logo
06 ARALIK 2025


Kalp; insandaki ayine-i ilahı -2-

14.09.2021 00:00:00
'Kalp; insandaki ayine-i ilahı -2-' seslendirme dosyası:
Prof. Dr. Haydar Baş'ın İcmal Dergisi Mart 2012 tarihli yazısıdır.
 
İnsan ancak ibadetle arif olabilir.
Allah, insanı bir maksat için halketti. Neydi o maksat? Allah'ı tanımak, bilmek, bulmak, O'na kul olmak. "Ben insanları ve cinleri ancak Bana kul olsun diye yarattım?" buyuruyor Cenab-ı Hak. 
 
Buradaki "li ya'budun (ibadet etsinler)" beyanını ulema-i âmilin ve de meşreb-i sufiyye uleması "Allah'ı bilsin, Allah'ı tanısın" olarak tefsir ederler. Peki, "Allah'ın tanınması nasıl olur?" diye sorulursa, yukarıda da belirttiğimiz gibi, "ancak ibadetle olur" deriz.
 
Allah, kullarının kalbine tecelli eder. İsimleri ile tecelli eder, sıfatları ile tecelli eder, Zât-ı Barisi ile tecelli eder. Rabbimiz bize nasıl tecelli ederse, biz o yönü ile o Rabbimizi tanırız.
 
Onun için Allah'ı çokça anmak, zikretmek, O'na ibadet etmek; O'nu tanımak için anahtardır. Ayette, "Beni zikret Ben de seni zikredeyim" buyruluyor.
 
Yani sen, Rabbini ne kadar tanırsan, O da, seni o kadar tanır. Seni ne kadar tanırsa Zatını, sana o kadar tanıtır. Bu ayetin bir anlamı da budur. Dolayısıyla, Allah'a kulluk yapmayan bir insan ile ubudiyetle hayatını değerlendiren insanın Allah'ı tanıması ve de anlatması bir olmaz.
 
Allah'ı tanımak bir hâldir. Kalbî bir olaydır. Bazen şöyle bir soruyla muhatap oluyoruz: "Efendim, okuyarak biz bu işi elde edemez miyiz?"
 
El cevap, edemeyiz. Bu mümkün değildir. Hatta bazı büyük velilerin ümmi olduğu görülür.
 
Mesela, Üveysü'l-Karanî okuma yazma bilmez. Onlar bulundukları mevkie okuyarak değil, ibadet vasıtasıyla Cenab-ı Hakka kurdukları kurbiyyetle gelmişlerdir.
 
Rabbimiz onların kalbine isimleri ile tecelli etti; Rablerini öyle tanıdılar, esma-i ilahisiyle tanıdılar. Sıfat-ı Barisiyle tecelli etti; Sıfat-ı Bariden tanıdılar. Zâtıyla tecelli etti; Zât-ı Barisi ile tanıdılar.
 
Bu tecelliler Allah'a yakınlığı tesis eder. Bir kudsi hadiste Cenab-ı Hak, "Ben kulumun gören gözü, işiten kulağı, yürüyen ayağı, konuşan dili, tutan eli olurum" buyuruyor. 
 
İbadet ve zikir yoluyla gelen bu yakınlık neticesinde, Allah ile bakanın basiret gözü açılır; öteleri seyreder; kalp kulağı açılır, öte âleme ait sesleri duyar.
 
İşte ârif-i billah böyle olunur. Gerçek ilim ve hikmet sahibi de bu zevât-ı kiramdır. Bize düşen vazife, onların gösterdiği istikamette yürüyüp Hakk'ı talep etmektir.
 
Allah'ın ahlakıyla ahlaklanmak.
 
İbadet, aynı zamanda insanın nefsanî istek ve arzularını kırar. Nefsanî istek ve arzuları kırılan insan Rabbine meyleder. Nefse ait engeller ortadan kalkıp Hakk'a ait kapılar açıldığı zaman, İlahî rahmet kapılarından mü'minin gönlüne Cenab-ı Vacibu'l-Vücud Hazretlerinin feyzi oluk oluk akmaya başlar.
 
Misal olarak verilir; Kor'un içerisine kömür atıldığı zaman bir de bakıyorsunuz simsiyah kömür kor'un rengine bürünmüş; o da kıpkırmızı ateş parçası haline gelmiş.
 
Bunun gibi, ubudiyet insanı ruhanî âleme sevk ettiği zaman, nefis, varlık iddiasın etmiş olur. Zaten terbiyenin temelinde yatan asıl etken de insanın Rabbine teslim olmasıdır.
 
Öyleyse terbiye nedir?
 
