Çanakkale Zaferi

Bugün Çanakkale Deniz Zaferinin 106'ncı yıldönümü. Bu vesileyle öncelikle Türk vatanının bölünmez bütünlüğü ve Türk milletinin bekası için şehit olan tüm kahramanlarımızı rahmet ve şükranla anıyorum.

Çanakkale cephesi 1'nci Dünya Savaşı'nın en stratejik cephelerinden birisidir. Çünkü İtilaf Devletleri açısından İstanbul'un ele geçirilmesi; Osmanlı devletinin mağlup edilmesi, zengin Ortadoğu coğrafyasının ele geçirilmesi ve nihayetinde Müslüman Türk milletinin ortadan kaldırılması için atılacak en önemli adımdır. O dönemde Rusya kendi iç karışıkları ile meşgul olduğu için İstanbul istikametinde karadan ve Karadeniz üzerinden müdahale edememekte ve bu durum İtilaf Devletlerini Çanakkale Boğazı üzerinden bir harekâta zorlamaktadır. Dolayısıyla İstanbul'a giden yol Çanakkale'den geçmektedir. Churchill'in Çanakkale cephesi için ısrarcı olmasının önemli nedenlerinden birisi de Boğazların hâkimiyetini ele geçirerek Rusya'nın bu bölgeden uzak tutulmasını sağlamaktır. Bizim açımızdan ise bu cephenin önemini şöyle açıklayabiliriz: Osmanlı Devleti sınırlarında Türk nüfusun toplu yaşadığı bölge Anadolu'dur. Osmanlı Balkanlardan, Kafkaslardan, Arabistan'dan çekilse dahi Milletimiz varlığını devam ettirebilir. Ancak Çanakkale, İstanbul düşer ve Anadolu işgal edilirse Türk Milleti için dünyada yaşam alanı kalmayacaktır. 

Muharebelerin başlangıcında İtilaf Devletleri (özellikle İngiltere) başlangıçta alınacak bazı tedbirlerle (keşif, bombardıman, mayın temizliği vb.) Boğazın karadan müdahaleye gerek kalmadan, deniz harekâtıyla geçilip İstanbul'a el atılabileceğini düşünüyorlardı. Ancak, savaş hiç de düşündükleri gibi seyretmedi ve özellikle keşif ve istihbarat faaliyetlerindeki zafiyetten ötürü tespit edemedikleri seyyar topçu birlikleri ve mukavemeti artırılmış tabyalardan atılan top ateşleri ile Boğaz girişine döşenmiş mayınlardan ötürü belki de tarihlerindeki en önemli deniz harbi mağlubiyetini almışlardır.

Akabinde düzenlenen kara harekâtında ise karşılarında Yarbay Mustafa Kemal ile kalpleri vatan sevgisi ve imanla dolu kahraman Türk Askerini bulmuşlardır. Bu harekât, Mahatma Gandhi'nin "Mustafa Kemal, Çanakkale'de İngilizleri yenene kadar Tanrı'yı İngiliz zannediyordum" sözlerinde anlam bulan, İngilizleri yenmenin neredeyse imkânsız gibi görüldüğü bir dönemde gerçekleşmesi bakımından da oldukça manidardır. Yarbay Mustafa Kemal önderliğinde Türk Askeri, en namüsait şartlarda bile dünyanın en güçlü ordusunun yenilebileceğini tüm dünyaya ispatlamıştır. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra İtilaf Devletleri'ne karşı gerçekleştirilen Türk millî mücadelesinin itici gücü yine Çanakkale cephesindeki eşsiz Türk mukavemeti ve başarısı olmuştur. Keza Çanakkale Muharebeleri, liderlik vasıfları gelişmiş bir komutan kadrosu ortaya çıkarmış ve bu kadro milli mücadeleyi kazanmıştır. Bu bağlamda Çanakkale savaşları, Kurtuluş Savaşı'nın hazırlık safhası olarak düşünülebilir.

