Çetin hesap

ABD, Asya'nın etrafına İngiltere başta olmak üzere Avrupa ülkeleri ve NATO üyesi devletlerin katkısıyla tam bir 3. Dünya Savaşı yığınağı yaptı, yapıyor. 20 bini aşkın yedeği askere çağırdı. Hava ve deniz filoları tam tekmil bölgeye konuşlanarak bombalamayı sürdürüyor. Nükleer ve konvansiyonel başlıklı Tomahawk füzelerinden, 2.5 tonluk "Bunker Buster" sığınak delen bombalara kadar en ağır silahlarla Afganistan'ı günlerden beri tarümâr ediyor.

Olan masumlara oluyor

ABD'nin saldırısını haber alan Taliban kadrosu ise korunaklı mağaralarda kara savaşının planlarını yaparken; bombalar, sivil halkın üzerinde, mayınlar ayaklarının altında patlıyor. Şu anda olan masum yaşlılara, çocuklara oluyor. Yerleşim bölgeleri dışına atılan güya yardım paketleri de adeta "masum halkı mayınlı bölgeye çeken birer yem" işlevi görüyor; BM kayıtlarına göre 10 milyon mayının döşeli olduğu sahralara atılan paketler, buraları masum halka mezar ediyor. Bu arada Rusların üzerinden seneler geçmiş ve güncellenmemiş istihbaratıyla bombalama noktaları tayin eden ABD, kimi bölgelerde topluca köyleri yok ettiği de gelen bilgiler arasında. Bunun izahını, hiç kimse "teröre karşı mücadele" şeklinde yapamaz. Zerre kadar insanlık hissi taşıyan hiçbir vicdanın, Usame bin Ladin bahanesiyle bu tabloyu kabul etmesi, makul bulması mümkün değildir.

Afganlıların şamarından yılların tecrübesini kapmış Rus uzmanlar ve uluslararası askeri gözlemciler, bölgede hava taarruzlarıyla "masum halkı öldürmek" dışında kesinlikle hiçbir başarı(!) kazanılamayacağını belirtiyorlar.

İşte bu noktada ABD, kendi askerini telef etmek istemiyor. II. Vietnam sendromu yaşamak niyetinde değil. Biliyor ki 200-300 askerinin oralarda öldüğü haberi Washington'a ulaşırsa ABD halkı yine ayağa kalkacak. Zira Newyork'ta savaş karşıtı gösteriler başladı bile. ABD yönetiminin görsel ve yazılı basına "kotalı haber talimatı"nı vermesi de bölgeden gelecek bilgilerin ABD'nin haberlerini yalanlayıcı nitelikte gerçekler olması ihtimaline karşı bir tedbir değil miidir? Aslında bu, ABD'nin kara harekatıyla ilgili yüreğindeki büyük korkunun dışa yansımasıdır. Dolayısıyla ABD, Afgan dağlarında, Hindukuş'ta telef olacak bölgeden veya dışarıdan fedakâr müttefik arıyor.

Pakistan ürküyor

Sadece ABD değil, Pakistan da Taliban'ın kara saldırısından son derece çekiniyor. Pervez Müşerref yönetimi, Afgan dağlarında kara savaşı planları yapan Taliban kadrosundan daha fazla Taliban karakterli insanın Pakistan'da yaşadığının farkında. En küçük bir kara taarruzunda bu potansiyel güç, Pakistan'nın içinde patlayacak. Nitekim Pakistan hükümet Sözcüsü Tümgeneral Raşid Kureşi ve Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Aziz Ahmed Han'ın birkaç günden beri üst üste ülkede hiçbir ABD askerinin bulunmadığını açıklamak durumunda kalmaları da bu iç kargaşa korkusunun tezahürleridir.

Karakış telefi artırır

ABD'nin bir diğer tedirgin olduğu nokta ise, Afgan ikliminin kavurucu kara kışıdır. Bölgedeki kırağı ve kar, Afganlıların yıllardan beri Ruslarla yaptıkları mücadele sebebiyle çelikleşmiş bileklerini, bir kartal pençesi haline dönüştürüyor.

