Bazı sendikalar ve partiler Taksim çağrısında bulundu ama 1 Mayıs’ta bu yıl da Taksim Meydanı’na izin verilmedi. Peki, sendikalar neden 1 Mayıs için Taksim’de ısrar ediyor.

01.05.2024 14:00:00
Ahmet Şimşek

Tüm dünyada 1 Mayıs'ta kutlanan 1 Mayıs İşçi Bayramı, 2008 yılında Türkiye'de "Emek ve Dayanışma Günü" ilan edildi, 2009'da ise resmi bayram takvimine eklendi.

Türkiye'de cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren kutlanan 1 Mayıs, 1976 yılında DİSK'in çağrısı ile ilk kez Taksim Meydanı'nda kitlesel olarak kutlandı.

1977'deki 1 Mayıs ise 34 kişinin hayatını kaybettiği ve yüzden fazla işçinin yaralandığı karanlık bir saldırı ile tarihe 'Kanlı 1 Mayıs' olarak geçti.

12 Eylül rejimi ise 1 Mayıs'ın Taksim'de kutlanmasını yasakladı.

2007 yılında işçiler yasağı fiilen delerek Taksim Meydanı'na çıktı ve yüzlerce kişi gözaltına alındı.

Aç-kapa Taksim

2007'den 2010'a kadar her 1 Mayıs, işçilerin Taksim Meydanı'na çıkma mücadelesi ve yaşanan çatışmalarla geçti.

2010 yılında AK Parti iktidarı Taksim Meydanı'nı 1 Mayıs kutlamalarına açtı. Takip eden iki yılda da Taksim Meydanı'nda 1 Mayıs kutlamaları olaysız şekilde gerçekleşti.

Ancak 2013'e gelindiğinde AK Parti iktidarı bu kez Taksim'i 'güvenlik' gerekçesi ile bir kez daha 1 Mayıs kutlamalarına yasakladı.

O günden bu güne her 1 Mayıs, sendikalar ve bazı siyasi partilerin Taksim Meydanı'na çıkma girişimi ve karşılığında gözaltılarla deam ediyor.

Bu yıl da başta DİSK ve KESK olmak üzere bazı konfederasyonların yanı sıra, TMMOB, İstanbul Tabip Odası, Diş Hekimleri Birliği gibi meslek odaları ile CHP başta olmak üzere çeşitli siyasi partiler Taksim çağrısı yaptı.

Ancak önce İstanbul Valisi, ardından İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ve son olarak da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Taksim Meydanı'nda 1 Mayıs kutlamalarına izin verilmeyeceğini açıkladı.

Israrın nedeni ne?

1 Mayıs'ta sendikaların Taksim Meydanı konusundaki ısrarının, verilmek istenen mesajın önüne geçtiği ve işçilerin taleplerinin dile getirilmediği yönünde eleştiriler var.

DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu, bu eleştirilere "Taksim ısrarı bir inat değil. Bir gerilim meselesi haline getirmeyi asla istemiyoruz. Ama ortada çok açık, çok akıl dışı bir durum var ve bunu da ortadan kaldırmamız lazım. Türkiye'nin bu yasaktan kurtulması lazım." diye yanıt veriyor.

23 Nisan'da İstanbul Valisi'nin koltuğuna oturan küçük çocuğun bile 'Taksim'e izin verirdim' dediğini hatırlatan Çerkezoğlu, "O kadar doğal bir şey. Çocuk doğallığı ile baktığımız da bile bunu ortadan kaldırmak lazım" dedi.

DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, mücadelelerinin bir emek ve ekmek mücadelesi olduğunun altını çizerek, "Bu 1 Mayıs bizim açımızdan yeni bir mücadelenin yükseleceği döneminin bir başlangıcı olacak" diye konuştu.

Tüm dünyada 1 Mayıs kutlamalarının sembolik meydanlarda yapıldığını kaydeden Çerkezoğlu, Taksim Meydanı'nında bu anlamda İstanbul'un bir hafıza mekanı olduğun altını çizerek, Anayasa Mahkemesi'nin de geçtiğimiz yıl verdiği kararla bunu tescil ettiğini ve Taksim'de 1 Mayıs kutlamasına izin verilmemesinin de bir anayasa ihlali anlamına geldiğini ifade etti.

Taksim Meydanı'na çıkmasına izin verilmeyen CHP heyeti ve Özgür Özel, Saraçhane'de açıklama yaptı. CHP Lideri Özel, "Taksim'e çıkılmasına karşı kaba kuvvet, kanunsuz emir olursa bu onların ayıbı olur. Biz çatışma olsun istemeyiz." dedi.

01.05.2024 11:14:00 / Güncelleme: 01.05.2024 12:19:00
İhlas Haber Ajansı

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Özgür Özel ve İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü nedeniyle Saraçhane meydanına geldi.

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve diğer CHP'liler İstanbul'da 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü nedeniyle Saraçhane meydanına geldi.

Gruptakiler burada kısa bir yürüyüş gerçekleştirdi. Ardından CHP lideri Özel ve İBB Başkanı İmamoğlu basın mensuplarına konuştu.

