Petrolün faturası ağırlaşıyor

Yıllık petrol faturası son beş yılda üç katına çıkan petrol okyanusu üzerinde bulunan Türkiye'nin, bu dönemde petrol ithalatına fazladan 22.6 milyar dolar ödediği belirlendi.

 

Ek fatura bu dönemde cari açığı yüzde 20'ye yakın büyüttü. Yılda yaklaşık 170-175 milyon varil ham petrol ithal eden Türkiye için varil fiyatının 200 dolara çıkması, 2007'de 11.8 milyar dolar olan yıllık faturanın 35 milyar dolara çıkması anlamına geliyor.

Türkiye dışa bağımlılığın bedelini ödüyor Küresel ekonomideki belirsizlikler yüzünden yabancı sermaye akımlarının hız kesmesi, Türkiye'nin son yıllarda rekor düzeyde büyüyen cari işlemler açığının finansmanını zora sokarken, ham petrol fiyatlarında yaşanan artışların hızlanarak sürmesi de cari açığı büyütücü etkisi nedeniyle Türkiye ekonomisini tehdit ediyor.

Pahalanma sürecini ABD başlattıDünya piyasalarında, ABD'nin Irak işgaliyle birlikte 2003'te başlayan, son aylarda ise iyice hızlanan pahalanma sürecinde, ham petrolün varil fiyatının 200 dolara kadar çıkabileceği konuşuluyor. Türkiye'nin petrol ithalatı miktarı değişmezken faturanın son beş yılda 22.6 milyar dolar şişerek yaklaşık üç kat artması dikkati çekiyor. Yılda yaklaşık 170-175 milyon varil ham petrol ithal eden Türkiye için varil fiyatının 200 dolara çıkması, pahalanma sürecinde 2007'de 11.8 milyar dolara yükselen yıllık petrol ithalatı faturasının 35 milyar dolara fırlaması anlamına geliyor.

İthalat verileri saklanıyorduTüpraş'ın özelleştirilmesinin ardından, "Veri gizliliği" kriteri çerçevesinde ham petrol ithalat verilerini açıklamama kararı alan, ancak gelen tepkiler üzerine ve ithalatçı firmanın da onayıyla geçen yıldan itibaren bu bilgileri birkaç ay gecikmeli olarak açıklamaya başlayan TÜİK, en son Ocak 2008'e ilişkin verileri kamuoyuyla paylaştı.

Miktar değişmezken yıllık fatura üç kat arttıTÜİK verilerine dayanarak yapılan hesaplamaya göre, 1 Ocak 2003-31 Ocak 2008'i kapsayan dönemde Türkiye, toplam 120.8 milyon ton (891.2 milyon varil) ham petrol ithalatı gerçekleştirdi. Yapılan bu ithalat karşılığında toplam 43.4 milyar dolar döviz ödendi. İthalat miktarı değişmezken, fiyatlardaki artışlara bağlı olarak bu dönemdeki toplam petrol ithalatının faturası bir kattan fazla büyüdü. 2003-2007 döneminde yıllık ithalat faturası ise yaklaşık üç katına çıktı. Petrolün varil fiyatı 2002 düzeyinde kalsaydı, Türkiye beş yılı aşkın bu dönemdeki ithalatına 43.1 milyar dolar yerine 20.8 milyar dolar ödeyecekti.

2002 varil başı fiyat 23.4 dolardıBu dönemde yıllık ithalat miktarı artmazken, ödenen fatura sürekli büyüdü. Türkiye'nin yaptığı ithalatta 2002 ortalamasında 23.4 dolar olan petrolün varil fiyatı, 2003 yılında 26.9 dolar, 2004'te 34.5 dolar, 2005'te 50.1 dolar, 2006 yılında 61 dolar ve 2007 yılında ortalama 68.1 dolara yükseldi. 2007'nin aralık ayında 88 dolara çıkan Türkiye'nin ithalatında petrolün varil fiyatı, bu yılın Ocak ayında da 89.2 dolar oldu. İthal edilen petrolün beş yıllık dönem ortalamasında varil fiyatı ise 48.8 dolara geldi. Türkiye'nin 2002 yılında 175 milyon varil olan ham petrol ithalatı, 2003 yılında 177.3 milyon, 2004'te 176.5 milyon, 2005'te 172.6 milyon, 2006 yılında 175.5 milyon, 2007'de de 173 milyon varil olarak gerçekleşti. Bu yılın Ocak ayında ise 16.2 milyon varil petrol ithal edildi.2002'de 4.1 milyar dolar olan yıllık ithalat faturası, fiyattaki artışa bağlı olarak 2003'te 4.8 milyar, 2004'te 6.1 milyar, 2005'te 8.6 milyar, 2006'da 10.7 milyar, 2007'de ise 11.8 milyar dolara ulaştı. Bu yıl Ocak ayındaki ithalata da 1 milyar 441.4 milyon dolar ödendi.Anılan beş yıllık dönemde 43.4 milyar dolara ulaşan petrol ithalatına ödenen toplam fatura, pahalanmaya bağlı olarak yüzde 109 daha yüksek düzeyde gerçekleşti. Yıllık ithalat faturası ise 2002-2007 döneminde yüzde 188.3 kabardı.Ham petrol ithalatı istatistikleri TÜİK tarafından "veri gizliliği" kriteri dolayısıyla ancak geriden açıklandığı için en son Ocak ayı verileri biliniyor.

Türkiye kendi petrollerini değerlendirmiyorIMF ve AB güdümlü siyasiler "Türkiye'de petrol yok" yalanlarıyla yıllardır kamuoyununu yanlış bllinçlendirirken, son yılllarda yapılan çalışmalarda Güneydoğu'da, Karadeniz'de, Ege'de, hatta Anadolu'nun birçok yerinde petrol bulunduğu ortaya çıkmıştır. Fakat bu maden arazileri 2003 yılında çıkartılan "Maden Yasası" kapsamında yabancılara satılmıştır. Yabancılar bu petrolleri çıkartmak için yeni petrol yasasını bekliyorlar. Çünkü yeni yasayla devlete sadece yüzde 2 pay verecekler. Böylece Türkiye petrol denizi üzerinde yüzmesine rağmen, kendi petrollerinden istifade edemeyecek, her yıl katlanan faturaları ödemeye mecbur kalacak. Uluslararası alanda önemli çalışmaları bulunan Prof. Dr. Ahmet Maranki, 1997 yılında Azerbaycan'da yapılan Uluslararası Enerji Kongresi'ni BM adına izlediği sırada, Türkiye'de petrol olduğunu kanıtlayan ABD'ye ait uydu fotoğraflarına Azerbaycanlı bir bilim adamı aracılığıyla ulaşmıştır. Prof. Maranki'nin gördüğü uydu fotoğraflarına göre Kastamonu ve çevresinin altında büyük bir petrol denizi bulunuyordu.20 yıl müddetle Shell firmasının Türkiye Genel Müdürlüğünü yapmış olan Anthony Hages, "petrol ile ilgilenen bütün şirketler bilirler ki, Türkiye petrol okyanusunun üzerinde oturmaktadır" demiştir.