Bütün bu gerçekleri hayal meyal sezen ABD yönetimi, ilk etapta iç çatışmaları körükleyerek yaşı geçmiş Zahir Şah'ı, kukla bir idareci olarak işbaşına getirmeyi planlamaktadır. Bu projesini de son günlerde içten bulduğu birkaç kabile reisiyle güçlendirerek servis yapmak istiyor.

İçteki mandacılar ve Zahir Şah

Ancak Afgan halkı ve yıllarca Ruslarla mücadelede bileğilenmiş vatanperver gençler, ABD'nin tarruzuna ve "içteki mandacılar"a karşı durmayı bir istiklal mücadelesi olarak görmektedirler. Bu noktada sadece Zahir Şah değil, Pakistan ve hatta Keşmir konusunda yıllarca müslümanların aleyhinde Hindistan'la işbirliği içinde olduğuna inanılan Kuzey İttifakı da ABD'nin kuklaları olarak görülmektedir.

Cem'in yanlış hesabı

Dışişleri Bakanı İsmail Cem de Afganistan'ın yeniden şekillenmesinden bahis açtı. Afganistan'ın şekillenmesinde Türkiye'nin yer alması gerektiğini belirten Cem, Afganistan'da Taliban dışındaki tüm siyasi unsurların kendilerini içinde göreceği bir koalisyon hükümetinin kurulması gerektiğini kaydetti. Sayın Cem'in yaklaşımı ABD'nin söyleminin aynısı ise Afganistan gerçeğiylae mütenasip değil. Cem'in teklif ettiği model, Afganistan'da iç savaşı yıllarca uzatacak ve kardeş katliamı ile kendi içinde bitirecek bir teklif.

Halk Taliban'dan memnun

Batı standartlarına aykırı düşse de Taliban'ın Afganistan içinde son derece yüksek bir halk desteği sözkonusu. Taliban lideri Molla Ömer, Rusya ile olan mücadelede Kandahar bölgesinin kartalı diye maruf dirayetli bir komutan olmasının yanısıra savaş sonrasında bölgesinde adaleti tesis etmesi, halkın güvenliğini, can, mal, ırz ve namus emniyetini sağlaması dolayısıyla yerel yöneticilikten halkın isteği ile merkezi idareye getirilmiş bir idareci. Bugün ABD ile işbirliği içinde olan aşiret reisleri ve mangabaşları ise halkın arasında daha çok yönetim boşluğundan istifade etmek isteyen çapulcu ve yağmacı olarak şuyû' bulmuşlar.

Molla Ömer yönetimi, özellikle 1998'den bu yana tüm Afganistan'da güvenliği tesis ettiği, hatta yaygın uyuşturucu işini yüzde 30'lara kadar düşürdüğü, bu çerçevede BM denetimcileri ile ortaklaşa çalıştıkları da bilinmektedir. Kendine has yönetim biçimi ile ülkenin imar ve istikrara doğru ağır adımlarla yürüdüğü bu süreç, halkın Taliban yönetimine bağlandığı süreçtir.

Uzun vade de ABD'nin aleyhine

Usame bin Ladin bahanesiyle bölgeye çöreklenmek için ABD ve Batı'nın kendi standartlarına aykırı bulduğu yönetim biçimini kaba kuvvetle değiştirmesi bu bakımdan zor belki de imkansızdır. Zira Batı standartları, Doğu toplumlarının itaat, sadakat ve aşkını kuşatamazlar, kavrayamayamazlar. ABD'nin hesaba katmadığı bu gerçek, aşılması güç direnç noktasıdır. Dolayısıyla taarruzu yıllarca da sürse ABD'nin, Afganistan'da Vietnam'dan daha ağır bir sendromu yaşayacağını, hatta kapı komşusu Rusya'nın aldığı darbeden daha ağır bir darbe alacağını öngörmek bir kehanet değildir.