Savaş kadar kötü
07.01.2003 00:00:00
ABD'nin, Irak saldırısının ardından Saddam Hüseyin sonrası nasıl bir Irak hayal ettiğine dair senaryolar yazılmaya başlandı: Savaş sonrası, savaştan da beter
ABD istihbaratına yakın think thank kuruluşlarının yazıp basına sızdırdığı senaryolar kafa karıştırıyor. Sadece Irak'ı değil tüm komşu ülkeleri belirsiz bir gelecek bekliyor.
İşte komşuları ve dolayısı ile Türkiye'yi de sarsacak en kötü ABD senaryosu: Saddam gider, Ortadoğu'daki tüm dengeler alt üst olur. 3 rejim anında yıkılabilir...
Haftalık Newsweek dergisi, son sayısında "Saddam Sonrası Ortadoğu" başlıklı bir haber yayınladı. Haberde Irak lideri Saddam Hüseyin'in olası bir harekatla devrilmesinin bölgeyi nasıl etkileyebileceğinin senaryosu yazıldı. Çeşitli think tank kuruluşlarının tahminlerine göre kaleme alınan haberde en kötü senaryo şöyle: Irak'ta Haiti, Afganistan ya da Balkanlar'daki hatalar tekrar edilirse, bölgede tüm dengeler alt üst olur...
İşte Felaket Senaryosu:İşte ABD'nin ipin ucunu kaçırdığı varsayılarak değerlendirilen en kötü senaryoya göre ülkelerde olabilecek şeyler: IRAK: Saraybosna'daki facia gerçekleşir. Köylerden büyük kente göç olur. Bugün Lübnan, Irak, Suudi Arabistan, Bahreyn, Katar ve Kuveyt'te halkın yüzde 80'i kırsal alanlarda yaşıyor. Bağdat gibi büyük kentlere akın yaşanırsa, ekonomik denge bozulur. ÜRDÜN: Egemenliği tehlikeye girebilir. Çatışmaların Ortadoğu'ya sıçraması durumunda, Filistin'den Ürdün'e göç yaşanır. Ürdün'ün 3'te 2'sinin Filistinli mülteci olduğu düşünülürse ülke "Filistin devleti"ne dönüşebilir. SURİYE: İktidar ve ordu azınlık olan Aleviler'e ait. Bölgede bir huzursuzluk, çoğunluktaki Sünniler'i ayaklandırabilir. Müslüman Kardeşler'in desteğiyle Alevi yönetimi devrilebilir.
LÜBNAN: Şam yönetimindeki bir değişiklik domino etkisi yaratır. Lübnan'da ki Hariri yönetimi de değişir. Terör grupları ortaya çıkar...
Bu da pembe senaryoNew York Times gazetesi, Bush'un ulusal güvenlik danışmanlarının Irak'ı demokratikleştirmek amacıyla iddialı bir plan hazırladıklarını yazdı. Gazete, plan gereğince Irak'ın 18 ay süreyle Amerikan işgali altında kalacağını, bu süre içinde petrol kaynaklarının ülkenin yeniden yapılandırılması amacıyla kullanılacağını ve Iraklı liderlerin askeri mahkemelerde yargılanacağını öne sürdü.
Ayrıntıları derinlemesine tartışılan planın önümüzdeki günlerde son şeklini alacağını kaydeden gazete, "İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Almanya ve Japonya'nın işgalinden bu yana gerçekleştirilecek en kapsamlı uygulamanın" söz konusu olduğunu savundu. New York Times, planın bazı ayrıntılarının hala çok gizli tutulduğunu, ABD'nin Irak'ta bir sömürgeci güç gibi davrandığı izlenimini yaratacak uygulamalardan kaçınılacağını yazdı. Gazete, planın ana hatlarını şu şekilde özetledi:
Pentagon en az 1,5 yıl süreyle Irak'ı kontrol altında tutmaya hazırlanıyor. Bu süre içinde Amerikan kuvvetleri barışı koruyacak, Irak lideri Saddam Hüseyin'in adamlarını yakalayacak, kitle imha silahlarını ortaya çıkaracak ve ülke bütünlüğünü muhafaza edecek. BM tarafından atanabilecek bir sivil, ülke ekonomisinin yönetimini üstlenecek. Siyasal kurumlar yeniden oluşturulacak ve okullar inşa edilecek. Saddam rejiminin anahtar konumdaki üst düzey yöneticileri görevden alınacak ve hesap vermeye zorlanacak. Hesap verme işlemi savaş mahkemeleri yoluyla yapılacak. Hükümetin düşmesine yardımcı olacak görevliler için af çıkarılacak.
Rejime doğrudan bağlı olan ihtilal mahkemeleri ve özel güvenlik teşkilatları gibi kuruluşlar tasfiye edilecek, geri kalanlar reforme edilerek yeni sisteme entegre edilecek. Gazete, Beyaz Saray'ın Dışişleri ve Savunma bakanlıklarıyla müzakerelerden sonra, işgalden önce geçici bir hükümet kurulması fikrinden vazgeçtiğini belirtti. Bu arada, hazırlanan planın iki temel amacının olduğu, bunlardan birinin Irak'ın toprak bütünlüğünün korunması, diğerinin ise dışardan yapılacak askeri ya da başka müdahalelere meydan verilmemesi olduğu kaydedildi.
