Meclis Anayasa ile meşgul
24.09.2001 00:00:00
TBMM Genel Kurulu, 37 maddelik Anayasa değişikliği teklifini bugünden itibaren görüşmeye başlayacak. Görüşmeler sonucunda Anayasa değişiklik paketinin iktidar ve muhalefet partilerinin çoğunluk oylarıyla geçmesine kesin gözüyle bakılıyor
TBMM Genel Kurulu'nda, Anayasa Değişikliği Teklifi üzerindeki görüşmelere bugün başlanacak.
Önce takvim belirlenecek
TBMM Danışma Kurulu da yarın saat 11.00'de toplanarak, Anayasa Değişikliği Teklifi'nin Genel Kurul'daki görüşme takvimini belirleyecek. Genel Kurul, bu takvimi görüşerek karara bağladıktan sonra, Anayasa değişikliğiyle ilgili çalışmalarına başlayacak.
Anayasa ve TBMM İçtüzüğü'ne göre, teklif Genel Kurul'da iki kez görüşülecek. İkinci tur görüşmelere, birinci tur görüşmenin tamamlanmasından sonra 48 saat geçmeden başlanamayacak.
İlk turda 330 şart
ë Teklifin tümünün kabulü için her iki turda da en az beşte üç çoğunluk olan 330 milletvekilinin oyu aranacak. Maddelere geçilmesi oylamasında beşte üç çoğunluk aranmayacak, karar yeter sayısının sağlanması koşuluyla basit çoğunluk yeterli sayılacak.
Bazı maddeler ilk oylamada reddedilebilir
İkinci tur görüşmede, yalnızca maddeler üzerinde verilmiş değişiklik önergeleri ele alınacak, birinci görüşmede üzerinde değişiklik teklifi bulunmayan bir madde hakkında ikinci görüşmede önerge verilemeyecek.
Anayasa değişikliği tekliflerinin birinci ve ikinci görüşmelerinde maddelerin kabulü ile ikinci görüşmenin sonunda tümünün kabulü, üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu olan en az 330 milletvekilinin gizli oyuyla mümkün olabilecek.
Birinci görüşmede gerekli çoğunlukla kabul oyu alamayan bir madde, ikinci görüşmede de bu çoğunluğa ulaşamazsa reddedilmiş sayılacak.
Teklif hakkında verilen değişiklik önergesinin kabulü durumunda, kabul için gerekli beşte üç çoğunluğun belirlenmesi için bu önergenin oylanması gizli olmak şartıyla tekrarlanacak.
TBMM Genel Kurulu'nda 1995 yılında yapılan Anayasa Değişikliği görüşmelerinde ortaya çıkan tartışmalar sonunda Danışma Kurulu'nda benimsenen yöntem bu görüşmelerde de uygulanacak.
330'u geçemeyen madde elenecek
Buna göre, Anayasa Değişikliği Teklifi'nin ikinci tur görüşmelerinde 330'un altında oy alan madde, birinci oylamada aldığı oy ne olursa olsun kesin olarak reddedilmiş sayılacak ve düşecek. 330'un üzerinde oy alan maddeler, birinci oylamada aldığı oy 330'un altında da olsa kabul edilecek. Yapılan oylamada, maddeler 330 ve 367 üzerinde oy alsalar da tümünün oylamasında 330'un altında oy çoğunluğusağlanırsa teklifin tümü kesin olarak reddedilecek ve düşecek.
Oylamada, bazı maddeler 367'nin altında oy alsa bile tümünün oylamasında teklif 367'nin üzerinde oyla kabul edilirse yasanın hiçbirmaddesi kendiliğinden halk oylamasına sunulmayacak.
Halkoylamasının şartları
"Anayasa'nın değiştirilmesi, seçimlere ve halkoylamasına katılma" başlıklı 175'inci maddeye göre, Cumhurbaşkanı, Anayasa değişikliklerine ilişkin yasaları bir daha görüşülmek üzere TBMM'ye geri gönderebilecek. Meclis geri gönderilen yasayı, üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile aynen kabul ederse Cumhurbaşkanı bunu halkoyunasunabilecek. Meclis'in üye tamsayısının üçte ikisinden az (367) oyla kabul ettiği ve Cumhurbaşkanınca veto edilmeyen teklifler, otomatikman referanduma sunulacak.
