TL kan kaybediyor

Merkez Bankası'nın Türkiye'deki ve Türkiye'nin en çok dış ticaret yaptığı ülkelerin enflasyon oranlarını dikkate alarak hazırladığı, toptan eşya (TEFE) ve tüketici fiyatları (TÜFE) bazlı iki ayrı reel kur endeksinin haziran ayı sonuçları açıklandı. Buna göre, döviz karşısında mayıs ayında TÜFE'ye göre yüzde 7.4, TEFE'ye göre yüzde 7.5 değer yitiren TL, haziranda da sırasıyla yüzde 11 ve yüzde 10.3 değer kaybetti. Böylece, iki ayda TL'deki değer kaybı TÜFE'ye göre yüzde 17.4, TEFE bazlı endekse göre de yüzde 16.9'a ulaştı.

2001 sonu değerine geriledi

TL, bu yılın ilk dört ayında döviz karşısında hızla değerlenerek dalgalı kur sürecindeki en güçlü pozisyona ulaşmıştı. Ocak-nisan döneminde TL, döviz karşısında TÜFE bazlı endekse göre yüzde 20.9, TEFE bazlı endekse göre de yüzde 21.3 değerlenmişti. Merkez Bankası'nın 1995 yılı bazlı TÜFE'ye dayalı endeksine göre, anılan yıl ortalamasında TL'nin döviz karşısında 100 kabul edilen değeri, bu yıl nisan sonunda 140.6'ya çıkmıştı. TL'nin, TEFE bazlı endekse göre 1995 ortalamasında 100 kabul edilen değeri de nisanda 129.8 olmuştu. TÜFE bazlı endekse göre TL'nin nisanda 140.6'ya ulaşan reel değeri mayısta 130.4'e, haziranda 116.1'e indi. TEFE'ye dayalı endekse göre de nisanda 129.8'e çıkan TL'nin reel değeri de mayısta 120.2'ye, haziranda 107.8'e geriledi. Böylece TL'nin reel değeri 2001 sonu düzeylerine gerilemiş oldu.

Maliyet enflasyonu tehlikesi

Siyasetteki belirsizliklerin etkisiyle dövizde yaşanan hızlı reel değerlenme, haziranda maliyet baskısıyla enflasyona yansımaya başladı. TEFE kapsamındaki tarım fiyatları gerilerken, çekirdek enflasyon olarak adlandırılan imalat sanayii fiyat artışı ise mayısta yüzde 1.9, haziranda yüzde 3.5 düzeyinde gerçekleşti.