Pamuk'un Avrupası
19.12.2005 00:00:00
Sanki Avrupa Parlamentosu İstanbul'da toplanıyor. Tam bir çıkartma. Milletvekilleri burada. Orhan Pamuk'un mahkemesini izleyecekler. Tercüman'dan Mim Kemal Öke yazıyor Orhan Pamuk değil, Türkiye yargılanacak diyorlar. Avrupa, Pamuk ile özel dayanışma içinde. Pamuk'un Ermeni konusunda bir İsviçre gazetesine verdiği demeç, bence, onun bir tarihi roman yazarı olarak, mazinin bu bölümü hakkında cehaletini ortaya koymaktaydı. Bizce bu çerçeve içinde tepki gösterilmelidir.Roman, illa ki tarihi gerçekleri yansıtmayabilir. Çünkü, adı üstünde romandır. Yazarının kurgusunu, canlandırmasını içerir. Yazar da kendi düşünceleri ve duyguları istikametinde tarihi fon, hatta edebi malzeme olarak kullanıp öyküsünü kağıda döker.Burada tarihe uygunluk aranmayabilir. (Olsa, iyi olur da... Çünkü, romanı gerçek tarihmiş gibi okuyan ve inananlar çıkabilir.) Bilimselliği inkarÜzerine de bir uyarı koyacak haliniz yok!Eğer Pamuk, Ermeni konusunda, pansoykırımı (cı) yazarlar gibi bir roman yazsa idi buna içerleyebilirdiniz; ama hikayedir diye geçerdiniz.Oysa Pamuk, bir romancı olarak tarihin bilimselliğini ihlal ederek, bir şahsi duyuş (veya duyum) ile bir gazeteye tarihi bir olay hakkında kanaat serdetmiştir. Romancı hüviyetiyle değil, onu aşarak adeta bir tarihçi konumuna oturmuştur. Bu bir yerde haddi aşmaktır. Cevabı, bu çerçevede verilir. Verilmelidir de!Pekii, yine de hatırlatalım, bu onun şahsi düşüncesidir denmeli mi?Yargılanması gerekir mi? Mahkemeye saygımız var. Biz de onun işine karışmayız. Ancak, düşünceye düşünceyle cevap verilmemesi fuzuli kahramanlar yaratır. Pamuk'un da bu çerçevede idolleştirilmesine hizmet etmek, dolaylı olsa da ne yarar getirir; doğrusu onu da sorgulamak isterim.Nitekim, biz de öyle yapmış, muhatap bile almamıştık. Ciddiye alınması, onu büyütür cinsinden bir mantıkla...İlginç olan taraf, AB'nin Pamuk'un mahkemesini bu ölçüde sahiplenmesi.Tabii, Küresel Toplum'da düşünce özgürlüğü yükselen bir değer ise bunu katletmek isteyenlere karşı mağdurlarının yanında yer almak ve yalnız değilsiniz mesajı vermek, demokrasinin globalleşmesinin ilkeli duruşudur; yadırganmaması da gerekirPamuk'tan ibaret değilizNe var ki, (veya görülen odur ki), AB'nin çeşitli organları kendi işlerine gelen konularda konuşanlarla el ele vermektedir. Başka bir deyişle, AB'nin kendi istediklerini söyleyenler varsa, onlara sahip çıkmakta ve diğer konularda sessiz kalmaktadır. Bazı TV programları için siyasi partiler, şeriat övgüsü karalamasıyla suç duyurusunda bulunurken, Avrupa Parlamentosu'nun özgürlük -keş üyeleri nedense sağır- dilsizi oynamaktadırlar. Bu da onların samimiyet testidir.Kaldı ki, Türkiye'de Ermeni soykırımı var denince derhal söyleme sahiplenilmekte; ama Türk aydın ve bilim adamları (üstelik tarihçiler) Avrupa'nın göbeğinde İsviçre'lerde Ermeni soykırımı yoktur dediklerinde yasal takibata uğramaktadırlar. Bu kez Avrupa'nın özgürlükperest siyasileri Pamuk'a gösterilen ihtimamı, bu işin erbabından esirgemektedirler.Ağırımıza giden budur!AB, Türkiye'nin Pamuk'tan ibaret olmadığını anlamalıdır.
