Uluslararası tahkimin uygulanmasını düzenleyen Tahkim Yasa Tasarısı, TBMM Adalet Komisyonu'nda kabul edildi.
Tasarının tümü üzerinde söz alan FP Aksaray Milletvekili Ramazan Toprak, IMF'ye verilen söz gereği tahkim yasasının hazırlandığına işaret ederek, "IMF'ye gönderilen mektupte sadece Devlet Bakanı Kemal Derviş ile Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti'nin imzası var. Başbakan ve yardımcılarının haberi bile olmadı" diye konuştu.
Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, tasırının sunuşunu yaparken, Türkiye'nin uluslarası sözleşmelere tahkim konusunda imza attığını hatırlatarak, bu tasarının, Anayasa'nın 125. maddesinde yapılan değişikliğe parelel olarak hazırlandığını söyledi.
IMF'ye verilen ek niyet mektubunun sadece Devlet Bakanı Derviş'in imzasıyla gönderilmediğini, Başbakan ve yardımcılarının da mektupta imzalarının bulunduğunu kaydetti.
Tasarı ile yabancı sermayeye güven verilmesinin amaçlandığını savunan Bakan Türk, Türk yatırımcıların veya kamu kurumlarının bu yasa dolayısıyla mağdur olmalarının sözkonusu olmadığını söyledi.
Komisyon, tasarının Genel Kurul'da öncelikli olarak ele alınmasını kararlaştırdı.
MHP-FP tartışması
FP'li Ramazan Toprak'ın tasarının maddeleri üzerinde konuşurken, MHP'nin programının tahkime izin vermediği yolunda görüş belirtince, MHP Denizli Milletvekili Salih Erbeyin müdahale ederek, bunun doğru olmadığını söyledi. Erbeyin, "Sayın Toprak'ı bir partinin tüzel kişili ile ilgili konuşurken daha dikkatli olması konusunda uyarıyorum. Kendisi askerlikten geldi, avukatlık yapmadığı için bu konuları iyi bilmiyor" dedi.
Bunun üzerine Toprak, Erbeyin'e, "Sizi terbiyeye davet ediyorum. Benim müktesebatımla ilgili konuşmayın" diye karşılık verdi.
Yargı yetkisi devrediliyor
Tasarı, Anayasa'nın 125. maddesinde öngörülen "Yabancılık unsurunun bulunduğu kamu hizmetleriyle ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkların" tahkim yoluyla çözülmesine ilişkin düzenlemeler içeriyor.
Buna göre, tarafların işyeri veya sürekli oturdukları yerlerin ayrı devletlerde olması, tahkim anlaşmasının dayanağını oluşturan sözleşmeye taraf şirket ortaklarından en az birinin ilgili mevzuat uyarınca yabancı sermaye getirmesi, hukuki ilişkinin bir ülkeden diğerine sermaye veya mal geçişini sağlaması, "Yabancılık unsuru" sayılacak.
Tarafların doğabilecek uyuşmazlıkların tümünün veya bazılarının tahkim yoluyla çözülmesi konusunda "Tahkim anlaşması" yapması koşulunu getiren tasarı, bunun asıl sözleşmeyle veya ayrı bir sözleşmeyle yapılabilmesine de olanak sağlıyor.
Tahkim anlaşmasının konusunu oluşturan bir uyuşmazlıkta dava açılmış ise karşı taraf tahkim itirazında bulunabilecek.
