Dünya krizi - 2

Haftalık makroekonomik özet.  29 Nisan – 05 Mayıs 2013  
Londra’nın Financial Times gazetesi ve Brookings Enstitüsü (ABD), küresel ekonominin durumu hakkında ortak çalışmanın sonuçlarını yayınladı. Financial Times ve Brookings Enstitüsü’nün ortaklaşa hesapladıkları TIGER endeksine (Tracking Indices for the Global Economic Recovery - Küresel Ekonomik İyileşme Endekslerini İzleme) göre, talebi teşvik umuduyla tüm dünyada Merkez Bankaların oluşturdukları tüm çabalarına rağmen, dünya ekonomisinin toparlanması hala büyük bir soru işareti altındadır.
Avrupa’dan Hindistan’a kadar yaşanan ekonomik durgunluğu canlandırma çabaları resmi hükümetlerce devam etmektedir. Ellerindeki tek çare olarak gözüken para politikası – faiz oranlarını kullanmaktadırlar.
Bu hafta içinde ülke ekonomilerini büyümeye teşvik amaçlı Avrupa Merkez Bankası ve Hindistan Bankası faiz oranı indirimine gittiler. Avrupa Merkez Bankası baz faiz oranını 25 puan indirerek yıllık yüzde 0.5 ile tarihin en düşük seviyesinde bıraktı. Hindistan Rezerv Bankası 2013 yılı başından bu yana faiz oranlarını üçüncü kez düşürdü, Repo oranı 7.5’den yüzde 7.25’e düşürüldü.
Amerikan Merkez Bankası - Federal Rezerv Sistemi’nin yüzde 0-0,25 faiz oranı ile ‘indirecek bir şeyi kalmadı’ bile. Ancak eksi faize gidilebilir – kredi para alana üzerine artı para vermek.
Son toplantısında ABD Merkez Bankası resmi (!) yüzde 6.5 (Yalancının mumu!) işsizlik oranını elde etmek için  mevcut  yüzde 0-0.25 faiz oranını koruyacağını belirtti.

ABD
Tedarik Yönetimi (ISM) Enstitüsüne göre ABD’de hizmet sektöründe ticari faaliyet indeksi (ISM Non-Manufacturing) Mart ayı 54.4 puanından Nisan’da 53,1 puana düştü ve Haziran 2012’den itibaren tarihin en düşük seviyesini yakaladı. 2013 yılının Mart ayında sanayi siparişleri ABD Ticaret Bakanlığı’na göre, bir önceki aya nispeten yüzde 4 aşağı indi.
2013 ilk çeyreğinde American International Group (AIG) şirketin net kârı bir yıl öncesi 3,5 milyar dolara karşıt 2.2 milyar dolar olarak yüzde 37 azalmıştır. Mali yılın ikinci çeyreğinde Visa şirketinin net karı 1.27 milyar dolar olarak yüzde 2 azalmıştır.
ABD Tarım Bakanlığı (USDA) raporuna göre ABD’de Ocak 2013 itibariyle, gıda pulları şeklinde yardım alan 23 milyon 087 bin 886 hane var. ABD’de şu anda gıda pulları şeklinde yardım alan 115 milyon 310 bin hane kayıtlı. Bunun tam olarak toplam ülke nüfusunun beşte biri olduğunu görmek kolaydır.

