logo
12 HAZİRAN 2025

Merkez Bankası

19.04.2006 00:00:00
Kurtuluş savaşını kazanmış yeniden yapılanmak için hararetle çalışan Atatürklü Türkiye'ye 1928 yılında, O dönemin ünlü ekonomistlerinden Hollandalı Vissering, Alman Schacth ve  Müller şöyle derler: "Siz sanayileşmeyi  bırakın, topraklarınız verimli, tarıma yönelin. Merkez Bankası da kuramazsınız, o düşünceyi terk edin. Boşuna uğraşmayın, Batının yardımı olmadan kalkınamazsınız."  Elbette Atatürk bunlara kulak asmaz. Merkez bankasını kurar, hem sanayileşmede hem de tarımda büyük atılımlar gerçekleştirir. Ama ne yazık ki, Atatürk'ün başlattığı gelişme sonraki hükümetler tarafından devam ettirilmez ve Türkiye bugün içinde bulunduğu vahim durumlara kadar getirilir.Sosyal bilimciler "Osmanlı İmraparatorluğunun ekonomik alanda gelişememesinin ve yarı sömürge haline gelmesinin en önemli sebebi, senyoraj hakkını kullanmamasıdır" derler. Osmanlı, devletin kullanması gereken senyoraj yetkisini, İngiliz ve Fransız ortak sermayesine dayanan Osmanlı Bankası'na bırakmıştı. Osmanlı, son dönemlerinde kendi parasına bile hâkim değildi. Türkiye'nin bugün içinde bulunduğu durum da Osmanlı'nın yaşadıklarından faklı değil.Merkez bankasının bir ülke için ne kadar önemli olduğunu Merkez Bankası eski başkanı Yaman Törüner, şu şekilde anlatıyor: "Merkez Bankacılığı, ateş ve tekerlekle beraber dünyada yapılan en büyük üç icattan biridir. Merkez bankaları sayesinde devletler para basar ve bastıkları para kadar 'senyoraj' geliri elde ederler, yani, bastıkları para kadar halktan vergi toplamış olurlar. Bu açıdan bakıldığında, Merkez bankaları devletlerin bir parçasıdır ve prensip olarak devletten bağımsız olamazlar."Törüner'in bahsettiği bu prensip küresel sermaye sahipleri ve IMF'nin istekleri doğrultusunda göz ardı edilmektedir.Peki, olması gereken nedir? Bu sorunun cevabını gerçek manada ancak Prof. Dr. Haydar Baş'ın Milli Ekonomi modeli isimli eserinde bulabilirsiniz.Milli Ekonomi Modeli merkez bankasını gerçek özgürlüğüne kavuşturmayı öngörmektedir. Merkez bankası için gerçek özgürlük, Türk lirasını herhangi bir kısıtlama olmaksızın ekonominin ihtiyacı nispetinde piyasaya verebilmesidir. Devlete senyoraj hakkı kullandırılmayınca ekonomiye hâkim olan yabancı paralar, milli ekonomi modelinde hâkimiyetlerini kaybedecekler ve Türk lirası kaybettiği itibarını bu şekilde yeniden kazanmış olacaktır.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Orhan Dede / diğer yazıları
Ulusal muhafızlar Los Angeles'ta sivilleri gözaltına aldı
Gerilimin tırmanması bekleniyor
İsrail Gazze'de 80 kişiyi daha öldürdü
Yardım dağıtımı ölüm tuzağı!
Marmara'da 3.5 büyüklüğünde deprem
Büyükçekmece açıklarında oldu
Trump'tan yeni 'tarife' açıklaması
Ülkelere mektuplar gönderilecek
5 yıldızlı otelde yangın paniği
622 turist tahliye edildi
Amasya'da asker eğlencesi kabusa dönüştü
39 kişi gıdadan zehirlendi
Ferdi Zeyrek soruşturmasında
2 şüpheli serbest bırakıldı
DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan
'İmralı'ya gitmek için hazırlık yapıyoruz'
Tutuklunun halinin devamına karar verildi
Ümit Özdağ davasında ara karar
ABD'ye sert uyarı!
'Doğrudan o noktaları hedef alırız'
Elon Musk çark etti
'Trump'la ilgili çok ileri gittim'
Dervişoğlu iktidara yüklendi
'Niyetiniz ve fıtratınız bozuk'
Savcı 4,5 yıl istedi
Ümit Özdağ hakkındaki karar bekleniyor
Sistem onlara sahip çıkmak yerine dışladı
Ülkemizde kayıtlı 970 bin çocuk işçi var
Gazi Yaşargil hayatını kaybetti
Yüzyılın en iyi beyin cerrahı seçilmişti
Ulusal muhafızlar Los Angeles'ta sivilleri gözaltına aldı
Gerilimin tırmanması bekleniyor
İsrail Gazze'de 80 kişiyi daha öldürdü
Yardım dağıtımı ölüm tuzağı!
Marmara'da 3.5 büyüklüğünde deprem
Büyükçekmece açıklarında oldu
Trump'tan yeni 'tarife' açıklaması
Ülkelere mektuplar gönderilecek
5 yıldızlı otelde yangın paniği
622 turist tahliye edildi
Amasya'da asker eğlencesi kabusa dönüştü
39 kişi gıdadan zehirlendi
Ferdi Zeyrek soruşturmasında
2 şüpheli serbest bırakıldı
DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan
'İmralı'ya gitmek için hazırlık yapıyoruz'
Tutuklunun halinin devamına karar verildi
Ümit Özdağ davasında ara karar
ABD'ye sert uyarı!
'Doğrudan o noktaları hedef alırız'
Elon Musk çark etti
'Trump'la ilgili çok ileri gittim'
Dervişoğlu iktidara yüklendi
'Niyetiniz ve fıtratınız bozuk'
Savcı 4,5 yıl istedi
Ümit Özdağ hakkındaki karar bekleniyor
Sistem onlara sahip çıkmak yerine dışladı
Ülkemizde kayıtlı 970 bin çocuk işçi var
Gazi Yaşargil hayatını kaybetti
Yüzyılın en iyi beyin cerrahı seçilmişti
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.