logo
18 MAYIS 2025

Cumhurun başı mı Hükümetin başı mı?

05.05.2016 00:00:00
Geçtiğimiz Pazartesi günü Bakanlar Kurulu Saray'da toplandı. Bakanlar Kuruluna Cumhurbaşkanı başkanlık etti.
Soru şu: Cumhurbaşkanı Bakanlar Kuruluna başkanlık edebilir mi?
1982 Anayasası Bakanlar Kurulunu Başbakan ve bakanlardan oluşan bir kurul olarak tanımlamış ve bu Kurul'un başkanlığını Başbakan'a vermiştir. 
Anayasanın 104. maddesinde Cumhurbaşkanının, gerekli gördüğü hallerde Bakanlar Kuruluna başkanlık edeceği yazılı ise de, bu yetki istisnaidir. Kural, yani asıl olan, anayasanın benimsediği parlamenter hükümet sisteminde Bakanlar Kurulunun Başbakan'ın liderliğinde toplanması ve karar almasıdır.
Ancak, 10 Ağustos 2014 tarihinde AKP'nin Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ilk defa doğrudan halkoyu ile Cumhurbaşkanı seçilmesi ve seçim sürecinde "protokol cumhurbaşkanı değil, terleyen koşan cumhurbaşkanı" olacağını ilân etmesi Cumhurbaşkanı'nın yürütme alanındaki anayasal yetkileri ile yetinmeyeceği yolunda bir izlenim uyandırmıştır. Nitekim Cumhurbaşkanı Erdoğan, göreve geldiğinin henüz bir yılı dolmadan Bakanlar Kurulunu dört kez başkanlığı altında toplantıya çağırmıştır.
Parlamenter sistemde Cumhurbaşkanı devlet başkanı statüsünde olup, hükümet başkanı değildir. Anayasanın 112. maddesine göre bakanlar başbakana karşı sorumludur. Başbakan ve bakanlar Cumhurbaşkanı'na karşı sorumlu değildir.
Yürütme erkinin aktif kanadını oluşturan hükümettir. Genel siyasetin yürütülmesinde yürütme iktidarı hükümettedir. Cumhurbaşkanı ise, tarafsız ve sorumsuz konumuyla ancak gözetme iktidarına sahiptir.
Anayasal çerçevede yaptığımız bu değerlendirme, Cumhurbaşkanı'nın fiili duruşu ile çatışmaktadır. Erdoğan, partisinin doğal lideri gibi davranarak Bakanlar Kuruluna başkanlığını sürdürerek kendisine politik iktidar alanı sağlama peşindedir.
Bunların yeni anayasa girişimi, ulusal birlik ve beraberliğimize kasteden sinsi bir politikadır. Parlamenter rejimin yerine koyacakları sistemin nesebi bozuktur. Klasik başkanlık sistemi değildir. Geveledikleri ve Fransa'ya özenle taklit ederek Erdoğan'ın eylemlerinde şekillenen yarı başkanlık sistemi de bir ucubedir. 1958 Fransız Anayasasında düzenlenen yarı başkanlık sistemi hukukun ötesinde değildir. Bunların ise ne eylemleri ne niyetleri hukukla barışıktır.
Üstelik içinden şiddet geçen bir Meclis bu haliyle kendi içindeki kavga ve dövüşü önleyemezken, toplumsal barışın temel belgesi olacak bir anayasayı nasıl yapacak?
"Kendisi muhtacı himmet bir dede, nerde kaldı gayrıya himmet ede" deyimi tam da bunların durumunu anlatmaktadır.
Toplumsal barışın değil, kendi kafalarındaki projenin yani otoriter bir rejimin ruhsatını verecek çare arayışı, erken seçimle potaya sokulacak yeni anayasa tuzağında yoğunlaşmaktadır.
Aman dikkat! Topal kargaların kılavuzluğunda düşülecek yol, yol değildir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Prof. Dr. Ali Ünal Emiroğlu / diğer yazıları
Soykırım şiddetlendi
Yüzlerce şehit var
Kahramanmaraş'ta 4 büyüklüğünde deprem
Bolu'daki faciaya ilişkin 32 şüpheli hakkında dava açıldı
Davada hiç bir siyasi yok
Nekbe günü anıldı
İsveç'te İsrail protesto edildi
Gürer: 'Niğde’de misket elma da sizlere ömür'
"Bahçelerde tespitler bitmedi, çiftçi bitti”
Guterres: Gazze'de abluka derhal sona erdirilmeli
"İnsani kriz tarif edilemeyecek kadar kötü"
O sözlerine 2 yıl istendi
Celal Şengör hakkında iddianame düzenlendi
Fesih ve silah bırakma mesajı
Tiran dönüşü önemli açıklamalar
Gazze yanıyor
İsrail kalıcı işgal amacıyla yoğun saldırı başlattı
En mutlu gününde şoku yaşadı
Disko topunun gelinin üstüne düştüğü anlar kamerada
Cumhurbaşkanı kararı ile kritik atamalar
Resmi Gazete'de yayımlandı
3 yeni Bölge İdare Mahkemesi kurulacak
Karar Resmi Gazete'de
1 ile turuncu, 18 ile sarı uyarı
İçişleri Bakanlığı uyardı
İsrail, Gazze'de 'kalıcı işgal" saldırılarını başlattı
İsrail kabinesi planı onaylamıştı
'Önümüzü göremiyoruz'
İş dünyası dert küpü
Soykırım şiddetlendi
Yüzlerce şehit var
Kahramanmaraş'ta 4 büyüklüğünde deprem
Bolu'daki faciaya ilişkin 32 şüpheli hakkında dava açıldı
Davada hiç bir siyasi yok
Nekbe günü anıldı
İsveç'te İsrail protesto edildi
Gürer: 'Niğde’de misket elma da sizlere ömür'
"Bahçelerde tespitler bitmedi, çiftçi bitti”
Guterres: Gazze'de abluka derhal sona erdirilmeli
"İnsani kriz tarif edilemeyecek kadar kötü"
O sözlerine 2 yıl istendi
Celal Şengör hakkında iddianame düzenlendi
Fesih ve silah bırakma mesajı
Tiran dönüşü önemli açıklamalar
Gazze yanıyor
İsrail kalıcı işgal amacıyla yoğun saldırı başlattı
En mutlu gününde şoku yaşadı
Disko topunun gelinin üstüne düştüğü anlar kamerada
Cumhurbaşkanı kararı ile kritik atamalar
Resmi Gazete'de yayımlandı
3 yeni Bölge İdare Mahkemesi kurulacak
Karar Resmi Gazete'de
1 ile turuncu, 18 ile sarı uyarı
İçişleri Bakanlığı uyardı
İsrail, Gazze'de 'kalıcı işgal" saldırılarını başlattı
İsrail kabinesi planı onaylamıştı
'Önümüzü göremiyoruz'
İş dünyası dert küpü
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.