Doğrudan veya Cumhurbaşkanının iadesi üzerine, Meclis üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile kabul edilen Anayasa değişikliğineilişkin yasanın tümü veya bazı maddeleri Cumhurbaşkanı tarafından halkoyuna sunulabilecek. Halkoylamasına sunulmayan Anayasa değişikliğine ilişkin yasanın tümü veya maddeler Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek.
TBMM Genel Kurulu'nda, Anayasa Değişikliği Teklifi üzerindeki görüşmelere bugün başlanacak.
Önce takvim belirlenecek
TBMM Danışma Kurulu da yarın saat 11.00'de toplanarak, Anayasa Değişikliği Teklifi'nin Genel Kurul'daki görüşme takvimini belirleyecek. Genel Kurul, bu takvimi görüşerek karara bağladıktan sonra, Anayasa değişikliğiyle ilgili çalışmalarına başlayacak.
Anayasa ve TBMM İçtüzüğü'ne göre, teklif Genel Kurul'da iki kez görüşülecek. İkinci tur görüşmelere, birinci tur görüşmenin tamamlanmasından sonra 48 saat geçmeden başlanamayacak.
İlk turda 330 şart
ë Teklifin tümünün kabulü için her iki turda da en az beşte üç çoğunluk olan 330 milletvekilinin oyu aranacak. Maddelere geçilmesi oylamasında beşte üç çoğunluk aranmayacak, karar yeter sayısının sağlanması koşuluyla basit çoğunluk yeterli sayılacak.
Bazı maddeler ilk oylamada reddedilebilir
İkinci tur görüşmede, yalnızca maddeler üzerinde verilmiş değişiklik önergeleri ele alınacak, birinci görüşmede üzerinde değişiklik teklifi bulunmayan bir madde hakkında ikinci görüşmede önerge verilemeyecek.
Anayasa değişikliği tekliflerinin birinci ve ikinci görüşmelerinde maddelerin kabulü ile ikinci görüşmenin sonunda tümünün kabulü, üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu olan en az 330 milletvekilinin gizli oyuyla mümkün olabilecek.
Birinci görüşmede gerekli çoğunlukla kabul oyu alamayan bir madde, ikinci görüşmede de bu çoğunluğa ulaşamazsa reddedilmiş sayılacak.
Teklif hakkında verilen değişiklik önergesinin kabulü durumunda, kabul için gerekli beşte üç çoğunluğun belirlenmesi için bu önergenin oylanması gizli olmak şartıyla tekrarlanacak.
TBMM Genel Kurulu'nda 1995 yılında yapılan Anayasa Değişikliği görüşmelerinde ortaya çıkan tartışmalar sonunda Danışma Kurulu'nda benimsenen yöntem bu görüşmelerde de uygulanacak.
330'u geçemeyen madde elenecek
Buna göre, Anayasa Değişikliği Teklifi'nin ikinci tur görüşmelerinde 330'un altında oy alan madde, birinci oylamada aldığı oy ne olursa olsun kesin olarak reddedilmiş sayılacak ve düşecek. 330'un üzerinde oy alan maddeler, birinci oylamada aldığı oy 330'un altında da olsa kabul edilecek. Yapılan oylamada, maddeler 330 ve 367 üzerinde oy alsalar da tümünün oylamasında 330'un altında oy çoğunluğusağlanırsa teklifin tümü kesin olarak reddedilecek ve düşecek.
Oylamada, bazı maddeler 367'nin altında oy alsa bile tümünün oylamasında teklif 367'nin üzerinde oyla kabul edilirse yasanın hiçbirmaddesi kendiliğinden halk oylamasına sunulmayacak.
Halkoylamasının şartları
"Anayasa'nın değiştirilmesi, seçimlere ve halkoylamasına katılma" başlıklı 175'inci maddeye göre, Cumhurbaşkanı, Anayasa değişikliklerine ilişkin yasaları bir daha görüşülmek üzere TBMM'ye geri gönderebilecek. Meclis geri gönderilen yasayı, üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile aynen kabul ederse Cumhurbaşkanı bunu halkoyunasunabilecek. Meclis'in üye tamsayısının üçte ikisinden az (367) oyla kabul ettiği ve Cumhurbaşkanınca veto edilmeyen teklifler, otomatikman referanduma sunulacak.
Doğrudan veya Cumhurbaşkanının iadesi üzerine, Meclis üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile kabul edilen Anayasa değişikliğineilişkin yasanın tümü veya bazı maddeleri Cumhurbaşkanı tarafından halkoyuna sunulabilecek. Halkoylamasına sunulmayan Anayasa değişikliğine ilişkin yasanın tümü veya maddeler Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek.
