logo
25 AĞUSTOS 2025

Yaşamaya çalışan el sanatları

15.07.2002 00:00:00
Trabzon ve çevresinde geleneksel el sanatı olarak taş ve ahşap işçiliği, dokumacılık, hasır bilezik yapımı, bakırcılık, bıçakçılık, yorgancılık yıllar öncesinin cazibesinden uzak olsa da günümüzde de sürdürülmeye çalışılıyor.

Trabzon Sobacılar ve Bakırcılar Odası Başkanı Arslan Özçilingir, Trabzon'da kalaycılık ve bakırcılık mesleğinin bazı ustaların özverisiyle yaşatılmaya çalışıldığını söyledi. Özçilingir, kentte 5 kalaycı kaldığını belirterek, "Bakırcılar Çarşısı'nda 1950'li yıllarda 160 civarında bakırcı vardı, şimdi 10 tane kaldı" dedi. Bakırcılık mesleğinde 50 yılı geride bırakan Özçilingir, emeğinin karşılığını alamadığı için birçok ustanın işini bıraktığını belirterek, "Sanatkarlar bu memlekette sevilmiyor, takdir edilmiyor. Yeni ustalar yetişmediği için kalaycılık ve bakırcılık yok olma ile karşı karşıyadır" diye konuştu.

Yörenin el sanatları

Trabzon'daki bazı el sanatları şöyle:

Trabzon Bakırcılığı: Trabzon'daki atölyeler, geleneksel olarak bakır, bronz ve pirinçten mutfak kaplarıyla çeşitli eşya yapımına devam etmekteydi. Atölyelerdeki bakır, bronz ve pirinç üretimi, Trabzon'un en büyük sanayi kolunu o1uşturmaktaydı. Osmanlı Sultanı II. Bayezid döneminde yapılan Topkapı Sarayı envanter listelerinin de gösterdiği gibi, Trabzon atölyelerinde büyük bir beceriyle üretilen kaplar, Osmanlı sarayında kullanılacak kadar değerliydi. Trabzon'daki atölyeler, bakırcılık sanatını günümüze kadar canlı bir şekilde devam ettirmişlerdir. Bölgeye özgü karakteristik formlara sahip olan üstten saplı ocak kazanları, bakraçlar, ibrikler, güğümler, süt ve hoşaf tasları, hamur leğenleri, kapaklı hamsi tavaları, maşrapalar, kapaklı sahanlar, tencereler ve mangallar, Trabzon atölyelerinin ününü yansıtmaktadır. Trabzon atölyelerinde üretilen bakır kaplar, Doğu Karadeniz ile İstanbul ve Adapazarı-Bolu yöresinde en çok aranılan mutfak kapları olarak büyük bir ihtiyacı karşılamaktadır.

Taş işçiliği: Mimari süslemenin yanı sıra artık çok kısıtlı da olsa, büyük değirmen taşları, el değirmenleri ve pileki taşları üretilmektedir. El değirmenleri buğday ve mısır yarması öğütmekte halen kullanılmaktadır. Pileki ise eski evlerde üzerinde ateş yanan ve yanan ateşin ısıtmasıyla oluşan ısı ile ekmek pişirmeye yarayan yuvarlak şekilli taş teknedir.

Ahşap işçiliği: Yapı malzemesi olarak, çevrenin ormanlık olması dolayısıyla ahşap çok kullanılmıştır. Köy ve yayla mimarisinde ahşap hala vazgeçilmez malzemedir. 100-150 yıl dayanması sebebiyle yörede "ehil ağaç" denilen ve özellikle çatılarda kullanılan kestane ağacı en önemli yapı malzemesidir. Ayrıca çeşitli ev ve mutfak eşyaları da ahşaptan üretilmiştir. İskemle, dolap, tekne, yayık, kaşık, kepçe ve su kapları gibi eşyaların üretimi, azalarak da olsa günümüzde sürmektedir.

