Yabancı okullara büyük kıyak

Anayasa Mahkemesi'nin Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren kararıyla Türkiye artık yabancı okulların yeni arazi edinebilmesi ve kapasitelerini artırabilmesinde mütekabiliyet şartı aramayacak

Anayasa Mahkemesi, yabancı okulların yeni arazi edinebilmesi ve kapasitelerini artırabilmesinde karşılıklılık şartı aranmamasını Anayasa'ya aykırı bulmadı. Yüksek Mahkeme'nin, CHP'nin başvurusu üzerine yabancı okulların, karşılıklılık şartı aranmaksızın yeni arazi edinebilmesi ve kapasitelerini artırabilmesine olanak tanıyan yasa hükmünün iptal isteminin reddine ilişkin gerekçeli kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. CHP'nin iptal başvurusunda, 5580 sayılı Özel Eğitim Kurumları Kanununun 5'inci maddesinin (b) fıkrasının birinci bendiyle istisnasız bütün yabancı okullara mütekabiliyet (karşılıklılık) şartı belirtilmeksizin; Bakanlar Kurulunun izniyle yeni arazi edinebilme, kapasitelerini en fazla beş misline kadar artırabilme imkanı tanındığı, aynı fıkranın beşinci bendinin birinci cümlesiyle de bu okullara, mütekabiliyet esası aranmadan edinebilecekleri taşınmaz mallarını, kurucularının veya yetkililerinin önerisiyle, Milli Eğitim Bakanlığına ya da kuruluş amaçları eğitim vermek olan, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'na göre kurulan vakıflara, Bakanlar Kurulunun izniyle devredilebilme hak ve yetkisi tanındığı belirtildi.

Gerekçeli karar açıklandı

CHP'nin iptal başvurusunu reddeden Anayasa Mahkemesi'nin gerekçeli kararında ise 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun, vakıfların taşınmaz mal edinebilmelerini ve taşınmaz mallar üzerinde tasarrufta bulunabilmelerini yasaklamadığı, ancak kurucularının çoğunluğu yabancı uyruklu olan vakıfların taşınmaz mal edinmeleri durumunda, 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun yabancıların taşınmaz mal edinimini düzenleyen 35. maddesinin uygulanacağını öngördüğü vurgulandı.

İptal başvurusu reddedildi

Yabancı okulların, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu ile bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda resmi öğretim kurumlarında uygulanan mevzuata tabi olduğu, bu okulların da diğer bütün okullar gibi faaliyetlerini Milli Eğitim Bakanlığı'nın denetim ve gözetiminde yürüttüğü belirtilen gerekçeli kararda, şu ifadelere yer verildi: "Buna göre, yabancı okulların taşınmaz mallarının, kurucularının veya yetkililerinin önerisi ile kuralda öngörülen 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'na göre kurulan vakıflara devredilebilmesi için vakfın öncelikle, hukuki ve fiili mütekabiliyet esasına göre kurulmuş bir vakıf olması ve kuruluş amacının eğitim vermek olması gerekmektedir. Öte yandan, devredilen bu kurumların yönetim, eğitim ve öğretim özellikleri dikkate alınarak korunması yararlı görülenleri Milli Eğitim Bakanlığınca belirlenecektir. Bu nedenle, yabancı okulların taşınmaz mallarının, Milli Eğitim Bakanlığına veya eğitim vermek amacıyla kurulmuş ve kuruluşu mütekabiliyet esasına dayanan yeni vakıflara devredilebilmesine ilişkin kuralda, ayrıca mütekabiliyet ilkesine yer verilmemesinde Anayasa'ya aykırılık bulunmamaktadır." Anayasa Mahkemesi, bu gerekçelerle CHP'nin iptal istemini reddetti.Mütekabiliyet (karşılıklılık) esası nedir?

Mütekabiliyet, karşılıklı olma durumu anlamına gelen bir kelime ve diplomatik bir terimdir. Devletler arası ilişkilerde maruz kalınan davranışa aynı şekilde karşılık verme prensibini tanımlar. Yabancı ülkelerde Türk vatandaşlarına olumlu veya olumsuz nasıl bir uygulama yapılıyor ise o ülkenin Türkiye'deki vatandaşlarına aynı uygulamanın yapılması ilkesidir. Buna göre bir yabancı uyruklunun Türkiye'de bir tapu işlemi yaptırabilmesi için onun ülkesinde Türklerin de aynı tapu işlemini yaptırabiliyor olması gerekir.