüzünden kredi kartları faiz oranları yüksek belirleniyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde normal kredi faizi yıllık % 7.5 iken, kredi kartları faizi % 12.5. Bu oranlar, İngiltere'de sırasıyla % 14.2 ve % 16.5. Bizde ise, sırasıyla % 22.6 ve % 84.4.Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'da gecikme faizinin, akdi faizin % 30'unu geçmeyeceği hükmü olduğu için, kredi kartı gecikme faizleri yüksek belirleniyordu. Bu hüküm şimdi kaldırıldı. Dünya örneklerinde de kredi kartı faiz oranları serbestçe belirleniyor. Ancak, bazı ülkelerde azami faiz sınırları var. Örneğin, Fransa'da bir bankanın uygulayacağı faiz oranı, bankalar ortalamasının % 33'ünü aşamıyor.Bizde, belirlenen kredi kartı azami faiz oranları mevcut ağırlıklı faiz oranlarına % 0.5 eklenerek bulunmuş. Faizde indirim yoldaMerkez Bankası'nın açıklamaları böyle. Merkez Bankası , piyasa rekabetinin bu oranları düşüreceğini umuyor. Önümüzdeki günlerde, bankaların nasıl tavır alacaklarını göreceğiz.Ancak, görülen o ki:a) Merkez Bankası kararını beklendiği biçimde almamıştır. Ortalama yıllık % 84.4 olan piyasa faizinin üzerine % 6 marj koyarak üst faizleri % 90 civarında belirlemiştir. İşin kolayına kaçmış, bankaları küstürmeme politikası gütmüştür. Yetki kullanmamış, sorumluluk almamıştır.b) Yıllık enflasyonun en fazla % 9 olacağı, Merkez Bankası'nın % 13.5 ile borç alıp, % 16.5 ile borç verdiği, yıllık % 12.8 civarındaki oranlarla bütün bankalarca gayrimenkul kredisi sağlandığı bir ekonomide, kredi kartı azami faizleri % 90 civarında belirlenebilmiştir.c) Bütün ülkelerde, kredi kartı borç kullanma faizleri, normal kredi faizinin % 20-100 fazlası olarak belirlenmektedir. Yani, dünya uygulamaları esas alınsa, bizde kredi kartı borçlanma azami faizleri en çok % 45 olmalıydı. % 90 değil. d) Bankalar kredi kartlarından büyük kâr etmektedir. Kredi kartıyla yapılan alışverişler birçok durumda, taksitlendirme nedeniyle, peşin alışverişten daha ucuza gelmektedir. Böyle bir uygulama hiçbir ülkede yoktur. Bunun adı, serbest piyasa da değildir. Aslında, maliyetler nedeniyle değil, bu saçmalıklar nedeniyle kredi kartları borç alma faizleri çok yükselmiştir.Yaman Törüner / Milliyet
