Hazine Müsteşarlığı, TÜİK, Emeklilik Gözetim Merkezi ve bazı sigorta kuruluşlarının verileri üzerinde yapılan bir araştırmaya göre deprem ve trafik gibi sigorta yaptırılması zorunlu alanlarda Türkiye'de sigortalılık oranı çok düşük durumda

Ankara Ticaret Odası'nın (ATO) Hazine Müsteşarlığı, TÜİK, Emeklilik Gözetim Merkezi ve sigorta sektöründeki diğer kuruluşlardan derlediği verilere göre, deprem ve trafik gibi zorunlu alanlarda bile Türkiye'de sigortalılık oranı oldukça düşük kaldı. Dünyanın en önemli deprem bölgelerinden birinde bulunan Türkiye'de zorunlu olmasına rağmen konutların sadece yüzde 24.9'unun deprem sigortası bulunuyor. Tümü için zorunlu olmasına rağmen motorlu taşıtların yüzde 24'ünün trafik sigortası bulunmuyor. Bireysel emeklilik sistemine katılanların sayısı ise sadece 2.1 milyon kişide kalıyor. Her türlü riskin sigortalanabildiği çağda OECD ülkelerinde ortalama 3 bin doların üzerinde olan kişi başına prim üretimi Türkiye'de 109 dolarda kaldığı ortaya çıktı.

Konutların yüzde 80'i sigortasız

Yasa gereği ülke genelindeki belediye sınırları içerisinde bulunan 12 milyon 988 bin konuttan sadece 3 milyon 237 bin konutun zorunlu deprem sigortası bulunuyor. Sigorta yapma zorunluluğu olan her 100 konuttan ancak 25'i için sigorta yaptırıldı. 1999 yılında büyük bir deprem yaşanan Marmara Bölgesi'ndeki konutların yüzde 67.4'ünün sigortasız olduğu belirlendi. İç Anadolu Bölgesi'ndeki konutların yüzde 71.5'inin, Eğe Bölgesi'nde yüzde 76.7'sinin, Akdeniz Bölgesi'nde yüzde 82.6'sının, Karadeniz Bölgesi'nde yüzde 82.7'sinin, Güney Doğu Anadolu Bölgesi'nde yüzde 88.2'sinin, Doğu Anadolu Bölgesi'nde yüzde 85.5'inin deprem sigortası bulunmuyor.

İstanbul'da sigortalı konut yüzde 35

İl bazında bakıldığında sigortalılık oranları çok daha düşük noktalara iniyor. Zorunlu deprem sigortası yapılması gereken konutların Şırnak'ta sadece yüzde 3.3'ü, Hakkari'de yüzde 4.2'si, Muş'ta yüzde 5.5'i, Mardin'de yüzde 7.9'u, Iğdır'da yüzde 8'i, Van'da yüzde 9'unun sigortası bulunuyor. Büyük bir deprem beklenen ve 2 milyon 714 bin konut bulunan İstanbul'da bile her 100 konuttan sadece 34.8'i için zorunlu deprem sigortası yaptırıldı. Marmara Depreminin çok büyük zarar verdiği Kocaeli'nde sigortalı konut oranı yüzde 31.8, Yalova'da yüzde 42.9, Sakarya'da yüzde 38.2 düzeyinde seyrediyor.

3,5 milyon araç sigortalı değil

Diğer bir zorunlu sigorta dalı olan Karayolları Motorlu Araçlar Mali Sorumluluk Sigortası (zorunlu trafik sigortası) kapsamında trafikteki tüm araçlar için sigorta yaptırılma zorunluluğu bulunuyor. TRAMER verilerine göre Türkiye'deki 14 milyon 474 bin motorlu taşıta rağmen Mayıs itibariyle yürürlükteki poliçe sayısı 11 milyon 60 binde kalıyor. Buna göre motorlu taşıtların yüzde 23.6'sının zorunlu sigortası bulunmuyor. Zorunlu sigortası bulunmayan taşıt oranı otomobillerde yüzde 6.33 gibi makul bir oranda kalırken, otobüslerde yüzde 21.5, minibüslerde yüzde 18.5, kamyonlarda yüzde 23.8 civarında seyrediyor.

Bireysel emekliliğe rağbet yok

Türkiye'de bireysel emeklilik sistemine katılım oranı da oldukça kalıyor. Nüfusu 72.5 milyonu aşan Türkiye'de bireysel emeklilik sistemindeki katılımcıların sayısı Haziran itibariyle sadece 2 milyon 135 bin kişide kalıyor.

Tarımda da sigorta yok

Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 25'inin ekmeğini yediği tarım sektöründe de sigorta yok denilecek bir düzeyde kalıyor. Her yıl büyük doğal afetlerin yaşandığı bir ülke olmasına rağmen 2008 yılı sonu verilerine göre Türkiye'deki sigortalı tarım alanı 4.5 milyon dekarda kalıyor. Türkiye'de 250 milyon dekar alanda tarım yapıldığı tahmin ediliyor. Tarım sigortası yapılan alan tarım yapılan toplam alanın yüzde 2'sine bile ulaşmıyor. 37 milyon başlık küçük ve büyükbaş hayvan varlığına sahip olduğu tahmin edilen Türkiye'de sigortalı hayvan sayısı da 72 binde kalıyor.

Kişi başı prim Türkiye'de 109 dolar

Türkiye, kişi başına sigorta primi üretiminde dünyanın en düşük ülkeleri arasında yer alıyor. Hazine Müsteşarlığı'nın verilerine göre 2008 yılında 116 dolar olan Türkiye'deki kişi başına prim üretimi 2009 yılında 109 dolara kadar geriledi. Hazine'nin sigortacılık sektörüne ilişkin verilerine göre, OECD ülkelerinde kişi başına ortalama prim üretimi 3 bin 15 dolar düzeyinde bulunuyor. Bu tutarın bin 250,8 dolarlık kısmı hayat dışı, bin 764,4 dolarlık kısmı ise hayat sigortalarına ilişkin primlerden oluşuyor.