Karadeniz'de hayalet ağ tehlikesi

Karadeniz'deki ekosistemin ve balık stoklarının korunmasını amaçlayan ve özellikle 'hayalet ağlar' olarak bilinen kayıp balık ağlarının oluşturduğu tehlikeye dikkat çekmek amacıyla yürütülen "BlackNETs: Hayalet Ağlar Projesi" kapsamında çalıştay düzenlendi. Trabzon'da bir otelde düzenlenen çalıştayda konuşan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Coşkun Erüz, balıkçıların avlanırken kayalıklara taktığı ve fırtına gibi nedenlerle koptuğu için suda bırakmak zorunda kaldığı ağların literatürde hayalet ağ olarak isimlendirildiğini belirterek, "Uzun yıllar akıntıyla yer değiştiren ve önüne gelen her canlıyı avlayan bu ağlar kamu kurumları ve gönüller tarafından toplansa da önüne geçilemiyor" dedi.



"Karadeniz özellikle son 20 yılda ciddi bir kirlilik sorunu yaşamakta ve Avrupa'nın en kirli denizlerinden biri haline gelmiştir" diyen Erüz, "Bu durum kıyıdaş ülkeler için olumsuz önemli ekonomik, sosyal ve çevresel düzeyde sonuçlar doğurmaktadır. Hayalet ağlar hızla büyüyen bir sorun olup, denizdeki plastik kirliliğinin başlıca kaynaklarından biridir. Hayalet ağlar deniz memelileri ve ekosistemleri için en zararlı plastik kirleticilerden biri olarak kabul edilmektedir. Denizde başıboş kalan, serbestçe dolaşan ağlar deniz canlılarını yakalamaya devam eder. ALGFG'lerin iki yönlü etkisi vardır. Zamanla artarak denizdeki plastik atıkların miktarını arttırır, diğer yandan ise parçalanıp ayrışına kadar balıklar ve diğer deniz organizmalarının milyonlarcasının ölümüne neden olacak şekilde avlamaya, besin zincirine girmeye devam eder" şeklinde konuştu.



"Deniz çöplerinin yüzde 10'u hayalet ağlardan oluşuyor"

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hacer Sağlam ise, her yıl okyanusa 500 bin ve 1 milyon ton balıkçılık ekipmanının terk edildiğini kaydederek, "Karadeniz'de 5 bin 657 adet balıkçı gemisi bulunuyor. 15 bin 578 balıkçı sayısının olduğu bölgede hayalet balıkçılık, kayıp veya terk edilmiş, insan kontrolü olmadan balık ve diğer deniz canlılarını yakalamaya devam eden balıkçılık araçları olarak tanımlanıyor. Deniz çöplerinin yüzde 10'u hayalet ağlardan oluşuyor. Her yıl okyanusa 500 bin ve 1 milyon ton balıkçılık ekipmanı terk ediliyor. Dünya genelinde avlanabilir balıkların yüzde 5-30'u hayalet av araçlarıyla avlanıyor. Hayalet av araçları okyanustaki makro plastiklerin yüzde 70'ine denk geliyor. Her yıl kaybolan ekipmanların ise yüzde 5,7 ağ, yüzde 8,6 tuzak ve yüzde 29 ile olta oluşturuyor" diye konuştu.

"2024 yılı içerisinde 140 kilometrekare alanda tarama yapıldı"

Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Balıkçılık ve Su Ürünleri Müdürü Bayram Sancar da, 2024 yılı içerisinde 140 kilometrekare alanda tarama yapıldığına dikkat çekerek, "2019/09 sayılı Deniz Çöpleri İl Eylem Planlarının Hazırlanması ve Uygulanması Genelgesi kapsamında il müdürlüğümüzce yürütülen çalışmalar sonucunda 2021-2024 yılları arasında denizlerimizden toplam 3 bin 963 kilogram ağırlığında ve 51 adet avcılıkta kullanılması yasak misina ağı ve uzatma ağı temizlenmiştir. Hayalet ağlar projesi kapsamında yapılan kontrol ve denetimlerde 2024 yılı içerisinde 140 kilometrekare alanda tarama yapıldı. 47 adet ağ tespit edilirken, bu ağların hepsi sularımızdan çıkartıldı" ifadelerini kullandı.