YENİ MESAJ / İSTANBULTürkiye gelişmekte olan ülkeler arasında yer almasına rağmen, milli gelirdeki artış gelir dağılımına yansımıyor. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı Gelir ve Yaşam Koşulları ya da daha bilinen şekliyle ifade edilirse Gelir Dağılımı Araştırması'nın sonuçlarına göre, zengin ile yoksul arasındaki eşitsizlik artarak devam ediyor. TÜİK'in araştırmasına göre, 2012'de ülkenin en yoksul yüzde 20'lik kesimi ile en zengin yüzde 20'lik kesimi arasındaki gelir farkı değişmedi. En zengin yüzde 20'nin geliri en yoksul kesimin 8 katı oldu. Araştırmanın detaylarına bakıldığında, nüfusun üst tabakasındaki yüzde 20 Türkiye'deki gelirin yüzde 46.6'sını kazanırken, en alttaki yüzde 20'lik nüfusun gelirden sadece 5.9'luk pay aldığı görülüyor. Yani Türkiye'nin üst tabakasındaki yüzde 20, ülke gelirlerinin yarısını elde ederken, nüfusun yüzde 80'i ise diğer yarısını alabiliyor.Aslında fark 14 katTÜİK, 2012 yılına ilişkin Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması ile yüzde 20'lik nüfus dilimlerine göre zenginlerle yoksullar arasındaki gelir farkını 8 kat olarak açıkladı. Ancak, en varlıklı ve en yoksul yüzde 10'luk nüfus dilimleri esas alındığında, bu farkın ortalama 14 kat olduğu görülüyor. OECD de Türkiye başta olmak üzere, küresel ekonomik krizin başladığı 2010 yılından bu yana üye ülkelerde gelir dağılımı adaletsizliğinin arttığı uyarısında bulunmuştu. OECD'nin raporunda ise gelir dağılımında adaletsizliğin en fazla olduğu ülkeler arasında Türkiye'den başka Çin, Meksika ve ABD dikkat çekiyor. İzlanda, Slovenya, Norveç ve Danimarka ise gelir dağılımı adaletsizliğinin en az olduğu OECD ülkelerinin başında geliyor.İstanbul'da gelir dağılımındaki eşitsizlik artıyorGelir dağılımının ölçütlerinden olan GİNİ katsayısında ise son beş yılda neredeyse hiçbir değişiklik gerçekleşmedi. 2007'de 0.406 olan Gini katsayısı 2012 itibariyle de 0.402 oldu. Gini katsayısı, bir ülkede milli gelirin dağılımının adaletli olup olmadığını ölçmeye yarıyor. Katsayı 0 ile 1 arasında değerler alıyor ve değerin yükselmesi eşitsizliğin artması anlamına geliyor.Örneğin herkesin aynı gelire sahip olduğu bir toplumun Gini katsayısı 0 olurken, tüm gelirin bir kişide toplandığı toplumun Gini katsayısı 1 çıkıyor. Kentsel yerleşim yerleri için 0.391 olarak tahmin edilen katsayı kırsal yerleşim yerleri için ise 0.377 olarak dikkat çekiyor. Bölgesel bazda baktığımızda bu dönemde Gini katsayısının Doğu Marmara, Batı Anadolu, Akdeniz, Doğu Karadeniz ve Kuzeydoğu Anadolu'da küçük çapta düşüşler gösterdiği, yani gelir dağılımında mikro düzeyde iyileşmeler olduğu; buna karşılık İstanbul, Ege, Orta Anadolu, Ortadoğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'da bu değerin büyüdüğü, yani gelir dağılımının daha da bozulduğu dikkat çekiyor. Gelir dağılımında en fazla bozulmanın ise bu dönemde İstanbul'da yaşandığı görülüyor.Gelir adaletsizliği toplumsal sorun demekGelir dağılımı, hem gelişmiş hem de azgelişmiş tüm ülkelerin ortak sorunu olmakla birlikte, asgari gelirin belirli bir düzeyin altına düştüğü ülkelerde daha ciddi sosyoekonomik sorunlara yol açmakta. Gelir dağılımının bozulmasına yol açan önemli faktörlerden birisi olarak servet dağılımındaki dengesizliklerin yanında eğitim imkânları farklılıkları da gelir dağılımını olumsuz etkilemekte. Küreselleşmenin hız kazanmasıyla eğitim hizmetlerinin giderek parasallaşması ve yoksul kesimin her kademedeki eğitim hizmetlerinden yeterince yararlanamaması, aynen servet unsurunda olduğu gibi, zengin ve eğitim hizmetlerinden yararlanma imkânı yüksek olan grupların daha da zengin olmasına yol açmakta. Diğer bir etken de işsizlik ve reel ücretlerin düşük olması. En düşük gelir grubunda bulunanların önemli bir kısmı işsiz. Bunun yanı sıra ücretlerin düşük olması da gelir adaletsizliğini büyütüyor.