İlk Türk robotik teleskop kabini

İlk Türk yapımı olan mobil teleskop kabininin Akdeniz Üniversitesi Uzay Bilimleri Bölümü öğrencilerinin kullanımına hazır olduğu belirtildi. Bu cihazın mobil, uzaktan erişilebilir olması ve istendiği zaman robotik bir şekilde çalışabilmesi açısından Türkiye'de bir ilk olduğunu anlatan Doç. Dr. Volkan Bakış, şöyle konuştu: “Bu yapmış olduğumuz kabinin yurt dışında örnekleri var ancak bu yapıları üniversitelerimize getirmek ve bilim insanlarının kullanımına sunmak çok pahalıya mal olmaktadır. Biz bunun yerine yerel sanayinin imkanlarını kullanarak bunu kendimiz yaptık. Böylece bu konudaki yan sanayilerin kendi yöremizde gelişmesine katkı sağlayacağını ümit ediyoruz”
Türkiye'de artık kubbe yapımına başlandığını belirten Doç.Dr. Bakış “Ama böyle bir yapı ilk oluyor. Hem uzaktan erişimli olması, istenildiği zaman robotik bir şekilde çalışabilmesi ve mobil olabilmesi açısından bir ilk” şeklinde konuştu.
Aynı zamanda içinde otomatik iklim kontrolü sağlayan bu kabinin istenildiği zaman robotiğe dönüştürülebilen bir teleskop sistemi barındırdığını kaydeden Doç. Dr. Bakış, bu sistemi yapmaktaki amacın bölüm öğrencilerinin kendi odalarından teleskop başında durmadan tez çalışmalarında gökyüzündeki belirli cisimlerin fotometrik gözlemlerini yapabilmek olduğunu söyledi. Gözlem koşullarının zor olduğu, gözlemcilerin gidemediği yerlerde de bu cihazın kullanılabileceğini ifade eden Doç. Dr. Bakış, sözlerini şöyle sürdürdü: “Örneğin yüksek dağ tepelerinde gözlem yapmanın zor olduğu yerlere kolaylıkla taşınıp robotik gözlem yapmak suretiyle veri toplanabilir. Gökyüzündeki değişen yıldızların, hava kalitesinin, meteorolojik, atmosferik ve astronomik verilerin toplanıp istatistiksel çalışması yapılması amacı ile böyle bir sistem oluşturmayı düşündük ve bölüm olarak böyle bir sistem geliştirdik”

Genelde yükseğe yerleştiriliyorlar
Dünyadaki tüm astronomi ve astrofizik çalışmalarının yapıldığı enstitülerin teleskoplarını yüksek dağ tepelerine yerleştirdiğini belirten Doç. Dr. Bakış şöyle konuştu: “Bunun nedeni hem şehir ışıklarından uzaklaşmak hem de en iyi atmosfer koşullarını elde edebilmektir. Ancak, yüksek dağ tepelerinde yaşam koşulları zor. Bundan dolayı artık üniversiteler ve enstitüler teleskoplarını eskiden olduğu gibi başında gözlemci bekleyerek değil, robotik bir şekilde yani belirli bir program dahilinde kendi başına çalışabilen sisteme dönüştürmektedir. Böylece gözlemci teleskopların almış olduğu verileri otomatik olarak ertesi gün bilgisayarlarından alabilmektedir. Bu teleskopların en büyük avantajları bilim adamını yormadan hazır istenilen veriyi bilgisayar ortamına taşınmasını sağlamak ve böylece onlara bu zorlu işlemleri zahmetsizce yapmalarını sağladığı gibi çok büyük zaman kazancını da beraberinde getirmektir.”
Doç. Dr. Bakış, şu an kendi çekicisi olmayan bu sistemin sadece 20 bin liraya mal olduğunu belirterek cihazın şu an üniversite yerleşkesinde konumlandığını ve gerektiği zaman istenilen yere götürülebilmesi için ticari araçlar kullanılacağını ifade etti. (İHA)