Asırlara uzanan sanat: El baskısı yazmacılık
Tokat'ta 600 yıldır yapılan 'el baskısı yazmacılık'günümüzde kaybolmaya yüz tutan meslekler arasında yer alıyor
23.01.2012 00:00:00
Çeşitli nedenlerle şekil değiştirerek yaşam savaşı veren bir el sanatı türü olan 'el baskısı yazmacılık', türünün en güzel örneklerini Tokat'ta veriyor. Özenle seçilen ıhlamur ağaçlarından kalıplar oyularak doğal boyalarla yapılan el baskı yazmacılık yapanların sayısı ise her geçen gün giderek azalıyor. Kentin tarihi mekanlarından Taşhan'da yazmacılık yapan Yurdanur Uçar, mesleğe gönül verenlerden. Kız Meslek Lisesi ve üniversitede meslek eğitimi alarak kendi işyerinde kız kardeşi ile çalışan Uçar, el baskı tekniği ile yapılan yazmacılığın yaşam savaşı vermekte olduğunu söyledi. Bir yazma veya sofra bezine baskı yapılarak kurutması, yıkaması ve tekrar kurutmasının günler aldığını ifade eden Uçar, kış ayı olması nedeniyle sınırlı imkanlarla çalışmak zorunda kaldığını kaydetti. Tahta kalıp olarak ıhlamur ağacını yumuşak, kolay oyulabilir, dayanıklı ve iyi zamk tutan bir ağaç cinsi olduğu için tercih ettiklerini ifade eden Uçar, kalıp oymacılığının da zor ama zevkli bir çalışma olduğunun altını çizdi.
Teknolojinin gelişmesi ile ağaç baskı tekniği yapanların azalarak, seri üretime daha elverişli olan serigrafi kullanılmaya başlandığını ifade eden Uçar, "El baskısında çalışma yaparken yapılan hatanın telafisi yok. Yaptığımız sanat oldukça zor ve zahmet isteyen bir çalışma. Makine baskısı ile kıyaslama yapmamız mümkün değil. Ama çok zevk aldığım bir çalışma. Yazmacılıkla, kalıp oymacılığı bir. Her el baskısı yapanda kalıp oymacılığı yapmıyor. Her ikisini yürüten nadir. Bayan olarak her ikisi ile uğraşmak zor oluyor" diye konuştu.
El baskısının zahmetli ve uzun sürmesi nedeni ile makine işine yönelmesi sonucu erkek ustaların çoğunun bu mesleği bırakmasına neden olduğunu ifade eden Uçar, "Tokat'ta o kadar çok yazmacı olduğunu bilmiyordum. Bir bıçakçıya, kuyumcuya da gitseniz ilk mesleği yazmacılıktır. Kültür Bakanlığı'nın kaybolmaya yüz tutmuş meslekleri canlandırmak için düzenlenen kurslara çok fazla ilgi var. Bu kurslara bilinçli olarak gelenler mesleğin yaşamasında önemli rol oynayacak" dedi. (İHA)
Teknolojinin gelişmesi ile ağaç baskı tekniği yapanların azalarak, seri üretime daha elverişli olan serigrafi kullanılmaya başlandığını ifade eden Uçar, "El baskısında çalışma yaparken yapılan hatanın telafisi yok. Yaptığımız sanat oldukça zor ve zahmet isteyen bir çalışma. Makine baskısı ile kıyaslama yapmamız mümkün değil. Ama çok zevk aldığım bir çalışma. Yazmacılıkla, kalıp oymacılığı bir. Her el baskısı yapanda kalıp oymacılığı yapmıyor. Her ikisini yürüten nadir. Bayan olarak her ikisi ile uğraşmak zor oluyor" diye konuştu.
El baskısının zahmetli ve uzun sürmesi nedeni ile makine işine yönelmesi sonucu erkek ustaların çoğunun bu mesleği bırakmasına neden olduğunu ifade eden Uçar, "Tokat'ta o kadar çok yazmacı olduğunu bilmiyordum. Bir bıçakçıya, kuyumcuya da gitseniz ilk mesleği yazmacılıktır. Kültür Bakanlığı'nın kaybolmaya yüz tutmuş meslekleri canlandırmak için düzenlenen kurslara çok fazla ilgi var. Bu kurslara bilinçli olarak gelenler mesleğin yaşamasında önemli rol oynayacak" dedi. (İHA)
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
