logo
07 ARALIK 2025


Cumhurun başı mı Hükümetin başı mı?

05.05.2016 00:00:00
Geçtiğimiz Pazartesi günü Bakanlar Kurulu Saray'da toplandı. Bakanlar Kuruluna Cumhurbaşkanı başkanlık etti.
Soru şu: Cumhurbaşkanı Bakanlar Kuruluna başkanlık edebilir mi?
1982 Anayasası Bakanlar Kurulunu Başbakan ve bakanlardan oluşan bir kurul olarak tanımlamış ve bu Kurul'un başkanlığını Başbakan'a vermiştir. 
Anayasanın 104. maddesinde Cumhurbaşkanının, gerekli gördüğü hallerde Bakanlar Kuruluna başkanlık edeceği yazılı ise de, bu yetki istisnaidir. Kural, yani asıl olan, anayasanın benimsediği parlamenter hükümet sisteminde Bakanlar Kurulunun Başbakan'ın liderliğinde toplanması ve karar almasıdır.
Ancak, 10 Ağustos 2014 tarihinde AKP'nin Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ilk defa doğrudan halkoyu ile Cumhurbaşkanı seçilmesi ve seçim sürecinde "protokol cumhurbaşkanı değil, terleyen koşan cumhurbaşkanı" olacağını ilân etmesi Cumhurbaşkanı'nın yürütme alanındaki anayasal yetkileri ile yetinmeyeceği yolunda bir izlenim uyandırmıştır. Nitekim Cumhurbaşkanı Erdoğan, göreve geldiğinin henüz bir yılı dolmadan Bakanlar Kurulunu dört kez başkanlığı altında toplantıya çağırmıştır.
Parlamenter sistemde Cumhurbaşkanı devlet başkanı statüsünde olup, hükümet başkanı değildir. Anayasanın 112. maddesine göre bakanlar başbakana karşı sorumludur. Başbakan ve bakanlar Cumhurbaşkanı'na karşı sorumlu değildir.
Yürütme erkinin aktif kanadını oluşturan hükümettir. Genel siyasetin yürütülmesinde yürütme iktidarı hükümettedir. Cumhurbaşkanı ise, tarafsız ve sorumsuz konumuyla ancak gözetme iktidarına sahiptir.
Anayasal çerçevede yaptığımız bu değerlendirme, Cumhurbaşkanı'nın fiili duruşu ile çatışmaktadır. Erdoğan, partisinin doğal lideri gibi davranarak Bakanlar Kuruluna başkanlığını sürdürerek kendisine politik iktidar alanı sağlama peşindedir.
Bunların yeni anayasa girişimi, ulusal birlik ve beraberliğimize kasteden sinsi bir politikadır. Parlamenter rejimin yerine koyacakları sistemin nesebi bozuktur. Klasik başkanlık sistemi değildir. Geveledikleri ve Fransa'ya özenle taklit ederek Erdoğan'ın eylemlerinde şekillenen yarı başkanlık sistemi de bir ucubedir. 1958 Fransız Anayasasında düzenlenen yarı başkanlık sistemi hukukun ötesinde değildir. Bunların ise ne eylemleri ne niyetleri hukukla barışıktır.
Üstelik içinden şiddet geçen bir Meclis bu haliyle kendi içindeki kavga ve dövüşü önleyemezken, toplumsal barışın temel belgesi olacak bir anayasayı nasıl yapacak?
"Kendisi muhtacı himmet bir dede, nerde kaldı gayrıya himmet ede" deyimi tam da bunların durumunu anlatmaktadır.
Toplumsal barışın değil, kendi kafalarındaki projenin yani otoriter bir rejimin ruhsatını verecek çare arayışı, erken seçimle potaya sokulacak yeni anayasa tuzağında yoğunlaşmaktadır.
Aman dikkat! Topal kargaların kılavuzluğunda düşülecek yol, yol değildir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Prof. Dr. Ali Ünal Emiroğlu / diğer yazıları
BTP 9. Olağan Kongresi gerçekleşti
Coşku salona sığmadı
BTP 9. Olağan Büyük Kongresi başladı
Başkent Ankara'da büyük coşku
Anıtkabir'e Bağımsız Türkiye akını
BTP kongresi öncesi Ata'ya koştular
İstanbul'da sağanak hayatı olumsuz etkiledi
Bazı ilçelerde yollar göle döndü
Mısır, 3 aydır İsrail'den doğal gaz alamadı
Katar'dan tedarik etmeyi planlıyor
Batı Şeria'da gazetecilere yönelik ihlaller arttı
Sadece kasımda 57 ihlal ve saldırı gerçekleşti
Merz, İsrail Cumhurbaşkanı Herzog ile görüştü
"Emin olun ki hala sizin tarafınızdayız"
Cevizlibağ metrobüs durağında dehşet anı
Bayılan kız metrobüsün önüne düştü
Zirvede fark 3 puana çıktı
Fenerbahçe Başakşehir'e takıldı
Bahçeli'den bir İmralı açıklaması daha
'Mesajları makul, müspet, muteber ve muayyendir'
Feci kaza: 7 ölü, 11 yaralı
Yolcu otobüsü tıra çarptı
Güney Afrika'dan ABD'ye 'G20' tepkisi
"Hiçbir üyenin Güney Afrika'yı G20'den dışlama hakkı yoktur"
BM Nüfus Fonu temsilci açıkladı
Gazze'de hayatta kalma ve belirsizlik arasında yaşam mücadelesi
Hakem kararları maça gölge düşürdü
Galatasaray Samunspor'u 3-2 yendi
Pembe tablo çizdi
'Enflasyon düşüyor, düşmeye devam edecek'
BTP 9. Olağan Kongresi gerçekleşti
Coşku salona sığmadı
BTP 9. Olağan Büyük Kongresi başladı
Başkent Ankara'da büyük coşku
Anıtkabir'e Bağımsız Türkiye akını
BTP kongresi öncesi Ata'ya koştular
İstanbul'da sağanak hayatı olumsuz etkiledi
Bazı ilçelerde yollar göle döndü
Mısır, 3 aydır İsrail'den doğal gaz alamadı
Katar'dan tedarik etmeyi planlıyor
Batı Şeria'da gazetecilere yönelik ihlaller arttı
Sadece kasımda 57 ihlal ve saldırı gerçekleşti
Merz, İsrail Cumhurbaşkanı Herzog ile görüştü
"Emin olun ki hala sizin tarafınızdayız"
Cevizlibağ metrobüs durağında dehşet anı
Bayılan kız metrobüsün önüne düştü
Zirvede fark 3 puana çıktı
Fenerbahçe Başakşehir'e takıldı
Bahçeli'den bir İmralı açıklaması daha
'Mesajları makul, müspet, muteber ve muayyendir'
Feci kaza: 7 ölü, 11 yaralı
Yolcu otobüsü tıra çarptı
Güney Afrika'dan ABD'ye 'G20' tepkisi
"Hiçbir üyenin Güney Afrika'yı G20'den dışlama hakkı yoktur"
BM Nüfus Fonu temsilci açıkladı
Gazze'de hayatta kalma ve belirsizlik arasında yaşam mücadelesi
Hakem kararları maça gölge düşürdü
Galatasaray Samunspor'u 3-2 yendi
Pembe tablo çizdi
'Enflasyon düşüyor, düşmeye devam edecek'
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.