Güneydoğu'da kilise oyunu

Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü'nce gerçekleştirilen yüzey araştırmaları çalışması sırasında, Şırnak'ın İdil İlçesi'ne bağlı 23 haneli Haberli Köyü'nde, 23 kilise tespit edildi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top, Şırnak ve Hakkari'de Kültür Bakanlığı'nın izniyle 13-25 Eylül 2005 tarihleri arasında 4 kişilik ekiple gerçekleştirdikleri yüzey araştırması sırasında, 19 taşınmaz kültür varlığı üzerinde inceleme yaparak belgelediklerini belirtti. Çalışmanın Şırnak merkez, Cizre, Uludere ve İdil ilçeleri ile Hakkari'nin Çukurca ilçesine bağlı köylerde yapıldığını bildiren Yrd. Doç. Dr. Top, çalışmanın ilgi çeken bölümünün Haberli köyünde yürütüldüğünü bildirdi. Şırnak'ın İdil İlçesi'ne bağlı olan Haberli Köyü'nde Süryanilerin yaşadığını belirten Yrd. Doç. Dr. Top, 23 hanenin bulunduğu köyün, 23 kiliseyle çevrelendiğini söyledi. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top, tarihi özelliklere sahip olan bu kiliselerin, köyü koruduğu inancıyla daire şeklinde köy çevresine yerleştirildiğini, bu kiliselerden en önemlisinin Mor Dodo ile Mor Eveyo kiliseleri olduğunu söyledi. Bakanlık kayıtlarında yokKiliselerin Kültür Bakanlığı kayıtlarında yer almadığına işaret eden Yrd. Doç. Dr. Top, bu kiliselerden sadece 2 tanesinin incelenerek yüzey ölçümünün yapıldığını ve belgelendiğini, geriye kalan kiliselerin de gelecek yılki yüzey çalışmalarıyla inceleneceğini ve belgeleneceğini belirtti. Süryanilerin ince planıYrd. Doç. Dr. Mehmet Top, geçmiş yıllarda bu bölgede yaşayan, ancak yurtdışına göç eden Süryanilerin son zamanlarda bölgeye dönerek yerleşmeye başladığına işaret ederek, "Bölge kültürü açısından önemliolan Haberli Köyü, sit alanı ilan edilerek koruma altına alınmalı" dedi. Süryaniler, tıpkı Ermeniler gibi 'soykırıma uğradıklarını' savunuyorlar. Siyasi gözlemciler, Süryanilerin Batıdan destek alarak, Türkiye'den 'toprak talebi'nde bulunabileceklerine işaret ediyorlar.