Prof. Dr. Haydar Baş'ın tezine ilk Rusya'nın sahip çıkması tesadüf değil

Tarih tekerrürden ibaret… Prof. Dr. Haydar Baş'ın tezine ilk Rusya'nın sahip çıkmasına şaşırmamak gerekiyor; çünkü Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda Mustafa Kemal'e ilk destek çıkan SSCB idi. Atatürk, emperyalizme karşı mücadelede ilk yardımı SSCB'den aldı. Şimdi ise Rusya; Prof. Dr. Haydar Baş'ın tezi ile kapitalizme meydan okudu. Taksim meydanındaki Cumhuriyet anıtını nerdeyse herkes bilir.  2,5 yıl süren anıtın yapımı için halktan bağış toplanmış. Anıtın bir yüzü Kurtuluş Savaşını, diğer yüzü ise Cumhuriyet Türkiye'sini simgeler. Türkiye Cumhuriyeti kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün yanında İsmet İnönü ve Fevzi Çakmak ardında ise Sovyet generalleri Mihail Frunze ve Kliment Voroşilov bulunmaktadır. Heykelde Sovyet generallerin bulunma sebebi, Kurtuluş Savaşı sırasında Türkiye'ye yapılan Sovyet yardımına duyulan minnettarlıktır. Heykel, Atatürk'ün talimatı ile yapılmış. 23 Nisan 1920 Ankara'da Türkiye'nin yeni parlamentosu- Türkiye Büyük Millet Meclisi toplandı. Büyük Millet Meclisi Başkanı Atatürk'ün dış politikasının ilk eylemi Türkiye ve Sovyet Rusya arasında diplomatik ilişkiler kurmak için Sovyet hükümetine emperyalizme karşı mücadelede Türkiye'ye yardım için bir istek ile hitap etmek oldu. Sovyet hükümeti Atatürk'e olumlu yanıt vererek, 2 Haziran 1920 Türkiye Cumhuriyetini  tanıyan ilk hükümet oldu. Sovyet hükümeti Türk halkına 10 milyondan fazla altın Ruble yardım parası, önemli miktarda silah ve mühimmat, iletişim araçları gönderdi. Demek ki, nasıl Altay medeniyetinden gelen Orta Asya alperenleri Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluşunda rol oynamışlarsa, Altay medeniyetinin devamı olan geniş Avrasya topraklarında kurulan SSCB'nin komutanları Türkiye Cumhuriyeti kuruluşunda katkıda bulunmuştur.   Türkiye'nin devletçilik politikası uygulaması konusunda SSCB'nin çok desteği olmuştur. Sovyetler Türkiye'ye çok uygun koşullarla 1932 yılında uzun vadeli kredi vererek Kayseri ve Nazilli tekstil fabrikaları yapımında teknik yardım sağlıyor, Aralık 1925 yılında ise, Türkiye ve Sovyetler Birliği dostluk ve tarafsızlık antlaşması imzalıyorlar ki... 1938 yılında, Atatürk vefat ediyor. Yerine geçen  İsmet İnönü önceleri  Atatürk'e muhalif bir dizi lideri, devlet kademelerine getiriyor. Türkiye'nin dış politikası ciddi bir şekilde değişiyor. İsmet İnönü'nün birçok başarısı yanında, Türk siyasetine en büyük katkısı, Türkiye Cumhuriyeti'ni İkinci Dünya Savaşına sokmaması, Hitler Almanya'sını destekleme uğruna yapmış olsa dahi. Nazi Almanya'sının Sovyetler Birliği'ne saldırısından sonra, Türkiye kendisini nötr ülke ilan ediyor, ama aslında Almanya'ya çeşitli şekillerde yardım sağlamıştır: krom cevheri ve diğer stratejik malzemeleri satıyordu, Boğazlardan Alman ve İtalyan savaş gemilerinin geçmesini sağlıyordu. Faşist güçlerin yenilgiye uğradığını görünce, Türkiye, İngiltere ve ABD ile yakınlığı tazeledi. İkinci dünya savaşı bitimine az kala Ağustos 1944 Almanya ile diplomatik ilişkilerini kesti, Şubat 1945, Japonya ve Almanya'ya savaş ilan etti. Faşist güçlerle mücadelede Brezilya, Arjantin, Meksika, Nikaragua, İran, Irak, Belçika, Kongo ve Liberya gibi ülkeler Sovyetler Birliği'ne İkinci Dünya Savaşı döneminde insani ve ekonomik yardım sağladılar. Afganistan Kralı Muhammed Zahir Şah IV'ın Mart 1942'de Stalin'e yazdığı mektupta, 'saldırgana karşı mücadelede vermiş sayısız kurbanların yerini hiçbir şey doldurmaz. Ama bizim ülkenin insanları Sovyetler Birliği'ne yardımcı olmaya devam edecektir' diyor. Nitekim, Afganistan'dan SSCB'ye karşılıksız yardım malzeme teminatı (Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan ile), Kasım 1941 yılında başladı ve 1947 dahil baharına kadar devam etti. Bu süre içinde, 8 bin ton ham pamuk ve pamuk yağı, et ve et ürünleri yaklaşık 20 bin ton, şifalı otlar 40 tona kadar teslim edildi. Ve buna ek olarak, narenciye 6 bin ton, çay yaprakları yaklaşık 6 bin ton, zeytin ve zeytinyağı yaklaşık 7 ton ve yün ile deri 300 ton, koyun yaklaşık 3 bin baş, atlar ve develer teslim edildi. Aynı yıllarda, Afgan, Türkmen, Özbek ve Tacikler 150 kg takı ve diğer değerli eşyaları SSCB'ye bağışladı. Sonraki tarihlerde, bildiğimiz gibi, Amerika bu bölgelerde Hikmetyar gibi dostları ile işin içine girince Afganistan'ın ne duruma düştüğü herkese malum. Hülasa, nasıl insanlar dostlarını iyi seçmeli ise, ülkeler de ittifaklarını isabetli tespit etmelidirler.