Affedilme ve muhabbet vesilesi zikrullah

Prof. Dr. Haydar Baş, "İslam'da Zikir" eserinde affedilmeye ve muhabbete vesile olan zikrullah hususunda şu bilgileri veriyor: 

"Zikrin, günahları yok etmesi de onun fazilet ve şerefine dair bir delildir. Hadis-i şerifte şöyle buyurulur:

"Yalnız Allah rızası için toplanıp zikrullah edenlere, göklerden bir münadi şöyle seslenir: Yerinizden mağfiret edildiğiniz halde kalkınız. Muhakkak, günahlarınızı sevaplara çevirdim." (İbn Hanbel'den İbn Kesir: IX, 4981).

"Nerede bir cemaat toplanır ve Allah'ı zikrederlerse melaikeler onları kuşatır, etraflarında döner. İlahî rahmet onları toplar ve Allah-u Teala kendi katında olanlara onları anlatır." (Müslim: K. Zikr, B: 39; Tirmizi: K. Daavât, B: 7).

"Salihler meclisinde bir kere bulunmak, iki milyon kere kötü meclislerde bulunmanın hatalarını bağışlatır." (Ebu Mansur Deylemi, el-Firdevs'de).

Resul-i Ekrem, "Âdemoğlu zikrullahtan daha ziyade kendisini Allah'ın azabından koruyabilecek bir amel işlememiştir" Buyurdu. (Muvatta: K. Kur'an, B: 24; Tirmizi: K. Daavât, İbn Mace: K. Edeb, B: 53).

Ashab, "Allah uğrunda cihad etmek de zikrullahın yerini tutmaz mı?" diye sordular. 

Resul-i Ekrem (sav), "Allah uğrunda cihad da bu dereceyi tutamaz. Ancak kılıcın ile kırılıncaya kadar vuruşup, üç kılıç eskitirsen (yani ciddi ve devamlı harb hali ile) bu dereceyi alabilirsin" buyurdu. (Taberani, Muaz'dan).

"Cennet bahçelerinde eğlenmek isteyenler Allah'ı çok zikretsinler." (Tirmizi: K. Daavât, B: 82).

Her ibadetin birden yedi yüze kadar karşılığı, mükafatı olduğu halde zikir böyle değildir. Zikrin karşılığı Allah'ın af ve mağfiretidir. Bu ise zikrin fazilet ve şerefine delildir. Bilindiği gibi savaş hali ölüme en yakın olduğumuz bir andır. Böyle tehlikeli ve hayatî bir anda zikrin emredilmesi, zikrullahın önemine, faziletine ve şerefine bir delildir. Demek ki en tehlikeli anlarda bile Allah'ın zikri dilden düşürülmeyecek, kalpten çıkarılmayacaktır. 

En önemli şey Allah'ın zikridir. Bu zikir gaye ve istikameti belirlenmelidir ki, bâtıl ve faydasız şeyler uğruna insan hayatını feda etmesin. Bu bakımdan zikir her an gereklidir. Bilhassa harb zamanlarında, düşmanla karşılaşıldığında zafer kazanılması ancak dilin ve gönlün beraber zikretmesiyle mümkündür. Şehit olmak gayesiyle harb meydanına çıkıldığında da yine Allah'ın zikri dilden ve gönülden düşürülmemelidir ki, maksat hasıl olsun. 

Enfal Suresi'nin 45. âyetinde, "Ey iman edenler! Bir düşman topluluğuyla karşılaştığınız zaman sebat edin ve Allah'ı çok anın ki kurtulabilesiniz" buyurulmaktadır. Şehadet mertebesine erebilmenin yegane şartı ila-yı kelimetullah uğruna savaşmaktır. Bu da bir niyet ve niyeti ihlasla birleştirme meselesidir. Bu ise Allah isminin bu âlemde yücelip hakim kılınması ile mümkündür. 

İnsanın son nefeste kelime-i tevhid ve şehadeti tasdikle gitmesi imanını kurtarması için yegane şarttır. Aksi halde ebedî bir hüsran söz konusudur. Buradan son nefeste zikrin önemini anlamış oluyoruz ki, bu da zikrullahın faziletine ayrı bir delildir. Kelime-i tevhid bir zikir cümlesidir. Bu cümlenin dil ve kalp ile söylenmesi ve tasdiki dilin ve kalbin zikridir. Demek ki son nefeste zikir, kurtuluşun ve ebedî saadetin şartıdır. 

Resul-i Ekrem'e, "Hangi amel daha faziletlidir?" diye sorulduğunda, "Dilin Allah Allah derken ölmendir" (Taberani, Bezzâr ve İbn Hibbân'dan Hayatu's-Sahabe: IV/11) buyurmuştur. 

Herhangi bir şeyin fazileti onun neticesinden anlaşılır. Son nefeste imanla gitmenin neticesi ebedî saadettir. Son nefeste imanın kurtulması da ancak zikrullah sayesinde mümkün olmaktadır. Demek ki zikirde sonsuz bir saadetin sır ve hikmeti gizlidir. Allah'ı zikir, tefekkür yoluyla marifete ve kalp yoluyla muhabbete bir vesiledir. Kulun zikri ne ise fikri de odur. Yani fikri zikrine göredir. Bu bakımdan kulun meyli, muhabbeti çok önem taşır. 

Zikrullah kulun Allah'a olan muhabbetinin ilanı mahiyetindedir. Resûlullah buyurdular ki: "Allah Teala hazretleri şöyle buyuruyor: Kulum, hakkımda nasıl bir zan yürütürse ben öyleyim. Kulum Beni zikrettiği zaman Ben onun yanındayım. Eğer o Beni kendi nefsinde zikrederse Ben de onu kendi nefsimde zikrederim. Eğer o Beni bir topluluk içinde zikrederse Ben de onu içinde zikrettiği topluluktan daha hayırlı bir topluluk içinde zikrederim. O Bana bir karış yaklaşırsa Ben ona bir arşın yaklaşırım. O Bana bir arşın yaklaşırsa Ben ona bir kulaç yaklaşırım. O Bana yürüyerek gelirse, Ben ona koşarak gelirim." (Buhari, K. Tevhid, B: 50; Müslim: K. 7_ikr, B: 2; Tirmizi: K. Daavât, B: 142).

"Kullarımdan velilerim, yarattıklarımdan sevdiklerim Beni zikredenlerdir ki, zikirlerine karşılık Ben de onları zikrederim." (Ahmed b. Hanbel, Müsned).

"Ey Ademoğlu, sen Beni zikrettikçe Bana şükredersin, Beni unuttukça da Bana nankörlük edersin." (Heysemi Mecmau'z-Zevaid, c. 10, s. 79).

Zikrin muhabbetullaha ve Allah'a yaklaşmaya bir vesile oluşu onun fazilet ve şerefine ayrı bir delildir. Zikir, insanın kalbine muhabbet ve marifet tohumunu ektiği için kişiye hayat verir. Zikirden mahrum olan kalp ise ölüdür. Sadece bu hakikat bile zikrin şerefinin ispatıdır. Peygamberimiz buyururlar ki: 

"Rabbini zikredenle zikretmeyenin misali diri ile ölüye benzer."

"İçinde Allah'ın zikredildiği ev ile içinde Allah'ın zikredilmediği evin misali diri ile ölü gibidir." (Buhari, K. Daavât, B: 66; Müslim: K. Salatü'1-Müsafırin, B: 211)."