Uluslararası Finans Enstitüsü'nün (IIF) 'Küresel Borç Monitörü' raporuna göre küresel borçlar, bu yılın ilk çeyreğinde 315 trilyon dolara ulaşarak rekor tazeledi. Küresel borçlar, devletlerin iç ve dış borçlarının yanı sıra halkların ve şirketlerin finans kurumlarına olan borçlarını kapsıyor. Küresel borç tutarı, geçen yılın aynı döneminde (31 Mart 2023) 307 trilyon dolar olarak hesaplanmıştı.

Çin ve Hindistan'da borçlanma artıyor

Art arda ikinci çeyrekte kaydedilen küresel borç tutarındaki artış, temel olarak gelişmekte olan piyasalardan kaynaklandı. Gelişmekte olan ülkelerdeki borç birikiminin büyük kısmı söz konusu dönemde Çin, Hindistan ve Meksika'da yoğunlaştı. Söz konusu üç ülkede yaklaşık 3 milyar insan yaşıyor! Gelişmiş ekonomilerde ise borç tutarında genel olarak artış öncelikle ABD ve Japonya'da yoğunlaştı, bu ülkeleri İrlanda ve Kanada izledi. Borç tutarındaki en önemli düşüşler ise İsviçre ve Almanya'da görüldü. Gelişmiş ekonomilerin toplam borcu yılın ilk çeyreğinde 209.7 trilyon dolar olarak hesaplanırken, gelişmekte olan piyasalardaki borç 105.4 trilyon dolar olarak kaydedildi. Küresel borcun dağılımına bakıldığında, hane halkına ait borçlar bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla 59.1 trilyon dolara, finansal olmayan şirketlere ait borçlar 94.1 trilyon dolara, kamu borçları 91.4 trilyon dolara ve banka gibi finansal şirketlere ait borçlar 70.4 trilyon dolara yükseldi.


Küresel borcun GSYH'ye oranı yükselişe geçti

Küresel borcun gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH-milli gelir) oranı, art arda üç çeyrekte yaşanan düşüşün ardından 2024'ün ilk çeyreğinde yükselişine devam etti. Yılın ilk çeyreğinde küresel borcun ülkelerin toplam GSYH'sine oranı yüzde 333 oldu. Bu kategoride Japonya açık ara önde. Toplam GSYH'ye oranları dikkate alındığında, hane halkına ait borçlar ilk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 62.3'ten 61.1'e ve finansal olmayan şirketlere ait borçlar yüzde 96.2'den 95'e geriledi. Aynı dönemde kamuya ait borçlar yüzde 95.9'dan 98.1'e çıkarken, finansal sektöre ait borçlar yüzde 79.6'dan 78.4'e düştü.

Türkiye'de borç oranları düştü

Türkiye'de ise borçların GSYH'ye oranları dikkate alındığında, yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla hane halkına ait borçlar yüzde 11.8'den 11.4'e, finansal olmayan şirketlere ait borçlar yüzde 52.1'den 47.4'e, kamu borçları yüzde 34.6'dan 34.2'ye ve finansal sektörüne ait borçlar yüzde 18.3'ten 16.1'e geriledi.