Terbiye, insanın ahlakının Rablaşmasıdır. "Bu nasıl olur?" diye sorulursa, deriz ki: "Tahallakullah" diye bir gerçek var. Cenab-ı Hak, "Allah'ın ahlakı ile ahlaklanın" buyuruyor. 
 
Mü'minin ahlakı, nefsin kontrolünden çıkarak, Cenab-ı Hakk'ın ahlakına, davranışına bürünürse, "Tahallakullah" gerçekleşmiş olur.
Ahlakın doruk noktası Peygamberimiz Hz. Muhammed'dedir (s.a.v.). Sonra, O'nun pak Ehl-i Beyt'indedir. Sonra da onların yolunda giden sâlih ve sâliha kullardadır.
 
Özetlersek; ebedî hayatın kazanılması ve ahiret saadeti için ibadet şarttır. Burada mutlak örnek Hz. Muhammed'in (s.a.v.) ve Ehl-i Beyt'inin ibadet hayatının takip edilmesi zaruridir. 
 
Yine Allah'ı zikretmek ve Resulüne salat-ü selam getirmek ahlakın kemale ermesinin ve marifete erişmenin yegâne yoludur. Duamız; Cenab-ı Hakkın bu yolda bizi muvaffak eylemesidir."
 
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Prof. Dr. Haydar Baş / diğer yazıları
Bahçeli'den bir İmralı açıklaması daha
'Mesajları makul, müspet, muteber ve muayyendir'
Feci kaza: 7 ölü, 11 yaralı
Yolcu otobüsü tıra çarptı
Güney Afrika'dan ABD'ye 'G20' tepkisi
"Hiçbir üyenin Güney Afrika'yı G20'den dışlama hakkı yoktur"
BM Nüfus Fonu temsilci açıkladı
Gazze'de hayatta kalma ve belirsizlik arasında yaşam mücadelesi
Hakem kararları maça gölge düşürdü
Galatasaray Samunspor'u 3-2 yendi
Pembe tablo çizdi
'Enflasyon düşüyor, düşmeye devam edecek'
Büyük kongre Pazar günü
'İstikbal Biziz, Biz Geleceğiz'
Bürokratlara zam kararına tepki
'Dar gelirli sürünüyor böyle olmaz'
Bahis ve şike soruşturması
Futbolcular, hakemler, başkanlar, yorumcular..!
Futbolda bahis skandalında yeni dalga operasyon
Ahmet Çakar, çok sayıda profesyonel futbolcu ve yönetici gözaltında
Mersin'de maaşlarını alamayan işçiler, adliye önünde toplandı
Bazı çalışanları müstehcen fotoğraflarla tehdit etmişler
11. Yargı Paketi, TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi
Kovid 19 düzenlemesi onaylandı
İsrail hükümetinin Gazze'de kirli planları
Suç örgütü lideri Ebu Şebab'ı desteklemiş
BM'den 'Ukrayna savaşı' açıklaması
"Ateşkese yakın olduğumuzu hissetmiyoruz"
Suriye ile SDG çatıştı
Entegrasyon olacaksa çatışma niye?
Bahçeli'den bir İmralı açıklaması daha
'Mesajları makul, müspet, muteber ve muayyendir'
Feci kaza: 7 ölü, 11 yaralı
Yolcu otobüsü tıra çarptı
Güney Afrika'dan ABD'ye 'G20' tepkisi
"Hiçbir üyenin Güney Afrika'yı G20'den dışlama hakkı yoktur"
BM Nüfus Fonu temsilci açıkladı
Gazze'de hayatta kalma ve belirsizlik arasında yaşam mücadelesi
Hakem kararları maça gölge düşürdü
Galatasaray Samunspor'u 3-2 yendi
Pembe tablo çizdi
'Enflasyon düşüyor, düşmeye devam edecek'
Büyük kongre Pazar günü
'İstikbal Biziz, Biz Geleceğiz'
Bürokratlara zam kararına tepki
'Dar gelirli sürünüyor böyle olmaz'
Bahis ve şike soruşturması
Futbolcular, hakemler, başkanlar, yorumcular..!
Futbolda bahis skandalında yeni dalga operasyon
Ahmet Çakar, çok sayıda profesyonel futbolcu ve yönetici gözaltında
Mersin'de maaşlarını alamayan işçiler, adliye önünde toplandı
Bazı çalışanları müstehcen fotoğraflarla tehdit etmişler
11. Yargı Paketi, TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi
Kovid 19 düzenlemesi onaylandı
İsrail hükümetinin Gazze'de kirli planları
Suç örgütü lideri Ebu Şebab'ı desteklemiş
BM'den 'Ukrayna savaşı' açıklaması
"Ateşkese yakın olduğumuzu hissetmiyoruz"
Suriye ile SDG çatıştı
Entegrasyon olacaksa çatışma niye?
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.