Yrd. Doç. Dr. Ahmet Demircan, ülkenin birçok bölgesini etkisi altına alan dondurucu Sibirya soğuklarından, "bilinçli hareket edilerek korunmak gerektiğini" söyledi
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ahmet Demircan, soğuk kış günlerindeki donma vakalarının sıklıkla kuru ve rüzgarlı havalarda ortaya çıktığını ve özellikle hareketsiz kalanlarda görüldüğünü belirterek, böyle bir durumda kol ve bacaklardaki dokularda donma geliştiğini, bunun kalıcı his kaybına ve en sonunda da kangrene yol açabildiğini belirtti. Vücudun soğuk ortamlarda cilt damarlarını kasıp kan akımlarını azaltarak derin dokuların ısı kaybını önlediğini ifade eden Demircan, "Isı kaybını önleyen bu koruyucu mekanizma el ve ayak parmaklarında kan akımını azaltarak 'soğuk yanığı' denilen donmayla sonuçlanabilir. Eğer vücut ısısı tehlikeli derecelerde düşerse vücut işlevleri yavaşlar, hatta bazen durabilir" diye konuştu. Alınacak tedbirlerDemircan, soğuk havalarda uzak mesafeleri yürüyerek kat etmek zorunda olanlarla dağcılık ve avcılık gibi uğraşları bulunanlar ve ısının uzun süre eksi değerlerin altında seyrettiği yerlerde yaşayanların şu önlemleri almaları gerektiğini bildirdi: * Yolculuk sırasında tüketmek için yüksek kalorili besinler seçilmelidir. * Soğukla baş etmenin en iyi yolu sıkı giyinmektir. Birkaç kat giysi tek kat giysiye göre soğuğa karşı daha etkilidir. Soğuk havalarda yünlü ve pamuklu giysiler tercih edilmeli, naylon giysilerden kaçınılmalıdır, * En dıştaki giysi su ve rüzgara karşı yalıtkan olmalı, boyun ve bilek kısımları genişleyebilmelidir, * Kardan yansıyarak göze direkt temas eden güneşin zararlı ultraviyole ışınları kornea yanıklarına sebep olabilir. Bundan korunmak için mutlaka doğru seçilmiş koruyucu gözlük kullanılmalıdır.Donma durumunda yapılması gerekenlerUzun süre soğuğa maruz kalanlarda, iğnelenme ve karıncalanma, solukluk, ardından uyuşma, deride hissizleşme ve sertleşme, etkilenen bölgede cilt rengi değişimi (önce beyaz, sonra benekli ve mor, en sonunda da siyah) şeklinde donma belirtileri ortaya çıkabileceğini bildiren Demircan, bu durumda yapılması gerekenleri şöyle sıraladı: * Eldiven, bot, yüzük ve bilezik gibi sıkması muhtemel giysiler çıkartılmalıdır, * Halk arasındaki yanlış inanışın aksine deriye veya diğer dokulara zarar vereceği için donan bölge kesinlikle karla ovulmamalıdır, * Donmuş kısım ısıtılmadan hasta sıcak bir ortama taşınmamalıdır. Ayağında donma olan hasta yürütülmemelidir, * Etkilenen bölge vücudun dayanabileceği kadar sıcaklıktaki suyun içine bir süre yerleştirilmeli, buradan çıkartıldıktan sonra da dikkatlice kurulanmalı, ardından da ince ve yumuşak bir kuru gazlı bezle hafifçe sarılmalıdır, * Şişmenin önlenmesi için donan uzuv havada tutulmalıdır
Sait KESKİN
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ahmet Demircan, soğuk kış günlerindeki donma vakalarının sıklıkla kuru ve rüzgarlı havalarda ortaya çıktığını ve özellikle hareketsiz kalanlarda görüldüğünü belirterek, böyle bir durumda kol ve bacaklardaki dokularda donma geliştiğini, bunun kalıcı his kaybına ve en sonunda da kangrene yol açabildiğini belirtti. Vücudun soğuk ortamlarda cilt damarlarını kasıp kan akımlarını azaltarak derin dokuların ısı kaybını önlediğini ifade eden Demircan, "Isı kaybını önleyen bu koruyucu mekanizma el ve ayak parmaklarında kan akımını azaltarak 'soğuk yanığı' denilen donmayla sonuçlanabilir. Eğer vücut ısısı tehlikeli derecelerde düşerse vücut işlevleri yavaşlar, hatta bazen durabilir" diye konuştu. Alınacak tedbirlerDemircan, soğuk havalarda uzak mesafeleri yürüyerek kat etmek zorunda olanlarla dağcılık ve avcılık gibi uğraşları bulunanlar ve ısının uzun süre eksi değerlerin altında seyrettiği yerlerde yaşayanların şu önlemleri almaları gerektiğini bildirdi: * Yolculuk sırasında tüketmek için yüksek kalorili besinler seçilmelidir. * Soğukla baş etmenin en iyi yolu sıkı giyinmektir. Birkaç kat giysi tek kat giysiye göre soğuğa karşı daha etkilidir. Soğuk havalarda yünlü ve pamuklu giysiler tercih edilmeli, naylon giysilerden kaçınılmalıdır, * En dıştaki giysi su ve rüzgara karşı yalıtkan olmalı, boyun ve bilek kısımları genişleyebilmelidir, * Kardan yansıyarak göze direkt temas eden güneşin zararlı ultraviyole ışınları kornea yanıklarına sebep olabilir. Bundan korunmak için mutlaka doğru seçilmiş koruyucu gözlük kullanılmalıdır.Donma durumunda yapılması gerekenlerUzun süre soğuğa maruz kalanlarda, iğnelenme ve karıncalanma, solukluk, ardından uyuşma, deride hissizleşme ve sertleşme, etkilenen bölgede cilt rengi değişimi (önce beyaz, sonra benekli ve mor, en sonunda da siyah) şeklinde donma belirtileri ortaya çıkabileceğini bildiren Demircan, bu durumda yapılması gerekenleri şöyle sıraladı: * Eldiven, bot, yüzük ve bilezik gibi sıkması muhtemel giysiler çıkartılmalıdır, * Halk arasındaki yanlış inanışın aksine deriye veya diğer dokulara zarar vereceği için donan bölge kesinlikle karla ovulmamalıdır, * Donmuş kısım ısıtılmadan hasta sıcak bir ortama taşınmamalıdır. Ayağında donma olan hasta yürütülmemelidir, * Etkilenen bölge vücudun dayanabileceği kadar sıcaklıktaki suyun içine bir süre yerleştirilmeli, buradan çıkartıldıktan sonra da dikkatlice kurulanmalı, ardından da ince ve yumuşak bir kuru gazlı bezle hafifçe sarılmalıdır, * Şişmenin önlenmesi için donan uzuv havada tutulmalıdır
Sait KESKİN