İşte bu kadar önemli bir savaştan geleceğe dönük olarak çıkarılacak çok önemli dersler ve hikmetler de mevcuttur. Zaten aslolan geçmişten ders alıp geleceğe yön vermektir. Bu dersleri şöyle sıralayabiliriz:

• Birlik ve beraberlik:

Türk Milleti Çanakkale'de vatanını, hiçbir etnik köken, dil/lehçe, memleket farkı gözetmeden vatanın bağrından çıkan evlatlarıyla topyekûn olarak savunmuştur. Türk, Kürt, Laz, Çerkez, Arnavut, Boşnak gibi Müslüman Türk milletini oluşturan tüm kardeşlerimiz Çanakkale Şehitliğinde yan yana yatmaktadır. Bu husus dini ve milli birliğimizi korumamızın, bunlara yönelen tehditlerle mücadele etmenin ne kadar önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bağlamda, merhum Prof. Dr. Haydar Baş Bey'in "dini bütünlüğümüz milli bütünlüğümüzün, milli bütünlüğümüz de dini bütünlüğümüzün teminatıdır" sözü bizler için rehber niteliğindedir.

• Vatan Sevgisi:

Vatan üzerinde yaşanan alelade bir toprak parçasından çok daha fazla anlam ifade eden bir kavramdır. Yaradılışın gayesi Allah'a kulluktur. Üzerinde emin olarak yaşayabileceği bir vatana sahip olmayan insanların kulluk vazifesini yerine getirmeleri ve "eşref-i mahlûkat" olarak hayatlarını sürdürmeleri mümkün değildir. Kahraman Türk askeri Çanakkale'de "Vatan sevgisi imandandır" Hadis-i Şerifini ispatlarcasına, anavatanını savunmak için her şeyini ortaya koyarak savaşmıştır. Bu şuuru kaybetmeden yaşamak ve bu anlayışa yönelen tehditleri bertaraf etmek hayati önemi haizdir.

• İnanç ve Gayret:

Çanakkale Savaşı iman gücüyle kazanılmıştır. "Ben size savaşmayı değil, ölmeyi emrediyorum" emriyle kazanılan bir mücadele zaten başka şekilde izah edilemez. Prof. Dr. Haydar Baş Bey'in ifadesiyle "Hakikaten Çanakkale'yi kazandıran ruh ne silah gücü ne de yanındaki devletlerin desteğidir. Çanakkale, iman gücüyle kazanılmıştır. 'Çanakkale Geçilmez' dedirten o ruh, Allah ile askerin kurduğu bağdı. Türküyle, Kürdüyle, Çerkeziyle, Boşnağıyla, Arabıyla, Alevisiyle ve Sünnisiyle Türk milletinin tek bilek, tek yürek olduğu zaman karşısında hiçbir gücün duramayacağının ispatıdır Çanakkale. Belki de hiçbir savaşta bu kadar olağanüstü hal ve manevi himmet hissedilmemiştir." Bu savaş; tüm zorluklara rağmen imanından taviz vermeyen ve vatan aşkıyla gözünü kırpmadan ölüme hazırlanan askerlerin, savaş öncesi yapılan ciddi hazırlıkların, kendini yetiştirmiş Türk Komutanların üstün sevk ve idare yeteneklerinin, kıt kaynaklarla sergilenen harp sanatının en güzel örneklerinin, cesaret ve feragatin, vatan uğruna şahsi menfaatlerden vazgeçmenin güzel bir kombinasyonudur. 

• Ekonomi:

Birinci Dünya Savaşı'nda Osmanlı devletinin elinde bulunan silah gücü ile onları destekleyecek lojistik güç bu kadar uzun süreli savaşı götürecek durumda değildi. Ekonomisi de çok kötü durumdaydı ve iyi bir savaş ekonomisi anlayışı oluşturulamamıştı. Çanakkale Muharebeleri kazanılmasına rağmen, devletin önemli maddi kaynakları burada harcandığı için, savaşın diğer cephelerinde başarılı olunamamıştır. 

Sonuç olarak; Çanakkale Muharebeleri bize milli birlik ve beraberlik mefhumunu korumanın, dini ve milli bütünlüğümüze yönelik tehditlerle mücadele etmenin, sağlam bir ekonomiye ve güçlü bir orduya sahip olmanın ne kadar önemli olduğunu göstermiştir. Bu kapsamda, Prof. Dr. Haydar Baş Bey'in İslam coğrafyasında Şii-Sünni çatışmasını kardeşliğe dönüştürecek, "Tevhidin MerkeziEhl-i Beyt'tir" tezi, dünyayı sömüren emperyalist zihniyetin ürünü olan kapitalizmi yerle bir eden Milli Ekonomi Modeli ve gerçek Atatürk'ü milletine tanıtarak Türk Milletini Atası ile yeniden barıştıran "Hoş Geldin Atatürk" eseri Türk milletinin bekasının ve kurtuluşunun formülleri olarak öne çıkmaktadır.