Küresel talan

Global şirketler, Türkiye'de satın almadık 'sektör' bırakmadı. Bankacılıktan turizme, sigortacılıktan araba kiralamaya pek çok sektör yabancıların eline geçti Türkiye'de faaliyet gösteren uluslararası sermaye şirketleri, bankacılık sektörünün yüzde 51'ni, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nın yüzde 70'ini, sigorta sektörünün yüzde 60'ını ele geçirdi. Bununla yetinmeyen yabancı sermaye, Türk turizminin başkenti sayılan Antalya'nın yanı sıra Muğla ve Aydın gibi illerde 'gözde sektörlerde' ciddi' satın almalara gitti. Hazine'nin rakamlarıHazine Müsteşarlığı'ndan edindiği bilgiye göre, bu yılın Eylül ayında 940 milyon dolar uluslararası doğrudan yatırım (fiili) girişi gerçekleşti. Bunun 8 milyon doları uluslararası sermayeli firmaların yabancı ortaklarından aldıkları kredi, 273 milyon doları gayrimenkul, 659 milyon doları da net sermaye girişi olarak kaydedildi. Bu yılın Ocak-Eylül döneminde doğrudan yatırım olarak 15 milyar 334 milyon giriş sağlandı. Bunun 12 milyar 862 milyon doları sermaye girişi, 2 milyar 329 milyon doları gayrimenkul, 294 milyon doları da yine uluslararası sermayeli firmaların yabancı ortaklarından aldıkları kredi olarak kayıtlara geçti. Yılda 15,3 milyar dolarlık yabancı sermaye girişinin sağlandığı Türkiye'de 17 bin 756 adet uluslararası sermaye şirketinin faaliyet gösterdiği belirtildi. Şirketlerin illere göre dağılım verilerinin ortaya çıkardığı sonuç, artık bu şirketlerin sanayi illerinden, turizm illerine doğru kaymakta olduğunu gösterdi.Turizme yöneldilerMevcut şirketlerin yüzde 54'ü olan 9 bin 657'si İstanbul'da faaliyet gösterirken, yüzde 12'sine tekabül eden 2 bin 146'sı Antalya'da, yüzde 6,5'u olan bin 168 şirkette Ankara'da odaklandı. İzmir'de bin 72 yabancı şirket saptanırken, Muğla'da bin 71 firmayla ilk beşe giren il oldu.Bursa'da 359, Mersin'de 324, Aydın'da 309, Kocaeli'nde 214 olan uluslararası sermaye şirket sayısı, Adana'da 134 olarak hesaplandı.Diğer illerin toplamı da bin 302 olarak verildi.Her alana girdilerİstanbul'u tercih eden firmalar; gıda ürünleri ve içecek imalatı başta olmak üzere, tekstil, kimyasal madde, makine ve teçhizat, motorlu kara taşıtları gibi imalat sanayinde yoğunluk kazanırken, toptan ve perakende ticaret ile gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri de ilgilendikleri diğer alanları oluşturdu. Antalya'yı tercih eden yabancı sermaye ise inşaat, otel ve lokanta, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri alanına yoğun ilgi gösterdi.Toptan ve perakende ticaret, ulaştırma haberleşme hizmetleri de yine gözde sektörler oldu.Ankara ve İzmir'e gelen yabancı sermaye şirketleri ağırlık olarak toptan ve perakende ticaret sektörüyle ilgilenirken, imalat sanayine olan ilgisinden de yoksun kalmadı.Veriler, turizm yatırımlarının en önemli olduğu illerden Muğla ve Aydın'da da yabancıların, gayrimenkul kiralama, otel ve lokanta yatırımları ve inşaat sektörüne yöneldiklerini ortaya koydu.