AİHM'de sürpriz yok

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) temyiz kurumu niteliğindeki büyük dairesi, bebek katili Öcalan'ın avukatlarının yaptığı başvuruyla ilgili olarak, "adil yargılanma hakkının ihlal edildiği" yolundaki görüşü teyit ettiStrasbourg Mahkemesi'nin 17 yargıçtan oluşan büyük dairesi, Öcalan'ın avukatlarının yaptığı başvuruyla ilgili gerekçeli kararını açıkladı.AİHM, Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılanma hakkıyla ilgili 6, gözaltı süresinin uzunluğuyla ilgili 5. ve kötü muameleyle ilgili 3. maddesini ihlal ettiğine ilişkin daha önce 2003 yılı Mart ayında alınan kararı değiştirmedi.Büyük Daire, 9 Haziran 2004 tarihinde ikinci bir duruşma düzenleyerek, tarafların görüşlerini yeniden dinlemişti.AİHM'nin Büyük Dairesi'nin bugün aldığı karar, Strasbourg Mahkemesi'nin kararlarını denetlemekten sorumlu Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'ne gidecek.Bakanlar Komitesi'nin ilgili kararı Temmuz ayından önce değerlendirmeye başlaması beklenmiyor.Bakanlar Komitesi'ndeki görüşmelerin ise en az 1 yıl süreceği tahmin ediliyor.Davanın geçmişiAİHM'nin temyiz niteliğindeki Büyük Dairesi, 9 Haziran 2004 tarihinde yapılan ikinci duruşmada, tarafların görüşlerini yeniden dinlemişti.AİHM, 2003 yılı Mart ayında aldığı kararda, Öcalan'ın avukatlarının başvurusuyla ilgili olarak, Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) adil yargılanma hakkıyla ilgili 6., gözaltı süresinin uzunluğuyla ilgili 5. ve kötü muameleyle ilgili 3. maddesini ihlal ettiğine hükmetmişti.Türkiye'nin AİHS'nin adil yargılanma hakkıyla ilgili 6. maddesinin 1. ve 3. fıkralarını ihlal ettiğini savunan AİHM, duruşmalar başladıktan sonra askeri yargıcın sivil yargıçla değiştirilmesini yeterli görmemiş ve savunma için gerekli olanak ve zamanın verilmediğine karar vermişti.Mahkeme, AİHS'nin gözaltı süresiyle ilgili 5. maddesinin 3. ve 4. fıkralarının da ihlal edildiğini, Öcalan'ın mahkemeye çıkarılmadan önceki gözaltı süresinin de uzun olduğunu savunmuştu.AİHS'nin ihlaliAİHM, Abdullah Öcalan'ın adil olmayan bir yargılama sonucunda ölüm cezasına mahkum edilmesini, AİHS'nin kötü muamelenin önlenmesiyle ilgili 3. maddesinin ihlali olarak görmüştü.Strasbourg mahkemesi, avukatlarının, Öcalan'ın Kenya'dan yasadışı bir biçimde getirildiği ve ayrımcılığa tabi tutulduğu yolundaki şikayetlerini ise reddetmişti.AİHM, Öcalan'ın avukatlarının AİHS'nin 7, 8, 9, 10 ve 18. maddelerine dayanarak yaptıkları başvuruların incelenmesini de oybirliğiyle gerek görmezken, Öcalan'ın Kenya'dan getirilişi ve cezaevindeki koşullarıyla ilgili olarak herhangi bir kötü muamelenin oluşmadığı, dolayısıyla 3. maddenin ihlal edilmediği sonucuna varmıştı.Saptadığı ihlallerin şikayetçinin olası mağduriyetini gidermeye yeterli olduğunu belirterek herhangi bir tazminatı gerek görmeyen mahkeme, Türkiye'nin karşı tarafa yargılama masrafları için 100 bin avro ödemesine karar vermişti.