AVRUPA
Geçen Pazartesi günü, Avrupa Komisyonu Başkanı Barroso, ‘kemer sıkma önlemlerinin izin verilen sınıra ulaştığını’ kabul etti. Avrupa Komisyonu mevcut ve gelecek yıl için Euro bölgesi ve AB GSYİH dinamikleri yapılan tahminlerden daha da kötüleşti. Yayınlanan verilere göre, Euro bölgesi GSYİH 2013 yılında binde 4 oranında azalacak ve 2014 yılında yüzde 1.2 büyüme beklenmektedir. Avrupa Komisyonu’nun önceki tahminlere göre gelecek yıl binde 14 büyüme ve bu yıl binde 3 oranında ekonomik daralma beklenmekte idi. İşsizlik oranları AB’de rekor seviyelere ulaşmıştır,  İspanya ve Yunanistan’da yüzde 27’ye yükseldi. Tarihi rekorlara aynı zamanda Portekiz ve Fransa da ulaşmıştır. Avrupa gençlerinin yüzde 24’ü işsiz. Eurostat raporuna göre işsizlik indeksi Euro bölgesinde Şubat ayında yüzde 12’den Mart ayında yüzde 12.1’e yükseldi.
İspanya İstatistik Enstitüsü tarafından yayınlanan rapora göre 2013 ilk çeyreğinde ilkenin GSYİH bir önceki çeyreğe göre binde 5 oranında azalarak üst üste yedinci çeyrek küçülmeye devam etmektedir. Yerel bir üniversitenin sonuçlarına göre Kıbrıs ekonomisinin düşüşü bu yıl yüzde 12’ye ulaşacaktır.
Derecelendirme kuruluşu Moodys’in fikrine göre yakında İtalya Avrupa Merkez Bankası ve Avrupa İstikrar Mekanizması şahıslarında uluslararası yardıma ihtiyaç duyabilir. Aynı derecelendirme kuruluşu Slovenya’nın uzun vadeli ülke kredi yatırım notunu Baa2’den Ba1’e iki pozisyona düşürdü.
Avrupa Birliği reel sektör şirketlerinin raporlarına bakarsak:
* Avrupa’nın en büyük havayolllarından Air France - KLM Group’un net dönem zararı (gruba atfedilen) 2013 yılının ilk çeyreğinde 1.6 kat artarak bir yıl öncesi aynı dönemdeki 379 milyon Euro düzeyinden 630 milyon Euro’ya yükselmiştir.
* Avrupa’nın en büyüklerden biri olan Alman havayolu Deutsche Lufthansa AG’nin 2013 yılının ilk çeyreğinde net zararı yüzde 16.5 oranında artmıştır.
u Norveç petrol Statoil şirketinin 2013 ilk çeyreğinde 6.4 milyar Norveç Kron’u (1.1 milyar dolar) net kârı geçen yılın ilk çeyreğindeki 15.4 milyar Norveç Kron’u kârı ile karşılaştırıldığında yüzde 58 düşmüştür.
u İngiliz-Hollanda petrol ve gaz grubu Royal Dutch Shell (ana ortaklık paylarına atfedilen) 2013 ilk çeyreğinde 8,18 milyar dolar net kârı 2012 yılının aynı döneminde alınan 8.74 milyar dolar karşısında yüzde 6 oranında azalmıştır.
* Chrysler Group LLC üç aylık kârı yıllık bazda yüzde 65 düşmüştür.
u İtalyan otomobil Fiat SpA şirketin 2013 yılının ilk çeyreğinde kârı yüzde 23 azalarak 618 milyon Euro olmuştur. Bir yıl önce aynı dönemde 806 milyon Euro olmuştu.
* Alman sanayi grubu Siemens şirketinin 2012-2013  mali yılın ilk yarısında (Ekim 2012’den Mart 2013’e kadar altı ay) net geliri yüzde 3 oranında azalarak 2.24 milyar Euro olmuştur. Aynı dönemde bir yıl önce 2.32 milyar Euro olmuştu.
* Dünyanın en büyük borsa operatörlerinden biri olan Deutsche Börse net kârı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 azalarak 2013 yılının ilk çeyreğinde 121.2 milyon Euro olmuştur.   

ASYA
Asya ülkeleri arasında Çin ekonomisi hala yüksek büyüme hızı göstermekte. Yayınlanan son resmi rakamlara göre 2013’ün ilk çeyreğinde Çin ekonomisi yıllık bazda ortalama yüzde 7.7 büyüdü.
Nisan ayı ortası altın fiyatlarındaki düşüş sonrası değerli metallere talep artışı ikinci hafta devam etti. Asya kıtasında Hintliler ve Filipinliler Birleşik Arap Emirliklerinden en aktif altın satın alanlar oldu.
Asya ülkeleri reel sektöründe Güney Kore’de ikinci büyük otomobil şirketi olan Kia Motors Corporation’un net kârı 2013 yılının ilk çeyreğinde yüzde 35 azalarak 783.9 milyar Güney Kore Won (707 milyon dolar) olmuştur.
29 Nisan – 05 Mayıs arası istatistikler bu kadar. Haftaya görüşmek üzere.