Her karışında Türk mührü

Anadolu'daki ilk Türk izlerine ait önemli kültürel bir bulgu daha ortaya çıkarıldı. Kars'ın Kağızman İlçesi'nde dağa işlenmiş yaklaşık 6 ve 12 metrekare büyüklüğünde iki duvar panosu tespit edildi

Atatürk Üniversitesi tarafından yürütülen Doğu Anadolu Yüzey Araştırmaları Projesi (DYAP) kapsamında yapılan çalışmalarda, Anadolu'daki ilk Türk izlerine ait önemli kültürel bir bulgu daha ortaya çıkarıldı.

Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Alpaslan Ceylan'ın başkanlığından 1998 yılında başlayan proje kapsamında Karayazı'da Cunni Mağarasında Türklere ait izlerinin bilimsel yayınından sonra şimdi de Kars'ın Kağızman İlçesi'nde dağa işlenmiş yaklaşık 6 ve 12 metrekare büyüklüğünde iki duvar panosu tespit edildi.

Dağ keçisi, geyik, hayat ağacı gibi motiflerin bulunduğu panolarda, runik harfler de yer alıyor.

Anadolu tarihi için bu iki duvar panonun son derece önemli bir bulgu olduğunu anlatan Doç. Dr. Ceylan, geçtiğimiz yıllarda Erzurum'un Karayazı İlçesi Cunni Mağarası'nda ortaya çıkarılan mağara resimleriyle (Petrogliflerle) panolarda yer alan motiflerin benzerlik gösterdiklerine dikkat çekti.

Türklerde dağ keçisinin anlamı

Dağ keçisi ve geyiğin Türkler için çok önemli olduğuna belirten Ceylan, bu iki hayvanın Orta Asya Türk kültüründe önemli motifler olduğunu söyledi.

Dağ keçisinin yükseklerde yaşayan, bağımsız yaşamayı sevdiğini ve önderlik yaptığına dikkat çeken Ceylan, "Dağ keçisi özelliklerinden dolayı Türkler için her zaman önemli olmuş ve kültür eserlerinde yer almış. Orta Asya'da birçok Türk eserinde dağ keçisi motifi yer alıyor. Buradaki panolarda da dağ keçisi bulunuyor" diye konuştu.

Ceylan, panolarda bulunan geyik ve hayat ağacı motiflerinin de Orta Asya'da çok yaygın olarak kullanıldığını söyledi.

Bu tür bulgu ilk defa ortaya çıkarılıyor

M.S 4-5 yüzyıla ait olduğu tahmin edilen duvar panolarının bozulmadan günümüze kadar ulaştığını anlatan Ceylan, Kağızman İlçesi Geyik Tepesi'nde bulunan panoların benzerlerinin şimdiye kadar bulunmadığını ifade ederek, şunları söyledi:

"Bu tür tarihi bulgu ilk defa ortaya çıkarılıyor. Kağızman İlçesi'nden bin metre yüksekteki bu panoların benzerleri mutlaka Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde vardır. Ama zaman içinde yok oldukları kanısındayız. Bu panolarda çok yüksek bir bölgede olduğu için günümüze kadar gelebilmiş."

Türk kültürünün önemli bir göstergesi

Proje kapsamında Anadolu'da İlk Türk İzleri ile ilgili önemli çalışmalar yürüttüklerini kaydeden Ceylan, "Maalesef Anadolu'ya gelişimizle ilgili şimdiye kadar yapılan ciddi çalışmaların yetersiz kaldığını" söyledi.

Doğu Anadolu Yüzey Araştırmaları Projesi'nde coğrafya ile tarihi buluşturduklarını anlatan Ceylan, şunları kaydetti: "Türkler Anadolu'ya bilinenden çok eski dönemleri gelmişler. Bulduğumuz iki dağ panosu da bunun en son bilimsel göstergesi. Böyle kapsamlı bir eseri oluşturmak için uzun yıllar bu topraklarda kalınması gerekir. Bu panolar Türklerin kültür zenginliğinin de önemli bir göstergesini oluşturuyor" İki duvar panosuyla ilgili bilimsel çalışmaların teknolojik yöntemler kullanılarak sürdüğünü kaydeden Ceylan, bölgedeki diğer Türk izlerini bulmak içinde çalışmaların devam ettiğini söyledi.