Alkol, esrar, morfin, kokain, eroin gibi zehirler; beyin kabuğundaki hücreleri uyarır, beynin asıl hücrelerini bozar, dejenerasyona sebep olur. Uyuşturucu maddelerin kullanılması ne kadar uzun olursa, alınan miktarlar ne derece kuvvetli ise, sinir sistemindeki bozukluk da o oranda derin olur. Burada beyin hücrelerindeki duyarlılığın ve direncin önemi büyüktür. Bir çok kimselerde çok çabuk meydana gelen değişmelere karşı uzun zaman uyuşturucu alan bazı kimselerde sinir sistemindeki bozukluklar çok az olabilir.
Uyuşturucu maddelerin başlıcaları şunlardır: Alkol, morfin, eroin, esrar, kokain, kloral ve uyku ilaçları, meskalin.
ALKOL
Alkolün insanlar üzerinde meydana getirdiği çeşitli belirtiler genel olarak alkolizm terimi altında toplanır. Alkol alışkanlığı asırlarca din adamları, ahlakçılar, kanun yapıcılarını ve tıbbı ilgilendirmiştir. Sarhoşluk, içkinin ilk göze çarpan etkisidir. Bu hal, alkolün sindirim yolundan kana karışması ve sinir hücrelerini uyarmasıyla başlar. İlk görülen belirti, keyiftir. Şahıs içtikçe canlılık ve neşe duyar, dertleri dağılır, kendine güveni artar, her şeyi hoşgörür, utangaçlık kalmaz ve cesareti artar. Sevgisini rahatça gösterir, parasını cömertçe harcar. Alkol alımı arttıkça cıvıklaşma, şarkı söyleme, dans etme, oyun oynama, arkadaşlarını öpme başlar. Gittikce başyı sersemler, dengesini kaybeder, sallanarak ve sendeleyerek yürür, etrafındaki eşya dönmeye başlar, sözleri ağırlaşır, bir konuyu tutturur ve aynı şeyi tekrar eder durur. Sarhoş son derece kendini kaybeder ve artık sızar, horultularla uyur. Uyandığı zaman başında sersemlik vardır. Midesi rahatsızlıklara kusmalara yol açar ki bu vücudu hasta eder.
Alkol psikozları
Bazı kimselerde içkinin etkileri daha da kötü sonuçlar verebilir. Bir iki kadeh onlara kötü etki yapar, hastalanır, hatta çılgınlık hali gösterir. Bu gibiler içtikçe kendini kaybeder, şuurlarında bulanıklık olur, hezeyanlar başlar, kıskançlık, alınganlık davranışları görülür. Bazıları kendini tamamen kaybeder, bağırır, saldırır. Bu sırada elinden kaza çıkanlar, cinayet işleyenler olur. Neden sonra ayılınca olanları ya hiç hatırlamaz ya da bir düş gibi hatırlar. Böyle kimselerin içki içmesi kendisi ve etrafı için bir felakettir.