1 Mayıs İşçi Bayramı'nda Saraçhane'deyiz https://t.co/KplPBgfyvt

— Özgür Özel (@eczozgurozel) May 1, 2024

Burada bir açıklama yapan Özel, "Sendikalar adına bir şey söylemem mümkün değil. İşçiler, emekçiler ne istiyorlarsa haklıdır. Çünkü demokrasilerde bir hakem vardır. O da yargıdır. Geçtiğimiz yıla kadar emekçiler, sendikalar gitmek istedi hükümet de 'gidemezsiniz' dedi. Hakeme başvuruldu. Hakem 'gitmeleri lazım' dedi. Bugün Taksim'e varmak isteyenlerin anayasal ve mahkeme kararına dayanan bir haklılıkları var. Götürmeyenler de anayasaya aykırı iş yapıyorlar. Biz sendikaların kararıyla ilgili bir şey diyemeyiz. Ama bir gerçeklik var ki oraya emekçileri sokmamak anayasayı çiğnemektir. Türkiye'de anayasa tartışması, anayasa çalışması başlamasını istiyorlar. Mevcut anayasaya daha 3 ay önce alınmış bir kararı uygulamamak, mevcut anayasaya uymamak yeni bir anayasa ile ilgili taleplerin de ne kadar suni talepler olduğunu ortaya koyuyor. Tabi sendikaların sayın başkanlarına ne yapacaklarını sorabilirsiniz. Ama bizim burada gözettiğimiz en önemli şey, bayramın bayram gibi kutlanmasıdır. Bugün Saraçhane önemli bir kazanım alanıdır. Çünkü tüm sendikalar da Saraçhane'ye geldiler. Emekçiler kol kola girdi ve birlikteler. Birliktelik, burada toplanabilmek önemlidir. Taksim'e çıkılmasına karşı kaba kuvvet, kanunsuz emir olursa bu onların ayıbı olur. Biz çatışma olsun istemeyiz. Ne emekçiler ne polis yaralansın, ne gaz sıkılsın, istenmeyen görüntüler ortaya çıksın istemeyiz. O yüzden de Anayasa Mahkemesine karşı kanunsuz, Anayasa Mahkemesi kararına rağmen kanunsuz emirleri verenleri, bir kez daha bu kararlarını gözden geçirmeye, suç işlememeye, suç işlettirmemeye davet ediyoruz. Taksim özgürleşene kadar bu mücadele sürecek" dedi.

İmamoğlu: Saraçhane hak arama noktasına dönüştü

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ise "Son 5 yıldır Saraçhane hak arama noktasına dönüştü. Sonuçta Saraçhane'deki hak arama mücadelelerinin sonu her zaman başarıyla sonuçlandı, halkın isteği oldu. Muhtemelen bu da sonunda Taksim'de bir buluşmaya dönüşecek. Ama bugün ama seneye. Bu hak arama mücadelesini umuyorum ki şu anda bu sürece karar verenler iyi izlerler" diye konuştu.

HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, "1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nü eğer imkan varsa bu meydan dahil Türkiye'nin bütün meydanlarında kutlanmasını destekliyoruz. 100 binlerin meydanlarda haklarını talep ettiği bir günde meydan tartışmalarının, polisin, copların, TOMA'ların, barikatların olduğu bir günü asla istemiyoruz. İstanbul'un normalleşmesini, bu meydanın da normalleşmesini istiyoruz" dedi.

01.05.2024 11:01:00 / Güncelleme: 01.05.2024 11:11:42
Anadolu Ajansı

HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan ve sendika üyeleri, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü dolayısıyla Taksim Cumhuriyet Anıtı'na Filistin bayraklı çelenk bıraktı.

Gümüşsuyu Caddesi'nde toplanan sendika üyelerinin yer aldığı kortej, çeşitli sloganlar atarak Taksim Meydanı'na geldi. Grup önce 1 Mayıs 1977'de yaşanan olaylar sırasında hayatını kaybedenler anısına Kazancı Yokuşu'na karanfil bıraktı, Fatiha okudu.

Mahmut Arslan ve beraberindekiler ardından Taksim Cumhuriyet Anıtı'nın önüne geldi. Burada açıklama yapan Arslan, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nün kendileri için önemli bir gün olduğunu söyledi.

Bugün bütün meydanları Taksim Meydanı, bütün alanları 1 Mayıs alanı gördüklerini belirten Arslan, "Uzun zamandır Türkiye'nin her bölgesinde birlik, mücadele ve dayanışma gününü bir şölen havasında gerçekleştirmekteyiz. Bu yıl da sendikal hareketin merkezi olan Kocaeli'de HAK-İŞ mensuplarıyla bir araya geleceğiz. Aynı zamanda 81 ilde HAK-İŞ il başkanlıkları 1 Mayıs bildirimizi meydanlarda okuyarak, kardeşlerimizle dayanışma içerisinde olduğumuzu ifade edeceğiz." diye konuştu.