Dokumacılık: Bakırcılık gibi, bölgenin en eski el sanatlarındandır. Bugün tüm Anadolu'da olduğu gibi, Trabzon'da da el dokumacılığında bir gerileme söz konusu olmasına rağmen, peştemal gibieşyanın halkın günlük yaşamındaki önemli yerini koruması bu gelenekselsanatı yaşatmaktadır. El tezgahlarında, el eğirmesi yöntemiyle elde edilen kendir ipliği ile yapılan dokumalar, yerini zamanla pamuğa bırakmıştır. Iğdır, Erzincan ve Çukurova'dan sağlanan pamuk ipliğiyle Trabzon'dan başka Maçka, Çarşıbaşı, Beşikdüzü ve Şalpazarı gibi yerlerde başta peştemal olmak üzere, perde, gömleklik, şal, başörtüsü,kuşak dokumalar üretilmektedir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
Arama çalışmaları devam ediyor
Rus yüzücü İstanbul Boğazı'nda kayboldu
Gazze'de son 24 saatte 11 insan daha açlıktan öldü
Şara: ‘İsrail ile güvenlik anlaşması konusunda görüşülüyor’
Bakan'ın şovu sosyal medyaya takıldı
Bakan Uraloğlu'na radar cezası
Serbest piyasada döviz fiyatları
TL 15 yılda dolar karşısında yaklaşık yüzde 2628 değer kaybetti
Sınırlarımız yol geçen hanı... Vahim tabloyu Bakanlık açıkladı
7 ayda 41,7 milyar liralık kaçak eşya ve uyuşturucu ele geçirildi
Trabzon-Cidde uçağı acil iniş yaptı
Nedeni motor arızası
Marmara Adası'nda arazi yangını
Rüzgarın etkisiyle büyüdü
İsrail Genelkurmay Başkanı'ndan Netanyahu'ya çağrı
'Ateşkes anlaşması hemen kabul edilmeli'
Galatasaray içerde dışarda kazanmaya devam ediyor
Kayserispor 0-4 Galatasaray
Balıkesir sallanmaya devam ediyor
Sındırgı'da 4.8 büyüklüğünde deprem
Trabzonspor sahasında Antalyaspor'u mağlup etti
3 haftada 3 gol 9 puan
İsrail Yemen'e saldırdı
Başkent Sana hedef alındı
Norveç'ten Ukrayna'ya destek
695 milyon dolarlık silah verilecek
Lavrov'dan Batılılara suçlama
'Müzakereleri engellemeye çalışıyorlar'
Kilis'te 2 yaşındaki kız çocuğu kayboldu
Küçük Arıc Aljaroukh'a nerede?
Arama çalışmaları devam ediyor
Rus yüzücü İstanbul Boğazı'nda kayboldu
Gazze'de son 24 saatte 11 insan daha açlıktan öldü
Şara: ‘İsrail ile güvenlik anlaşması konusunda görüşülüyor’
Bakan'ın şovu sosyal medyaya takıldı
Bakan Uraloğlu'na radar cezası
Serbest piyasada döviz fiyatları
TL 15 yılda dolar karşısında yaklaşık yüzde 2628 değer kaybetti
Sınırlarımız yol geçen hanı... Vahim tabloyu Bakanlık açıkladı
7 ayda 41,7 milyar liralık kaçak eşya ve uyuşturucu ele geçirildi
Trabzon-Cidde uçağı acil iniş yaptı
Nedeni motor arızası
Marmara Adası'nda arazi yangını
Rüzgarın etkisiyle büyüdü
İsrail Genelkurmay Başkanı'ndan Netanyahu'ya çağrı
'Ateşkes anlaşması hemen kabul edilmeli'
Galatasaray içerde dışarda kazanmaya devam ediyor
Kayserispor 0-4 Galatasaray
Balıkesir sallanmaya devam ediyor
Sındırgı'da 4.8 büyüklüğünde deprem
Trabzonspor sahasında Antalyaspor'u mağlup etti
3 haftada 3 gol 9 puan
İsrail Yemen'e saldırdı
Başkent Sana hedef alındı
Norveç'ten Ukrayna'ya destek
695 milyon dolarlık silah verilecek
Lavrov'dan Batılılara suçlama
'Müzakereleri engellemeye çalışıyorlar'
Kilis'te 2 yaşındaki kız çocuğu kayboldu
Küçük Arıc Aljaroukh'a nerede?
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.