Kuzey Irak'a operasyon
02.06.2007 00:00:00
Amerikan diplomasisinin iki efsane ismi... Cumhuriyetçi Henry Kissinger; Amerika'yı Vietnam'dan çıkaran, Mao ile Nixon'u buluşturan diplomat! Bugün de etkili...
Öbürü, Bosna barışının mimarı Demokrat Richard Holbrook; Clinton döneminin parlak diplomatı. Ülkemize defalarca geldiler. Irak konusunda kanaatlerini şöyle özetleyebilirim:"ABD hemen Irak'tan çekilemez. Ama bugünkü durumu iki üç seneden fazla devam ettiremez. Her gün caddelerde, sokaklarda, varoşlarda savaşmak uzun süre 'sürdürülebilir' değildir."ABD çekilince ne olur? Çok emin değiller; kimse emin değil zaten!Önümüzdeki iki üç yılda nasıl bir Irak ortaya çıkacak? Türkiye ve diğer komşu ülkeler nasıl etkilenecek? Iraklı Kürtler bağımsız mı, yarı bağımsız mı, yoksa özerk mi olacak? Bunlar son derece önemli ama cevabı "belirsiz" sorular!Asker ne diyor?Dün Genelkurmay Başkanı Org. Büyükanıt da Uluslararası Güvenlik Sempozyumu'nda konuştu. Soğuk Savaş döneminde "her şeyin çok sade" olduğunu hatırlattı; çünkü her şey iki kalıp içindeydi: Komünizm ve kapitalizm.Bu ikili tablo, zihinlerimizin yatkın olduğu "ak-kara" mantığına da denk düşüyordu. Ama bugün? Şu sözler Büyükanıt Paşa'nın:"Uluslararası güvenlik ortamı son derece değişken ve öngörüleri zorlaştıran bir hal almıştır!"Dün her şey iki renk içinde "belirli" iken, bugün "belirsizlikler" çok fazla, öngörü çok daha zor!İşte süper güç ABD, Irak'ta batağa saplanacağını öngörebildi mi? Üstelik neticenin nereye varacağı da "belirsiz!" Türkiye göstermelik değil, ciddi ve kapsamlı olarak yapacağı bir operasyonla "belirsizliğe" sürüklenmemeli, bir bataklığa saplanmamalıdır!Bu mesele yiğitlik değil, hesap ve planlama meselesidir; "belirsizlikleri" hesaplamak ve planlamak!Dışişleri eski Bakanı SHP lideri Murat Karayalçın'dan dinledim: 1995 Ocak ayında Genelkurmay, Başbakan Çiller'e, Kuzey Irak'a dönük bir operasyon planladıklarını belirterek izin istediklerini "iletiyor", Çiller ve Karayalçın derhal onaylıyor. Kimseler duymadan, üç ay süreyle askeri, siyasi, istihbari ve diplomatik hazırlıklar yapılıyor. Karayalçın "Hükümet ve Genelkurmay, meteorolojik şartlara varıncaya kadar üç ay süreyle çok yakın bir çalışma yaptık" diyor. 25 Mart'ta 35 bin askerle operasyon başlıyor, ciddi bir direnişle karşılaşmıyor.
Öbürü, Bosna barışının mimarı Demokrat Richard Holbrook; Clinton döneminin parlak diplomatı. Ülkemize defalarca geldiler. Irak konusunda kanaatlerini şöyle özetleyebilirim:"ABD hemen Irak'tan çekilemez. Ama bugünkü durumu iki üç seneden fazla devam ettiremez. Her gün caddelerde, sokaklarda, varoşlarda savaşmak uzun süre 'sürdürülebilir' değildir."ABD çekilince ne olur? Çok emin değiller; kimse emin değil zaten!Önümüzdeki iki üç yılda nasıl bir Irak ortaya çıkacak? Türkiye ve diğer komşu ülkeler nasıl etkilenecek? Iraklı Kürtler bağımsız mı, yarı bağımsız mı, yoksa özerk mi olacak? Bunlar son derece önemli ama cevabı "belirsiz" sorular!Asker ne diyor?Dün Genelkurmay Başkanı Org. Büyükanıt da Uluslararası Güvenlik Sempozyumu'nda konuştu. Soğuk Savaş döneminde "her şeyin çok sade" olduğunu hatırlattı; çünkü her şey iki kalıp içindeydi: Komünizm ve kapitalizm.Bu ikili tablo, zihinlerimizin yatkın olduğu "ak-kara" mantığına da denk düşüyordu. Ama bugün? Şu sözler Büyükanıt Paşa'nın:"Uluslararası güvenlik ortamı son derece değişken ve öngörüleri zorlaştıran bir hal almıştır!"Dün her şey iki renk içinde "belirli" iken, bugün "belirsizlikler" çok fazla, öngörü çok daha zor!İşte süper güç ABD, Irak'ta batağa saplanacağını öngörebildi mi? Üstelik neticenin nereye varacağı da "belirsiz!" Türkiye göstermelik değil, ciddi ve kapsamlı olarak yapacağı bir operasyonla "belirsizliğe" sürüklenmemeli, bir bataklığa saplanmamalıdır!Bu mesele yiğitlik değil, hesap ve planlama meselesidir; "belirsizlikleri" hesaplamak ve planlamak!Dışişleri eski Bakanı SHP lideri Murat Karayalçın'dan dinledim: 1995 Ocak ayında Genelkurmay, Başbakan Çiller'e, Kuzey Irak'a dönük bir operasyon planladıklarını belirterek izin istediklerini "iletiyor", Çiller ve Karayalçın derhal onaylıyor. Kimseler duymadan, üç ay süreyle askeri, siyasi, istihbari ve diplomatik hazırlıklar yapılıyor. Karayalçın "Hükümet ve Genelkurmay, meteorolojik şartlara varıncaya kadar üç ay süreyle çok yakın bir çalışma yaptık" diyor. 25 Mart'ta 35 bin askerle operasyon başlıyor, ciddi bir direnişle karşılaşmıyor.
