Son yıllarda meydana gelen depremlerde ölen vatandaşlarımızın hemen hemen hepsi ihmal ve hırsızlığın kurbanı oldu. Binanın kurulduğu yerin zemin etüdünün yapılmaması, binada yeterli çimento ve demir kullanılmaması, deprem kirişlerinin, yeterli denetimin yapılmaması ve denetimlerin rüşvetlerle pasif duruma getirilmesi büyük umutlarla sahibi olunan evleri veya işyerlerini bir depremde sahibinin mezarı yapabiliyor.

4 yılda 4 büyük deprem

Son 4 yıl içerisinde meydana gelen Marmara, Düzce, Afyon Sultandağı ve Bingöl depremlerinde gözler önüne serilen gerçek insanları depremin değil, binaların öldürdüğünü ortaya koyuyor. Bu 4 depremde 35 binin üzerinde insan yaşamını yitirirken, bunlardan sadece biri deprem esnasında oluşan yarığın arasına düşmüş ve ölmüş, diğer vatandaşlarımızın tamamı ise ihmalin ve yanlış politikaların kurbanı olmuştur.

Depreme hazırlıklı değiliz

Şimdi Türkiye'nin bir çok bölgesi birinci derecede deprem tehdidi altında bulunurken, mevcut binalarımızın da yaklaşık yüzde sekseni muhtemel depremlere hazırlıklı değildir. Avrupa ve özellikle depreme hazırlıklarını tamamlamış olan Uzakdoğu ülkelerinde 7 büyüklüğündeki depremler sadece maddi hasarlarla atlatılırken, Türkiye'de yaşanan depremlerde ise binlerce can ve mal kaybı meydana geliyor. Peki, depremden kurtulabilmenin kolay yolları yok mu? İşte depremden sağ kurtulabilmenin altın kuralları:

Deprem öncesi ne yapılabilir?

w Kaygan ve ovalık bölgelere ev yapılmamalıdır.

w Yapılar deprem etkilerine karşı dayanıklı yapmalıdır.

w İmar planında konuta ayrılmış yerler dışındaki yerlere ev ve bina yapılmamalıdır.

w Dik yarların yakınına, dik boğaz ve vadilerin içine bina yapılmamalıdır.

w Çok kar yağan ve çığ gelen yamaçlarda bina yapılmamalıdır.

w Mevcut binaların dayanıklılıkları arttırmalıdır.

w Binalar sigorta sistemine dahil olmalıdır.

Ev içerisinde

alınabilecek önlemler

w Bu önlemlerin yanı sıra, günlük kullanılan eşyaların ev içerisine yerleştirilmesinde aşağıda sayılan önlemler almalıdır:

w Binadan acilen kaçmak için kullanılacak yollardaki tehlikeler ortadan kaldırılmalı, bu yollar işaretlenmeli, buralara gereksiz eşya ve malzeme konulmamalıdır.

w Dolap üzerine konulan eşya ve büro malzemelerinin kayarak düşmesini önlemek için plastik tutucu malzeme kullanmalıdır.

w Soba ve diğer ısıtıcılar sağlam malzemelerle duvara veya yere sabitlenmelidir.

w Dolaplar ve devrilebilecek benzeri eşyalar birbirine ve duvara sabitlenmelidir.

w Duvar bölmeleri ve panolar zikzak düzende yerleştirilip, yere sabitlenmelidir.

w Tavan ve duvara asılan avize, klima vb. cihazlar bulundukları yere ağırlıklarını taşıyacak şekilde sabitlenmelidir.

w Zehirli, patlayıcı, yanıcı maddeler düşmeyecek bir konumda sabitlenmeli ve kırılmayacak bir şekilde depolanmalıdır. Bu maddelerin üzerlerine fosforlu, belirleyici etiketler konulmalıdır.

w Gaz kaçağı ve yangına karşı, gaz vanası ve elektrik sigortaları otomatik hale getirilmelidir.

w Gerekli ilk yardım malzemesi, yedek pil ve pilli radyo, el feneri, temizlik malzemeleri, sinyal düdüğü, mum, kibrit, kuru gıda ve bisküvi gibi malzemeler bir çanta içerisinde her an hazır bir şekilde bulundurulmalıdır.

w Aile bireyleri ile topluca deprem sırasında nasıl korunulacağı hususunda sohbet ve alıştırmalar yapılmalıdır.

w Depremin gece meydana gelebileceği düşünülerek, yataklar pencerenin önünden ve eşyaların dökülebileceği yerlerden uzak yerleştirilmelidir.

Deprem anında ne yapabiliriz

w Kesinlikle panik yapmamalıdır. Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durulmalı varsa sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelmeli veya uzanmalıdır.

w Depremzede tekerlekli sandalye kullanıyor ise tekerlekleri kilitleyerek başını ve boynunu korumaya almalıdır.

w Mutfak, imalathane, laboratuar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatılmalıdır.

w Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanaları kapatılmalıdır. Soba ve ısıtıcılar söndürülmeli, diğer güvenlik önlemleri alınmalı ve daha önceden hazırlanmış acil durum çantası ile gerekli olan eşya ve malzemeler alınarak, bina derhal daha önce tespit edilen yoldan terk edilmeli ve toplanma bölgesine gidilmelidir.

w Merdiven, balkon, koridor ve geniş sahanlı yerlerden, kolonlardan ve pencerelerden uzaklaşılmalıdır.

Bina dışında isek;

w Enerji hatlarından, diğer binalardan ve duvar diplerinden uzaklaşılmalıdır. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olunmalıdır.

w Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır.

w Toprak kayması, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunulmamalıdır.

w Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı tedbirli olunmalıdır.

w Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olunmalıdır.

Araçta isek;

w Bulunulan yer güvenli ise durmalı ve araç içinde kalınmalıdır. Araç karayolunda seyir halinde ise; yolu kapatmadan sağa yanaşıp durulmalıdır. Kontak anahtarını yerinde bırakıp, pencereler kapalı olarak araç içerisinde beklenilmelidir. Ancak sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidilmelidir.

w Normal trafikten, ağaçlardan, direklerden ve enerji nakil hatlarından mümkün olduğu kadar uzaklaşılmalıdır.

Toplu taşıma araçlarında isek;

w Gerekmedikçe, kesinlikle metro ve trenden inilmemelidir. Elektriğe kapılabilir veya diğer bir tren çarpabilir.

w Trenin içinde, sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk veya herhangi bir yere tutunulmalıdır.

w Metro veya tren personeli tarafından verilen talimatlar izlemelidir.

Deprem sonrası

w Kesinlikle panik yapılmamalıdır.

w İkinci sarsıntı ihtimaline karşı tedbirli olunmalıdır.

w Telefon hatları meşgul edilmemelidir. w Yollarda hasta ve yaralı nakli yapılacağı için trafik engellenmemelidir.

w Kurtarma ve sosyal yardımlar sırasında panik ve kargaşaya yol açmadan ilgili ve görevlilere yardımcı olunmalıdır.

w Bina zarar görmüş ise içeri girmek için en az bir saat beklemeli, ilgililerin duyurusu doğrultusunda hareket edilmelidir.

w Toplu iskan bölgelerindeki kurallara ve yöneticilerin talimatına mutlaka uyulmalı, kargaşa, dedikodu ve huzursuzluğa izin vermemelidir.

w Özellikle iskan bölgelerinde halkın sağlığı için temizlik kurallarına uyulmalı.

w Başkalarının da ihtiyacı olabileceğini düşünerek ihtiyaçtan fazla yardım malzemesi talebinde bulunulmamalıdır.