New York Times, "bu son noktanın, komşu ülkelere bir uyarı niteliği taşıdığını" öne sürdü.
ABD istihbaratına yakın think thank kuruluşlarının yazıp basına sızdırdığı senaryolar kafa karıştırıyor. Sadece Irak'ı değil tüm komşu ülkeleri belirsiz bir gelecek bekliyor.
İşte komşuları ve dolayısı ile Türkiye'yi de sarsacak en kötü ABD senaryosu: Saddam gider, Ortadoğu'daki tüm dengeler alt üst olur. 3 rejim anında yıkılabilir...
Haftalık Newsweek dergisi, son sayısında "Saddam Sonrası Ortadoğu" başlıklı bir haber yayınladı. Haberde Irak lideri Saddam Hüseyin'in olası bir harekatla devrilmesinin bölgeyi nasıl etkileyebileceğinin senaryosu yazıldı. Çeşitli think tank kuruluşlarının tahminlerine göre kaleme alınan haberde en kötü senaryo şöyle: Irak'ta Haiti, Afganistan ya da Balkanlar'daki hatalar tekrar edilirse, bölgede tüm dengeler alt üst olur...
İşte Felaket Senaryosu:İşte ABD'nin ipin ucunu kaçırdığı varsayılarak değerlendirilen en kötü senaryoya göre ülkelerde olabilecek şeyler: IRAK: Saraybosna'daki facia gerçekleşir. Köylerden büyük kente göç olur. Bugün Lübnan, Irak, Suudi Arabistan, Bahreyn, Katar ve Kuveyt'te halkın yüzde 80'i kırsal alanlarda yaşıyor. Bağdat gibi büyük kentlere akın yaşanırsa, ekonomik denge bozulur. ÜRDÜN: Egemenliği tehlikeye girebilir. Çatışmaların Ortadoğu'ya sıçraması durumunda, Filistin'den Ürdün'e göç yaşanır. Ürdün'ün 3'te 2'sinin Filistinli mülteci olduğu düşünülürse ülke "Filistin devleti"ne dönüşebilir. SURİYE: İktidar ve ordu azınlık olan Aleviler'e ait. Bölgede bir huzursuzluk, çoğunluktaki Sünniler'i ayaklandırabilir. Müslüman Kardeşler'in desteğiyle Alevi yönetimi devrilebilir.
LÜBNAN: Şam yönetimindeki bir değişiklik domino etkisi yaratır. Lübnan'da ki Hariri yönetimi de değişir. Terör grupları ortaya çıkar...
Bu da pembe senaryoNew York Times gazetesi, Bush'un ulusal güvenlik danışmanlarının Irak'ı demokratikleştirmek amacıyla iddialı bir plan hazırladıklarını yazdı. Gazete, plan gereğince Irak'ın 18 ay süreyle Amerikan işgali altında kalacağını, bu süre içinde petrol kaynaklarının ülkenin yeniden yapılandırılması amacıyla kullanılacağını ve Iraklı liderlerin askeri mahkemelerde yargılanacağını öne sürdü.
Ayrıntıları derinlemesine tartışılan planın önümüzdeki günlerde son şeklini alacağını kaydeden gazete, "İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Almanya ve Japonya'nın işgalinden bu yana gerçekleştirilecek en kapsamlı uygulamanın" söz konusu olduğunu savundu. New York Times, planın bazı ayrıntılarının hala çok gizli tutulduğunu, ABD'nin Irak'ta bir sömürgeci güç gibi davrandığı izlenimini yaratacak uygulamalardan kaçınılacağını yazdı. Gazete, planın ana hatlarını şu şekilde özetledi:
Pentagon en az 1,5 yıl süreyle Irak'ı kontrol altında tutmaya hazırlanıyor. Bu süre içinde Amerikan kuvvetleri barışı koruyacak, Irak lideri Saddam Hüseyin'in adamlarını yakalayacak, kitle imha silahlarını ortaya çıkaracak ve ülke bütünlüğünü muhafaza edecek. BM tarafından atanabilecek bir sivil, ülke ekonomisinin yönetimini üstlenecek. Siyasal kurumlar yeniden oluşturulacak ve okullar inşa edilecek. Saddam rejiminin anahtar konumdaki üst düzey yöneticileri görevden alınacak ve hesap vermeye zorlanacak. Hesap verme işlemi savaş mahkemeleri yoluyla yapılacak. Hükümetin düşmesine yardımcı olacak görevliler için af çıkarılacak.
Rejime doğrudan bağlı olan ihtilal mahkemeleri ve özel güvenlik teşkilatları gibi kuruluşlar tasfiye edilecek, geri kalanlar reforme edilerek yeni sisteme entegre edilecek. Gazete, Beyaz Saray'ın Dışişleri ve Savunma bakanlıklarıyla müzakerelerden sonra, işgalden önce geçici bir hükümet kurulması fikrinden vazgeçtiğini belirtti. Bu arada, hazırlanan planın iki temel amacının olduğu, bunlardan birinin Irak'ın toprak bütünlüğünün korunması, diğerinin ise dışardan yapılacak askeri ya da başka müdahalelere meydan verilmemesi olduğu kaydedildi.
New York Times, "bu son noktanın, komşu ülkelere bir uyarı niteliği taşıdığını" öne sürdü.
