AKP Hükümeti Kıbrıs davasını çökertecek kritik bir karara daha imza attı. Ankara, Mayıs 2004'te AB'ye giren Rum Yönetimini, Gümrük Birliği'ne dahil etti. Böylelikle Türkiye resmen Rumları devlet olarak tanımış, KKTC'yi de ezmiş oldu

AKP Hükümeti Kıbrıs davasına en büyük darbeyi indirdi. Mayıs 2004'te AB'ye giren Rumlarla Gümrük Birliği anlaşması yapan Ankara, yarım asırlık Kıbrıs davasını bir anda yok etti. Türkiye'nin aldığı bu kararla, KKTC'nin ve Türkiye'nin tüm tezleri boşa çıktı, Rumlar da devlet olarak resmen tanındı.

Rumlar Gümrük Birliği'nde

Kıbrıs Rum Kesimi'nin, "Kıbrıs" adı altında Gümrük Birliği'ne dahil edildiğini ilan eden karar, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Resmi Gazete'de yayımlanan değişiklikle, daha önce 15 AB ülkesinin Gümrük Birliği'ne dahil olduğunu hükme bağlayan "Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliği'nin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar"ın 2'inci maddesinin (a) bendi genişletildi.

Mayıs ayında AB'ye üye olan 10 ülkenin Gümrük Birliği'ne alındığını ilan eden kararla, Çek Cumhuriyeti, Estonya Cumhuriyeti, Litvanya Cumhuriyeti, Letonya Cumhuriyeti, Macaristan Cumhuriyeti, Malta Cumhuriyeti, Polonya Cumhuriyeti, Slovenya Cumhuriyeti ve Slovakya Cumhuriyeti ile birlikte "Kıbrıs" adı da, Gümrük Birliği'ne dahil olan ülkeler arasına alındı.

Tanımak değil de ne?

Dışişleri Bakanlığı gelecek tepkileri önceden hafifletebilmek için zemin yoklaması yapmaya başladı.

Dışişleri Bakanlığı, Türkiye-AB Gümrük Birliği rejiminin hangi ülkelere uygulanacağını düzenleyen kararın kapsamına Kıbrıs'ın da dahil edilmesinin, "herhangi bir şekilde Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin tanındığı anlamına gelmediğini'' bildirdi.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, "Gümrük Birliği'nin tamamlanmasına ilişkin 22 Aralık 1995 tarih ve 1/95 sayılı Türkiye-AB Ortaklık Konseyi Kararı'nın 3. maddesinin, Gümrük Birliği rejiminin bir yanda Türkiye topraklarında, diğer yanda AB gümrük alanında uygulanması yükümlülüğünü getirdiği'' hatırlatıldı.

Açıklamada, "10 yeni üyenin (Çek Cumhuriyeti, Estonya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Macaristan, Malta, Polonya, Slovakya, Slovenya) 1 Mayıs 2004 tarihi itibarıyla AB'ye katılmaları üzerine, Bakanlar Kurulu'nun aldığı kararla, iç hukuk bakımından Türkiye-AB Gümrük Birliği rejiminin hangi ülkelere uygulanacağını düzenleyen 3 Eylül 2002 tarih ve 2002/4616 sayılı kararın kapsamına tüm yeni üyelerin de dahil edildiği, bu suretle, yeni üyelerden Türkiye'ye gelecek malların Gümrük Birliği kapsamında işlem görmesinin imkan dahiline girdiği'' belirtildi.

Açıklamada şöyle denildi:

"Bu karar, AB ile ilişkilerimiz ve Gümrük Birliği kapsamındaki karşılıklı hukuki vecibelerimizden kaynaklanan idari bir tasarruftur. GKRY'nin AB'ye katılımı konusunda tarafımızdan 1 Mayıs 2004 tarihinde yapılan ve resmi kanallardan AB organlarına ve üyelerine de iletilen basın açıklamasında kayıtlı görüş ve tutumumuz aynen muhafaza edilmektedir. İç mevzuatımızdaki söz konusu tadilat, herhangi bir şekilde GKRY'nin tanındığı anlamına gelmemektedir.

Keza GKRY de, AB ile imzaladığı Katılım Antlaşması hükümleri uyarınca, ülkemizden gönderilen malları Gümrük Birliği kapsamında kabul etmek yükümlülüğü altındadır. Nitekim GKRY de Türkiye'den gidecek mallara ilişkin tüm kısıtlamaları, 11 Aralık 1998 tarihinde çıkardığı bir kararnameyle kaldırmış bulunmaktadır. GKRY'nin, 1 Mayıs 2004'den itibaren ülkemizden giden malların Gümrük Birliği çerçevesinde serbest dolaşımını kabul ettiği, AB Komisyonu'nca tarafımıza yazılı olarak teyit edilmiştir.'' Bakanlık açıklamasında, Türkiye'nin, KKTC ile arasındaki özel ilişkilere ve bunlardan kaynaklanan yükümlülüklerine bağlı kalmayı sürdüreceği vurgulandı.

Taahhütler yerine getirilmedi

"Diğer taraftan AB'nin, Kıbrıs Türklerinin tecridinin giderilmesine yönelik olarak verdiği taahhütleri hala yerine getirmediği'' kaydedilen açıklamada, "7 Temmuz 2004 tarihinde açıkladığı mali yardıma ve doğrudan ticarete dair tüzük taslaklarıyla, AB Komisyonu'nun üzerine düşen sorumluluğu yerine getirdiği, Türkiye'nin, komisyonun çabalarını takdirle karşılamakta olduğu'' belirtildi.

Açıklamada, "Ancak bunlar, üye ülkeler tarafından henüz olumlu birer ilk adım olmaktan öteye götürülememiştir. AB dışişleri bakanlarının 26 Nisan 2004 tarihinde 15'ler düzeyinde aldıkları siyasi kararı, 25'ler düzeyinde hayata geçirmeleri beklenmektedir'' denildi.