Arslan, meydan tartışmalarının, polislerin, TOMA'ların, biber gazlarının ve barikatların olmadığı 1 Mayıs'ları özlediklerini ve hep hayal ettiklerini vurgulayarak, "Bunu gerçekleştirmek için büyük bir mücadele yaptık. Bugün de bu meydanda bize izin verilmiş olsaydı burada mitingimizi yapabilirdik. Ama izin verilmemişse, izin verilen meydanlarda hakkımızı ve taleplerimizi yüksek sesle konuşmak ve bütün dünyaya buradan birlik mesajı vermek bizim sorumluluğumuzdadır. HAK-İŞ olarak bugün Türkiye'nin bütün meydanlarında, dünyanın bütün meydanlarında özgürlük, adalet, barış isteyen, emek hareketinin sorunlarını bir bir ortaya koyup, çözümler talep eden bütün emekçilerle dayanışmamızı buradan bir kez daha ifade ediyorum. 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nü eğer imkan varsa bu meydan dahil Türkiye'nin bütün meydanlarında kutlanmasını biz destekliyoruz." ifadelerini kullandı.

"1 Mayıs'ın üzerine bu tür gölgelerin düşmesini istemiyoruz"

Taksim Meydanı'nda 2009, 2010 ve 2011'de bütün emek örgütleriyle 1 Mayıs etkinliklerinin gerçekleştirildiğini hatırlatan Arslan, şöyle devam etti:

"Bu meydanla ilgili tartışmaları biz o tarihte sona erdirdik. Bundan sonra Taksim'de verilecek izinle burada yapabiliriz, eğer burada izin yoksa Türkiye'nin bütün meydanları bizim meydanlarımızdır, bütün alanlar bizim alanlarımızdır. Meydan tartışmalarıyla bir kısım güvenlik gerekçeleriyle kaos ve gerilim oluşturmak, kaos ve gerilimin etrafında dönmek emek hareketine büyük haksızlıktır. Kocaeli'de, Bursa'da, İzmir'de, Samsun'da, değişik illerde 100 binlerin meydanlarda haklarını talep ettiği bir günde meydan tartışmalarının, 'geldik, geleceğiz' demenin, polisin, copların, TOMA'ların, barikatların olduğu bir günü asla istemiyoruz. İstanbul'un normalleşmesini, bu meydanın da normalleşmesini istiyoruz. Bütün emek hareketinin temsilcilerine, birleşenlerine buradan çağrı yapıyoruz; ne olursunuz, emeğin bunca sorunları var, emek hareketinin, emekçilerin bunca sorunları var, bu sorunların çözümü için meydanlarda hiç değilse 1 Mayıs'ta birlik mücadele ve dayanışmayı gerçekleştirelim, taleplerimizi yüksek sesle ifade edelim, eleştirilerimizi yüksek sesle yapalım ama bunu bir şölen havasında yapalım. 1 Mayıs'ın üzerine bu tür gölgelerin düşmesini istemiyoruz."

Açıklamanın ardından HAK-İŞ İstanbul İl Başkanı Mustafa İluk tarafından 1 Mayıs bildirisi okundu.

Grup, Taksim Cumhuriyet Anıtı'na Filistin bayraklı çelenk bıraktı.

Adana'nın Kozan ilçesinde oto tamir atölyelerindeki ustalar 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nde de yoğun mesailerini sürdürürken, artık geleceğin işçi ve ustalarının yetişmediğini kaydetti.

01.05.2024 09:57:00 / Güncelleme: 01.05.2024 10:01:41
İhlas Haber Ajansı

Kozan'da oto tamir sanayi sitesindeki esnaf Adana sıcağında zorlu mesleklerini sürdürürken, 1 Mayıs işçi bayramında da mesai başındaydı.

Ustalar memurdan daha fazla kazanmalarına rağmen artık çalıştıracak işçi bulamadıklarını ifade ederek, ileride belki de 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nde işçi bayramını kutlayacak işçi bulunamayacağını söyledi.



"İşçi bayramı ama işçi yok"

Usta Himmet Karakurt, '22 senedir sanayide çalışıyorum. Bugün bayram ama sanayide bayram yapamıyoruz. Yoğun bir tempoda çalışıyoruz. Eskiden pek kazancı yoktu ama 2015 yılından bu yana kazancı güzel bir meslek. Memur olmaktansa tamirci olmanın getirisi daha iyi. Eleman bulamıyoruz. İşçi bayramı ama işçi yok. İşi öğreteceğim, dükkanı açacak eleman yok. Çıraklık okulu bizim bölgemizde pek etkili ancak bize pek yaramadı. Ama diğer mesleklere yaradı. Adana sıcağında çalışmak ateşle oynamak gibi bir şey bizim için. Sabah ve akşam üstü sıcakta yoğun çalışıyoruz. Öğlen sıcakta daha esnek çalışıyoruz' diye konuştu.



Oto elektrik ustası Yasin Sarıkaya da yoğun bir mesai yaptıklarını ifade ederek, 'Çok sıcak bir havada çalışıyoruz. Eleman sıkıntısı da var. Son bayramlar. İşçi yok, çıraklık okulu olmasa işçi hiç yok. Maaş olmasa o da yok. Gençler çalışmadan, oturalım para kazanalım istiyor. Zor bir sektör ama getirisi yüksek' diye konuştu.