Ar-Ge teşviki var ancak uygulama sorunlu

YASED, ODTÜ-Tekpol işbirliği ile hazırladığı "Türkiye Ekonomisinde Yabancı Sermayeli Firmaların Ar-Ge Etkinliklerinin Analizi" başlıklı raporunu kamuoyuna sundu. Rapora göre Türkiye'de yeterli Ar-Ge teşviki ve desteği var, ancak şirketler teşviklerden yararlanırken bürokratik engellerle karşılaşıyor

YENİ MESAJ - İSTANBUL

Türkiye'de yabancı yatırımcıların temsilcisi YASED (Uluslararası Yatırımcılar Derneği), ODTÜ Bilim ve Teknoloji Politikaları Araştırma Merkezi (TEKPOL) işbirliği ile gerçekleştirdiği uzun ve detaylı araştırma sonucunda, uluslararası yatırımcıların gözünden Türkiye'nin Araştırma - Geliştirme (Ar-Ge) alanında geldiği son durumu, sorunları ve çözüm önerilerini ortaya koydu. "Türkiye Ekonomisinde Yabancı Sermayeli Firmaların Ar-Ge Etkinliklerinin Analizi" başlığı ile hazırlanan rapor, önceki gün kamuoyuna duyuruldu.  Türkiye'de faaliyet gösteren çok uluslu şirketlerin Ar-Ge etkinliklerinin çözümlenmesi ve bu çözümlemeye dayanarak politika önerileri oluşturulmasının hedeflendiği analiz, YASED Yönetim Kurulu Üyesi Müjdat Altay ve YASED ArGe Çalışma Grubu Başkanı Barhan Özce'nin konuşmalarının ardından, ODTÜ TEKPOL üyesi Prof. Dr. Erkan Erdil ve Doç. Dr. Teoman Pamukçu tarafından açıklandı.

Ar-Ge küresel rekabette belirleyiciTüm dünyada rekabetçiliği belirleyen önemli unsurlardan biri olan Ar-Ge konusunda, Türkiye'de atılan adımları büyük bir memnuniyetle izlediklerini belirten YASED Yönetim Kurulu Üyesi C. Müjdat Altay, "Mevcut destek mekanizmalarına ilaveten 'Ar-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun' ile ülkenin rekabet gücünün artması için önemli bir adım atılmıştır. Ancak hedeflediğimiz yüzde 2'lik Ar-Ge yoğunluğuna ulaşabilmek için, küresel firmaların Ar-Ge yatırımlarını Türkiye'ye çekmek zorundayız" dedi. Altay, "Çok uluslu şirketlerin Ar-Ge yatırımlarının uluslararasılaşması, inovasyon süreçlerinin düzenli değişmesiyle doğrudan ilintili. İletişim teknolojilerinin gelişmesi ve mükemmelliyet merkezlerinde yaratılan bilginin daha erişilir hale gelmesiyle birlikte azalan coğrafi engeller, yenilik süreçlerinin hızını artırıyor ve onları daha küresel hale getiriyor" dedi.Raporda yer alan karşılaştırmalar ışığında, küresel düzeyde gözlemlenen temel eğilimlerden birinin, Ar-Ge harcamalarının GSYİH içindeki payının özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerde giderek yükselmeye başlaması olduğu görülüyor. OECD verilerine göre 2007 yılı itibariyle Ar-Ge harcamalarının GSYİH içindeki payı OECD ülkelerinde yüzde 2.28'e, AB'de yüzde 1.77'ye, 2008 yılı için ise ABD'de yüzde 2.77'ye yükseliyor. Bunların yanında Finlandiya, İsveç ve İsrail gibi ülkelerde ise bu oran yüzde 3'leri aşarak OECD ortalamasının (yüzde 2.28) üzerinde gerçekleşiyor.

Bürokratik engeller varYASED ve ODTÜ TEKPOL ortak çalışma grubu, rapor için Türkiye'de Ar-Ge faaliyeti gerçekleştiren firmalar ve küresel ölçekte Ar-Ge yapmasına rağmen, Türkiye'de Ar-Ge faaliyetinde bulunmayan "ilaç, otomotiv, elektronik, cam sanayi, telekomünikasyon ve bilişim" sektörlerindeki firmaların üst düzey yöneticileri ile görüştüklerini belirtiyor. Yapılan mülakatlar sonucunda tüm sektörlerin ortak problemlerinin sıralandığı belirtiliyor. Bu problemlerin bazıları; nihai ürün veya hizmetten alınan dolaylı vergilerin yüksek oluşu, yan sanayinin teknolojik yeteneklerinin zayıf kalması, Türkiye'deki yüksek öğrenim sisteminin işleyişinin getirdiği işgücünün pratik yetenek ve donanımdaki zayıflığı, Ar-Ge ve yabancı sermaye politikalarının birbirinden kopukluğu, sektörel ve teknolojik önceliklerin belirlenmiş olmaması, Ar-Ge teşvikleri ve desteklerinden yararlanmanın önündeki bürokratik engeller, mevcut teşvik uygulamalarında, sözleşmesel olarak yurtdışında bağlı olunan ana firmaya gerçekleştirilen ArGe faaliyetlerinin hangi teşviklerden yararlanabileceği konusunun açık olmaması şeklinde sıralanıyor.