Kültür Bakanlığı'nca hazırlanan yönetmelik, fikir ve sanat eserlerinin yayın kuruluşlarınca kullanımı ve kullanımdan kaynaklanan ödemelerin yapılmasına ilişkin usul ve esasları belirliyor.
MUTLAKA İZİN ALINACAK
Yönetmeliğe göre, yayın kuruluşları, yayınlayacakları eserle ilgili olarak, eser sahibi, icracı sanatçı, icra eden bir grup ise yönetmenden izin alacaklar. Bir müteşebbisin girişimi ile bir sözleşmeye dayanılarak gerçekleştirilen icralar için de müteşebbisin izninin alınması gerekecek.
Yayın kuruluşları, haber ve tanıtım amaçlı yayınlar dışında kullandıkları, sahne eserleri dışında kalan fikir ve sanat eserleri için, eser sahipleri veya üye olunan meslek birlikleri ilgili kanuna uygun bir sözleşme yapacak ve bu kullanımlara ilişkin ödemeleri yapacaklar.
ESERLERİN KULLANIMINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
Yayın kuruluşları tarafından eserlerin kullanımına ilişkin olarak topluca yapılacak sözleşmelerde, ilgili meslek birlikleri ve yayın kuruluşları aralarında kendilerini temsil edecek sözleşme görüşmelerini yürütecek ve imzalayacak bir temsilci heyeti oluşturacaklar.
Sözleşmeler yapılırken, ekonomik ve toplumsal koşullar ile teknolojik alandaki değişimlerin yanı sıra şu hususlar dikkate alınacak:
"Kamu yararı gözetilerek eserlerin yaygın bir şekilde topluma iletiminde devamlılık sağlanması, eserlerin yayınlarda kullanımı karşılığı yapılacak ödemelerin ulusal ve uluslararası uygulamalar dikkate alınarak makul seviyede tespitinin sağlanması, eserlerin yaratıldığı ve kullanıldığı sektörlerin yapısını tahrip edici üretimi ve yayınları engelleyici ve genel kabul görmüş uygulamalara zarar verici bir etki yaratılmaması,
İlgili alan meslek birliklerinin eser veya fonogramlarının kullanım sıklığı ve zamanı hakkında yayın kuruluşları ile müştereken öngöreceği esaslara riayet edilmesi, rekabeti bozucu şartlar oluşturulmamasına yönelik tedbirler alınması."
ÖDEMELERİN TESPİTİ
Ödemeler tespitinde dikkate alınacak hususlar ise şöyle:
"Yayın kuruluşunun yayın alanı, izleyici ve dinleyici sayısı, eserlerin kullanım sıklığı, yayın kuruluşunun reklam gelirleri, kullanılan her bir eser başına bir ücret, sabit ücret, saniye veya dakika bazında birim fiyat, pazar oranı gibi ölçütlerden bir veya birkaçı esas alınır."
Yönetmeliğe göre, bu ölçüler içinde yapılan protokol örneklerinin bir örneği bakanlığa bildirilecek.
ANLAŞMAZLIK DURUMUNDA NE OLACAK?
Anlaşmazlık halinde ise anlaşmazlığın çözülmesine ilişkin prosedürün başlatılması için, taraflardan birinin başvurusunu yazılı olarak bakanlığa yapması gerekecek. Anlaşmazlıkların çözülmesinde, Kurul Başkanlığını Kültür Bakanı'nın yaptığı, Kültür Bakanlığı bünyesinde oluşturulacak Hak İdareleri Uzlaştırma Kurulu kurulacak. Kurul, anlaşmazlığın çözülmesine yönelik ilkeleri belirleyecek.