Selçukluların en şaşalı dönemine şahitlik eden han

Selçukluların en şaşaalı döneminde en önemli lojistik üstlerinden biri olan Malatya’da inşa edilen Şişman Han, yaklaşık 800 yıldır geçen zamana inat ayakta duruyor.
 
Bir dönem en önemli lojistik merkezlerinden olan Malatya’da bilimsel çalışmalarla tespit edilen 6 kervan ve 21 kervansaray arasında yer alan Şişman Han, yapıldığı 1230 yılından günümüze kadar geçen 8 asırlık zamanda hiçbir onarımdan geçirilmediği bilinmemesine rağmen kalıntıların büyük bir bölümü zamana inat ayakta duruyor.
 
Malatya’nın yaklaşık 20 kilometre doğusunda yer alan eş odaklı ve 3 şahınlı yapısı ile 800 yıldır ayakta kalan Şiman Han, Anadolu’daki tespit edilen 8 eş odaklı hanlardan biri olma özelliği bulunurken, yapıldığı tarih ve mimarisi ile de Anadolu Selçukluların siyasi ve askeri alanda olduğu gibi kültür, sanat ve ticaretin de zirveye ulaştığı dönemin kanıtı özelliğini taşıyor.
 
İnönü üniversitesi Güzel Sanatlar Tasarım Fakültesi Öğretim Görevlisi Levent İskenderoğlu, Malatya'daki Şişman hanın, yapıldığı 13. Yüzyıl Anadolu Selçukluların siyasi ve askeri gücünün zirveye ulaştığı Anadolu’da emniyet, huzur ve refahın tam olarak sağlandığı, bu ortamda kültürün, sanatın ve ticaretin son derece geliştiği bir dönem olduğunun kanıtı şeklinde asırlardır ayakta bulunduğunu kaydetti.
 
Yapıldığı dönemde Malatya’nın da çok önemli bir lojistik üssü olduğunu ve o dönem Orta Doğu'ya ve Asya’ya açılan en önemli koridorlardan birinde yer aldığını da hatırlatan İskenderoğlu, ''Şişman Han Malatya’nın yaklaşık 20 kilometre doğusunda yer alan 1230’lu yıllara tarihlenen eş odaklı, 3 sahınlı bir yapıdır. Anadolu’da herhangi bir onarıma konu olmadığı halde ayakta kalabilen kervansaraylardan bir tanesidir'' dedi.
 
Malatya'nın tarihi önemine de dikkat çeken İskenderoğlu, ''Malatya Selçuklular döneminde çok önemli bir lojistik merkezdi. Doğu batı arasında önemli bir köprü olan Anadolu kıtası, Anadolu Selçukluları tarafından o dönemde, güvenliği sağlanmış, ekonomisi iyileştirilmiş ve refah düzeyi yükseltilmiş bir coğrafya.
 
Özellikle ipek yolunun en ticari açıdan en aktif coğrafyası diyebiliriz. Malatya ise bu alanda Orta Asya’ya ve orta doğuya açılan önemli bir kapı olarak yer almaktaydı. 13 yüzyıl devletin son derce güçlü olduğu altın bir çağ olarak nitelendirilebilir. Birçoğu devlet tarafından finanse edilen bir kısmı ise vakıf sistemi içerisinde işletilen bu kervansaraylar yolculara ve tüccarlara üç güne kadar ücretsiz yeme, içme ve konaklama hizmeti vermiştir. Ayrıca bazı kervansaraylarda, hekim, terzi, nalbant gibi hizmetlerinde verildiği bilinmektedir. Bu devlet tarafından sağlanan menzil hizmetleri o dönem ticaretinin güçlü oluşunda oldukça etkili olmuştur'' ifadelerini kullandı. İHA