Kuzey Irak'ta Türkistan!
07.02.2004 00:00:00
ABD'de Irak'ın geleceğine ilişkin düzenlenen bir panelde, ülkenin iki önemli eski diplomatı birbirine girerken, katılımcılardan Les Gelb, "Irak'ın üç devletten oluşan bir konfederasyona dönüşmesini'' önerdi. Diğer tartışmacı Martin Indyk ise "böyle bir durumda Türkiye'nin Irak'a müdahale edeceğini ve Irak'ın kuzeyinde Kürdistan yerine bir Türkistan kurulacağını'' savundu.
Önde gelen düşünce kuruluşlarından Dış İlişkiler Konseyi'nde (CFR) düzenlenen panelde, konseyin başkanı, eski diplomat ve The New York Times gazetesinin eski yazarı Les Gelb, Irak'ın, Birinci Dünya Savaşı sonrasında yapay şekilde kurulan bir ülke olduğunu ve aslında birbiriyle ilgisi bulunmayan üç ayrı bölümden oluştuğunu ileri sürdü.
Gelb, "ABD, Irak'ı tek bir üniter devlet olarak tutmaktan vazgeçmek zorunda. Irak'ı, geçmişteki gibi tek bir üniter devlet olarak korumakta bizim hiçbir stratejik ve yaşamsal çıkarımız yok. Irak gerçeğine baktığımızda, bu ülkenin birbiriyle ilgisi olmayan üç bölgeden oluştuğunu görüyoruz. Sünni Araplar kendi çıkarları açısından tek bir üniter Irak istiyor, Şiiler de tek Irak'tan yana, ancak Kürtler 10 yıldır özerk yaşıyor ve bundan yana değil. Bence aşamalı olarak Irak'ın, büyük ölçüde kendi kendini yöneten üç devletten oluşan bir konfederasyona veya federasyona dönüşmesine yönelmeliyiz'' dedi.
ABD'nin eski Dışişleri Bakan Yardımcısı, İsrail'deki eski büyükelçisi ve düşünce kuruluşu The Brookings Institution'ın yöneticilerinden Martin Indyk ise Gelb'in önerisinin, "gerçekleşmesi halinde Irak'ı bir felakete götüreceğini'' söyledi.
Indyk, "Gelb'in önerisinin çok karmaşık ve vahim bölgesel sonuçları olur. Başta Türkiye ve İran olmak üzere komşu ülkeler, Irak üç parçaya ayrılıp parçalanırken bunu oturup seyretmekle kalmaz, müdahale eder. Bu da durumu çok karıştırır. Kürtler Kerkük'ü istiyor, ancak Sünniler bunu kabul etmeyecek, çok daha önemlisi Türkler bunu kabul etmeyecek. Dolayısıyla bağımsız veya federe bir Kürdistan yerine, Türkler orayı gelip alacak, orada Kürdistan yerine bir Türkistan oluşacak'' diye konuştu. Başkan George Bush'un Irak politikasını da sert dille eleştiren eski büyükelçi Indyk, "Bu politikalar bizi felakete götürüyor'' dedi.
Önde gelen düşünce kuruluşlarından Dış İlişkiler Konseyi'nde (CFR) düzenlenen panelde, konseyin başkanı, eski diplomat ve The New York Times gazetesinin eski yazarı Les Gelb, Irak'ın, Birinci Dünya Savaşı sonrasında yapay şekilde kurulan bir ülke olduğunu ve aslında birbiriyle ilgisi bulunmayan üç ayrı bölümden oluştuğunu ileri sürdü.
Gelb, "ABD, Irak'ı tek bir üniter devlet olarak tutmaktan vazgeçmek zorunda. Irak'ı, geçmişteki gibi tek bir üniter devlet olarak korumakta bizim hiçbir stratejik ve yaşamsal çıkarımız yok. Irak gerçeğine baktığımızda, bu ülkenin birbiriyle ilgisi olmayan üç bölgeden oluştuğunu görüyoruz. Sünni Araplar kendi çıkarları açısından tek bir üniter Irak istiyor, Şiiler de tek Irak'tan yana, ancak Kürtler 10 yıldır özerk yaşıyor ve bundan yana değil. Bence aşamalı olarak Irak'ın, büyük ölçüde kendi kendini yöneten üç devletten oluşan bir konfederasyona veya federasyona dönüşmesine yönelmeliyiz'' dedi.
ABD'nin eski Dışişleri Bakan Yardımcısı, İsrail'deki eski büyükelçisi ve düşünce kuruluşu The Brookings Institution'ın yöneticilerinden Martin Indyk ise Gelb'in önerisinin, "gerçekleşmesi halinde Irak'ı bir felakete götüreceğini'' söyledi.
Indyk, "Gelb'in önerisinin çok karmaşık ve vahim bölgesel sonuçları olur. Başta Türkiye ve İran olmak üzere komşu ülkeler, Irak üç parçaya ayrılıp parçalanırken bunu oturup seyretmekle kalmaz, müdahale eder. Bu da durumu çok karıştırır. Kürtler Kerkük'ü istiyor, ancak Sünniler bunu kabul etmeyecek, çok daha önemlisi Türkler bunu kabul etmeyecek. Dolayısıyla bağımsız veya federe bir Kürdistan yerine, Türkler orayı gelip alacak, orada Kürdistan yerine bir Türkistan oluşacak'' diye konuştu. Başkan George Bush'un Irak politikasını da sert dille eleştiren eski büyükelçi Indyk, "Bu politikalar bizi felakete götürüyor'' dedi.
