Liderlik vasıfları

Kur'an'da ve Peygamberimizin söz ve uygulamalarında, Müminlerin-Müslümanların özelliklerini anlatan yüzlerce ayet, hadis ve uygulama vardır. Bu özellikler haliyle müminlerin önüne geçecek, liderlik yapacak kişiler içinde geçerlidir. Bu kişilerde artı özelliklerde olması yani sıradan bir müminden farklı, üstün hallerinin olması lazımdır ki, lider olabilsin.
Mesela zeka, akıl, ilim, sebep-sonuç ilişkisini görebilme, kabiliyet, adalet, dürüstlük, cesaret, sabır, tevazu, paylaşım, istişare gibi özelliklerin toplumun önüne geçen kişilerde daha hassas bir şekilde hayat bulması lazımdır.
Balık baştan kokar, kılavuzu karga olanın? gibi sözler tarihimizin eleğinden çıkmış, acı tecrübelerin anlatımlarıdır. Ama maalesef ki, ne inancımızdan ve ne de tarihimizden ders almamışız. Devlet ortada, millet ortada!
Biz yine lider, yönetici vasıfları nasıl olmalı, sorusunun cevabını bakalım ve bu sorunun cevabını Allah'ın emri, Peygamberimizin tebliğiyle Mümin-Müslümanlara halife, lider olarak atanan İmam Ali (a.s) Efendimizden alalım.
İmam Ali'nin, Mısır'a vali olarak atadığı Malik el-Eşter'e yazdığı emirnamesi tam bir ideal lider portresi anlatımıdır. O emirnamenin bir kısmında şöyle buyurur İmam Ali:
Kibirden sakın
"Allah'ın azametiyle boy ölçüşmeye; gücünü, O'nun yüce kuvvetine benzetmeye kalkışma. Çünkü Allah, her zorbayı ezip zelil eder; her kibirlenip büyüklük taslayanı alçaltır, küçük düşürür."
Zulümden kaçın, insaflı ol
"Allah'a karşı insaflı ol; halka, ailenin seçkinlerine, kendilerine özel ilgi duyduğun emrindeki kimselere karşı insaflı davran. Böyle yapmazsan, ancak zulmetmiş olursun. Allah'ın kullarına zulmeden kimseye, kulların yanı sıra Allah da düşman olur? Allah'ın nimetini değiştiren, azabının çabuk gelmesine sebep olan şeyler içinde zulümden daha etkili bir şey yoktur. Allah, zulme ve işkenceye maruz kalanların feryadını duyar ve O, mazlumları gözetir.
Orta yolu tut,  adaleti gözet
"Senin için işlerin en sevimlisi hakta orta yolda olan, adalette en genel bulunan ve halkın hoşnutluğunu en çok toplayan iş olmalıdır. Çünkü genelin öfkesi, özelin rızayetini faydasız kılar; oysa genelin hoşnutluğuyla özelin öfkesi örtülüp giderilir?"
Vatanseverlere daha çok yakınlık göster
"Dinin direği olan, İslam cemaatini oluşturan, düşmanlara karşı duran, ümmetin çoğunluğu olan halkı daha çok sevmeli ve onlara daha fazla meyletmelisin?"
Fitnecilerden uzak dur
"Senden en uzak ve nezdinde en sevilmeyen kimse, halkın ayıplarını araştıranlar olsun?"
İnsanların ayıplarını ört
"İnsanların ayıpları vardır. Valiler (idareciler), bunları örtmeye en layık olan kimselerdir. Onların bilmediğin ayıplarını araştırmaya kalkışma. Sana düşen, gördüklerini temizlemendir. Bilmediklerin hakkında da Allah hükmeder. Halkın ayıplarını gücünün yettiğince ört ki Allah da, senin halktan gizli kalmasını istediğin ayıplarını örtsün."
Cimri kişileri meclisine alma
"Cimri kişiyi meşveretine sokma ki, seni cömertlikten alıkoyar ve bir şeyler yapmaya çalıştığında da seni fakirlikle korkutur."
Korkaklardan ve hırs sahibi olanlardan uzak dur
"Korkaklara da danışma; çünkü işlerini zayıflatır. Haris olanlara da danışma; onlar da sana zulümle tamahkârlığı güzel gösterir. Cimrilik, korkaklık ve hırs farklı huylardır ama Allah'a kötü zanda birleşirler."
Yardımcılarını  dikkatli seç
"Vezirlerinin en kötüsü, senden önceki kötülere vezirlik edenler, suçlarına ortak olanlardır. Sana sırdaş olmasınlar; çünkü onlar, günahkârların yardımcıları, zalimlerin kardeşleridir."
Temiz insanlarla yürü bu yolda
"Sen, bunların yerine görüşleri en az onlarınki kadar isabetli fakat onlar gibi günahkâr olmayan, zalime zulmünde, günah işleyene günahında yardımcı olmayan daha hayırlı kişiler bulabilirsin. Bunların yükü daha hafif, yardımları daha güzeldir. Besledikleri sevgi daha içten, başkalarıyla yakınlıkları, daha azdır. Yalnızken bunlarla bulun, meclislerinde de bunları bulundur." (emirnamenin tamamını Prof. Dr. Haydar Baş'ın İmam Ali eserinde bulabilirsiniz)    
Peygamberimizin Hadisi ile bitirelim;
"O dönemde (ahir zaman) yalancı adam doğrulanacak, doğru adam yalanlanacak, hain adama güvenilecek, güvenilir adam hainlikle itham edilecek ve kamu işinde rüveybıda adam söz sahibi olacaktır." Rüveybıda nedir? Sorusunu "Önemsiz, bilgisi kıt adam, diye cevapladı." (Sünen-i İbn-i Mace).