H.Ü Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Öğretim üyesi Dr. Vedat Işıkhan, kişilerin stresle baş etmek için tipik bazı davranışlara yöneldiklerini ifade ederek, şunları kaydetti: "Bir çoğumuz ya sigaraya, yemeğe, alkole, ilaca ya da bunlardan birkaçına birden yöneliriz. Bazılarımızda strese tepki olarak geri çekilir, içine kapanır, pasifleşir, sorunlarıyla yüz yüze gelmekten kaçınır. Bazen de sorunlarını tümüyle yok sayarak, olayların dışına çıkar. Bir başka stresle baş etme biçimi de aşırı tepki göstermektir. Başkalarına yönelik öfke nöbetleri, kırıcı olma, kaygılanma bu davranışlardan bazılarıdır. Bazıları da hiç tepki göstermeyip sıkıntıyı içinde biriktirir. Bu birikimler sonucunda birey artık daha fazla dayanamayacağı için herhangi bir olayın hiç beklenmedik bir andastrese dönüşme olasılığı vardır."
Stresi yok
edemeyiz ancak...
Stresin öldürücü bile olabileceğine işaret eden Vedat Işıkhan, stresin insanların kaderi olmadığını, herkesin yaşamını sürdürmesi ve gelişmesi için strese ihtiyaç duyduğunu kaydetti.
Stresi yönetebilmek için öncelikle stresin nasıl algılandığı ve belirli streslerin hastalık yapıcı etkilerini en aza indirmenin öğrenilmesi gerektiğini ifade eden Dr. Işıkhan:"Algılayamadığınızı kontrol edip yönetemezsiniz. Bu yüzden ilk adım olarak stresinizi anlayın ve önlemlerini belirleyin. Stresi önleyemeyiz ama yönetebiliriz. Stres yönetiminin öncelikli amacı, stres düzeyimizi ortaya çıkarmaktır. Bu düzey, fonksiyonlarımızı ve sistemlerimizi fazla zorlamadan en etkin yerine getirdiğimiz düzeydir.Bu düzeyi koruyabilmek için kendimizi disipline etmeliyiz." Masajın stresi yok ettiğini, prematüre bebeklerin kilo, astımlıların soluk almasına, AIDS'li kişilerin bağışıklık sistemlerinin güçlenmesine yardımcı olduğunu kaydeden Dr. Vedat Işıkhan, stresi azaltmak için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
Kontrol altına
almanın yolları
- Yarım saatlik bir pedal çevirin çünkü beyin faaliyetlerinde yüzde 25 oranında artış sağlıyor.
- Spor beyne daha fazla oksijen gönderiyor ve kaslardaki gerginliği azaltıyor.
- Rahatlamak için hangi metodu seçerseniz seçin günde en az bir kez bunları yapmaya çalışın.
- Oyun oynamayı günlük yaşantının ayrılmaz bir parçası haline getirin
- Davranışlarınızı değiştirmeye karar vermiş olsanız bile kendinizi, olumsuz tepkilere karşı iyi beslenme, egzersiz, rahatlama ve oyun gibi kişisel programlara yöneltin.
- Kendinizde değişimin zor olduğunu göreceksiniz. Bu yüzden bunları kendiniz için kolaylaştırın. Bazen bir ve iki değişiklik için konsantre olun.
- Yoga, müzik terapisi, grup terapisine katılın, anı defteri tutun, bir dost ile sorunlarınızı paylaşın.
- Stresinizi yönetmeye yavaş yavaş başlayın.
- Kendi stilinizi bulun, düşüncenizi değiştirebilmeniz için kendinize izin verin.
- Odanızda veya işyerinizde, kendinizi rahat hissedeceğiniz bir yere dik oturun, elleriniz kucağınızda ve gözlerinizi kapatın,
- Burnunuzdan derin bir nefes alın ve bunu yavaş yavaş 4 kez tekrarlayın. Nefesinizi burnunuzdan verin. Nefes alıp vermeyi hızlandırarak, bunu 10-20 dakika sürdürün.
- Tüm düşüncelerinizi, nefes alıp vermeye odaklaştırın, ilginizin dağıldığını ve dikkatinizin başkaşeylere kaydığını hissederseniz kendinizi toparlayın ve tekrar nefes alışverişinize odaklanın.
- Nefes alıp verirken, aldığınız havanın vücudunuzun her noktasındaki akışını düşünün ve nefes alıp vermenin tazeliğini, enerjive her türlü kas bağlantınızı gevşettiğini düşünün.
- Bitirmeye hazır olduğunuzda gözlerinizi yavaşça açın ve düzenli aktivitelerinize yeniden başlamadan önce olduğunuz yerde bir süre öylece kalın.